Ekonomia dr inż. Małgorzata Wyganowska
Wykład 9
KONIUNKTURA GOSPODARCZA
Koniunktura gospodarcza to splot warunków i czynników zasadniczo wpływających na sytuację gospodarczą kraju czy świata. W języku potocznym dobra koniunktura oznacza rozwój gospodarczy i równowagę ekonomiczną, a zła koniunktura jest synonimem zjawisk przeciwnych. W gospodarce rynkowej spadek koniunktury to spadek produkcji, dochodu narodowego, cen. Przedsiębiorstwa stoją wobec groźby bankructw, spada stopa procentowa lokat oszczędnościowych, możliwa jest redukcja etatów. Największym zagrożeniem dla gospodarki rynkowej jest niedostateczny popyt na dobra i usługi. Jego wzrost określany jest jako poprawa koniunktury, natomiast spadek to jej pogorszenie. Równowaga ekonomiczna to sytuacja, w której przy pełnym wykorzystaniu zasobów produkcyjnych, czyli bogactw naturalnych, majątku produkcyjnego i siły roboczej, zachodzi równość między podażą wszystkich dóbr i usług a popytem na nie oraz równość między podażą pieniądza krajowego, zagranicznego popytem na te pieniądze, zaś wymiana gospodarcza z zagranicą nie wywołuje trudności płatniczych. Rodzaje równowag ekonomicznych:
Zewnętrzna gospodarki narodowej - oznacza równowagę bilansu płatniczego,
Wewnętrzna - oznacza równość między podażą a popytem na rynkach produktów, zasobów i pieniądza krajowego,
Stała, gdy po okresie zakłócenia następuje powrót do stanu poprzedniego,
Zmienna, gdy następuje trwałe odejście od poprzedniego stanu równowagi,
Przedsiębiorstwa, gdy koszt krańcowy wytwarzania, jest równy utargowi krańcowemu,
Rynkowa - podaż na dobra i usługi jest równa popytowi. Struktura podaży zależy od wielkości produkcji i wielkości zapasów. Jej zmiana wymaga budowy nowych obiektów czy zmiany wielkości eksportu. Zmiana struktury popytu następuje poprzez zmianę dochodu poszczególnych grup konsumentów ich upodobań, zmianę cen.
Cząstkowa, określająca stan równowagi poszczególnych grup produktów i usług. Dla osiągnięcia równowagi ogólnej nie jest warunkiem koniecznym osiągnięcie równowag cząstkowych we wszystkich grupach towarowych. Sytuacja taka byłaby idealna, ale w praktyce jest nieosiągalna.
Ogólna równowaga ekonomiczna może zostać głęboko i trwale naruszona, co określamy mianem recesji gospodarczej. Poszczególne elementy makrorównowagi naruszają się w sposób nierównomierny, ponieważ gospodarka rynkowa rozwija się w wyniku nieustannego działania przeciwstawnych sił, które wahają się od równowagi do braku równowagi. W wyniku działania tych przeciwnie ukierunkowanych sił, powstają wahania cykliczne, czyli zmiany wielkości makroekonomicznych. Wahania determinant życia gospodarczego nazywamy cyklem koniunkturalnym.
(…)
… bezrobocie.
Główne cele interwencjonizmu państwowego to:
Eliminacja wahań cen,
Dążenie do osiągnięcia wysokiej stopy wzrostu gospodarczego,
Stabilizacja kursu walutowego,
Integracja gospodarek narodowych.
W wyniku interwencjonizmu państwowego wahania gospodarcze znacznie zmniejszają swoją amplitudę. Proces ten wspomagają również tzw. automatyczne stabilizatory koniunktury:
Progresywny system podatkowy,
Wysokie zatrudnienie w sferze usług,
Spadek dochodów w fazie załamanie gospodarczego nie jest uzupełniany przez ubezpieczenie społeczne,
Spadek dywidend w sposób łagodny.
Instrumenty interwencjonizmu państwowego:
Polityka pieniężno-kredytowa,
Polityka budżetowa,
Polityka cen,
Polityka dochodów,
Planowanie gospodarcze,
Oddziaływanie inwestycji przedsiębiorstw sektora państwowego.
ST. Marciniak „Makro…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)