To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
K o n s e r w a t y z m
J. Baszkiewicz F. Ryszka Historia doktryn politycznych i prawnych., źródła (Edmund Burke, Joseph de Maistre).
Klęska Napoleona i powrót Burbonów na tron francuski musiały stworzyć szanse dla myśli politycznej, której zasadniczym wątkiem i celem było przeciwstawienie się dorobkowi rewolucji oraz reformom społecznym i politycznym. Przeobrażenia społeczne i przemiany w świadomości ludzkiej byty wszakże procesem nieodwracalnym. Dotyczy to przynajmniej podstawowych przemian w zakresie władania ziemią i kapitałem, z czym łączyło się przywiązanie burżuazji , do nowych form własności i głębokie przekonanie, iż nowonabyta własność jest prawem niewzruszalnym.
Reakcja polityczna, jaka nastąpiła po powrocie na tron Ludwika XVIII, nie mogła doprowadzić do przywrócenia status quo sprzed rewolucji w elementarnych zasadach ustroju społecznego. Reakcja polityczna nie zachowywała się jednak biernie. Jedną z form kontrrewolucji była działalność pisarska w dziedzinie filozofii władzy a także na temat praktycznej polityki i prawa.
Wśród krzyżujących się w owym czasie doktryn politycznych szczególne miejsce za j mu j ą doktryny otwarcie głoszące zasady kontrrewolucyjne. Nie należy sobie jednak wyobrażać, iż zawsze zmierzały one do odwrócenia lub choćby zatrzymania biegu historii. W swoistym współżyciu konserwatywnych i liberalnych doktryn i instytucji (co tak trafnie nazwał Stendhal Czerwonym i czarnym) te pierwsze stawiały sobie za cel skierować proces rozwojowy społeczeństwa w odpowiednie łożysko, to znaczy przekształcić go w sposób korzystny dla dwóch sil politycznych szczególnie dotkniętych przez rewolucję: arystokracji i kleru.
Niemiecki romantyzm oraz idealizm ten ostatni przynajmniej w głównych swoich nurtach wyrażały podobne cele społeczne co konserwatywna i ultramontańska (katolicka) reakcja francuska. W Niemczech jednak nigdy nie doszło do takich napięć jak we Francji. We Francji natomiast trzeba było się pogodzić z istnieniem trwałych rezultatów rewolucji.
Restauracja monarchii (skąd pochodzi nazwa całego okresu: Restauracja) z przywróceniem przywilejów błękitnej krwi łączyła jednak ograniczenie praw monarchy w oktrojowanej przez króla Karcie konstytucyjnej (1814). Oczywiście kierunek myśli konserwatywnej zmienił się od czasów emigracji i ewolucyjnych zmian w ustroju państwa po okresie terroru. Najbardziej jednak istotne dla tej doktryny politycznej są myśli i dzieła zrodzone za czasów Restauracji a nawet później za czasów monarchii lipcowej (po r. 1830), w polemice nie z rewolucją, ale z liberalizmem i socjalizmem, jakkolwiek jest to wciąż jeszcze socjalizm utopijny. Przystosowanie się do sytuacji a zarazem konieczność przezwyciężania argumentów przeciwnika wzbogaca prezentowane w tych polemikach treści polityczne.
(…)
… do odegrania roli filozofii politycznej. Rewolucji sprzeciwił się brytyjski myśliciel Edmund Burke, oraz Sabaudczyk Joseph de Maistre.
Edmund Burke wywodził się z brytyjskiej tradycji filozofii empirycznej, filozofii doświadczenia, gdzie w aspekcie etycznym i politycznym poczesną rolę odegrały: common sense i common law. Dlatego Burke mocno podkreślał, że o k o l i c z n o ś c i nadają każdej politycznej…
….
Nie jest to wszakże pospolity fatalizm. De Maistre, teoretyk państwa i władzy jest nader ody tego daleki. W innym głośnym swym dziele O papieżu (1829) wkłada on poglądy, jaką powinna być władza, streszczone najdobitniej w jednym zdaniu: Nasz interes nie wyraża się w tym, by jakaś sprawa rozstrzygnięta została w ten czy inny sposób, lecz by stało się to niezwłocznie i bez odwołania. Oto klasyczna teza władzy…
… podstawy społeczeństwa obywatelskiego (tym jest religia) , tam nie ma wolności. Nie ma tam idei gentelmena ani ducha religii. Człowiek jest przecież z natury zwierzęciem religijnym a ateizm jest przeciwny jego rozumowi. Brak tu przeciwstawienia rozumu i wiary. Życie bez tych idej staje się brutalnie obdarte ze wszystkich pozorów przyzwoitości. Zasadą poddanych staje się rebelia, a strategią królów tyrania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)