Konstytucja marcowa i kwietniowa
17 marca 1921 r. odrodzone państwo polskie przyjęło oficjalna nazwę Rzeczpospolitej Polskiej- nastąpiło to na mocy Konstytucji Marcowej
Postanowienia Konstytucji Marcowej:
Polska jako republika z dwuizbowym parlamentem i systemem parlamentarno-gabinetowym
Władzę ustawodawczą pełnił Sejm i Senat - dwie izby utworzone na wzór francuski - pochodzą z demokratycznych, pięcioprzymiotnikowych wyborów Władzę wykonawczą sprawował prezydent i rząd - głowę państwa wybierały połączone w Zgromadzenie Narodowe obie izby parlamentu Uprawnienia prezydenta były ograniczone:
Reprezentował państwo
Był zwierzchnikiem sił zbrojnych, ale bez prawa osobistego dowodzenia
Obsadzał wyższe stanowiska cywilne
Posiadał prawo łaski
Mianował prezesa Rady Ministrów, a na jego wniosek poszczególnych ministrów Ministrowie odpowiadali solidarnie za politykę rządu, a indywidualnie za działalność własnych resortów Konstytucja Marcowa zawierała obszerny katalog demokratycznych swobód obywatelskich
Krytyka Konstytucji Marcowej doprowadziła do zbrojnego przewrotu wojskowego Zamach stanu zorganizowany w maju 1926 r. przez Józefa Piłsudskiego spowodował uchwalenie zmiany konstytucji tzw. nowelę sierpniową Nowela sierpniowa wzmacniała uprawniania prezydenta i rządu kosztem sejmu i senatu - prezydent otrzymał m.in. prawo rozwiązania parlamentu przed upływem kadencji oraz prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy
Po uchwaleniu noweli sierpniowej rozpoczęły się rządy Sanacji - głównym jej celem była zmiana konstytucji Przedstawiona na posiedzeniu sejmu teza nowej ustawy zasadniczej została uchwalona przez większość prorządową po opuszczeniu sali obrad przez opozycję - od 23 kwietnia 1935 r. zaczęła obowiązywać Konstytucja Kwietniowa Postanowienia Konstytucji Kwietniowej:
Odeszła od zasady trójpodziału władzy
Zerwała z systemem parlamentarno-gabinetowym Zwierzchnikiem wszystkich władz ustanowiła prezydenta Uprawnienia prezydenta:
Prawo wydawała dekretów z mocą ustawy Inicjatywę ustawodawczą łącznie z inicjatywą w sprawie zmiany konstytucji Prawo veta zawieszającego wobec ustaw
Prawo rozwiązania parlamentu przed upływem kadencji Możliwość mianowania części senatorów Możliwość wskazania swego następcy na urzędzie Na skutek rozbudowy kompetencji prezydenta znaczenie parlamentu zostało ograniczone Wejście konstytucji kwietniowej w życie oznaczało odrzucenie ustroju liberalno-demokratycznego i zwrot w kierunku rządów autorytarnych
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)