To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Konstytucyjny model kontroli państwowej NIK wychodzi poza klasyczny schemat trójpodziału władzy, jednak istota tej koncepcji nie wyczerpuje się w wyłonieniu tylko 3 władz, lecz racjonalizacji funkcji państwowych, aby urzeczywistnić mechanizm check and balance (hamowanie się i równowaga władz).
Rozdział IX konstytucji RP poświęca NIK 6 artykułów. Pojęcie kontroli Wykracza ono poza regulację ustawową, czy konstytucyjną. Wg doktryny oznacza badanie i ocenę cudzej działalności z pewnego punktu widzenia. Obejmuje:
Ustalanie stanu faktycznego w zakresie jednostki kontrolowanej
Porównanie stanu faktycznego z obowiązującymi normami działania.
Ustalenie przyczyn występujących niezgodności
Wyciąganie wniosków mających zapewnić zgodność działania jednostki kontrolowanej z przyjętymi wzorcami
Ujęcie historyczne Powołanie do życia NIK na podstawie konstytucji marcowej i ustawy z 3. czerwca 1921. Miała sprawować kontrolę finansową całej administracji a następnie przedstawiać Sejmowi wniosek o udzielenie rządowi absolutorium. Prezesa NIK mianował Prezydent na wniosek Rady Min. , Izba zorganizowana była na zasadach kolegialności i niezawisłości sędziowskiej.
Po II wś. kontrolę państwową sprawowało Biuro Kontroli przy Prezydium Krajowej Rady Narodowej. Potem Mała Konstytucja 1947 przewidywała powołanie NIK, która badała działalność finansową i gospodarczą władz, instytucji i przedsiębiorstw państwowych. Konstytucja PRL nie wspominała o NIK. Na mocy ustawy z 22. listopada 1952 zniesiono NIK i powołano Ministerstwo Kontroli Państwowej. NIK reaktywowano ustawą z 13. grudnia 1957, uzupełniając konstytucję o rozdział 3a: „Najwyższa Izba Kontroli”. NIK formalnie była niezależna od rządu a podległa Sejmowi i Radzie Państwa sprawującej nadzór nad NIK. Zadania:
Prowadziła kontrolę działalności gosp., finansowej i organizacyjno-administracyjnej organów naczelnych i terenowych
Kontrola z punktu widzenia (porównywanie stanu faktycznego z wzorcem):
- legalności: zgodności z prawem
- gospodarności: odpowiedniości środków do określonych potrzeb
- celowości: racjonalne ich wykorzystywanie
- rzetelności: staranność wyznaczona wiedzą i dobrą wiarą
Główne zadanie: kontrola wykonania budżetu i narodowego planu gospodarczego
Kontrola zabezpieczenia własności społecznej i dyscypliny finansowej
Ustawa z 10. lutego 1976 o zmianie Konst. PRL - NIK pod nadzorem premiera, na którego wniosek (w porozumieniu z Przewodniczącym Rady Państwa) Sejm powoływał Prezesa NIK. Reforma konstytucyjna 1980 r. W wyniku reformy konstytucyjnej z 1980, artykuł 35.1 Konstytucji ponownie ustanawia NIK podległą bezpośrednio sejmowi. Powrócono do tego rozwiązania w wyniku negatywnych doświadczeń z podległością NIK pod egzekutywę. Podporządkowanie NIK parlamentowi wzmacnia pozycję organu kontrolnego oraz służy umocnieniu rangi sejmu - spełnienie jego funkcji kontrolnej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)