To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
KONCEPCJE „WYPALENIA SIĘ ZAWODOWEGO” JAKO PRÓBA WYJAŚNIENIA MECHANIZMU CHRONICZNEGO STRESU ZAWODOWEGO Zespół wypalenia się - jedna z odpowiedzi na chroniczny stres emocjonalny zw. z działalnością w zawodach, gdzie jest ciągły kontakt z ludźmi (wychowawcy, nauczyciele, lekarze, psychologowie, menedżerowie)
Komponenty syndromu: wyczerpanie emocjonalne
nadmierna depersonalizacja
brak satysfakcji osobistej z wyników pracy
Różnice w ujęciach syndromu: zjawisko definiowane bywa jako stan; proces lub etap końcowy procesu.
Teoria wypalenia się zawodowego Christiny Maslach Wypalenie się zawodowe - „utrata troski o człowieka” (bo wiąże się on z zawodami zajmującymi się pracą z innymi ludźmi; a jego objawy: dehumanizacja).
Zagrożeni : kierownicy, pracownicy opieki socjalnej, pielęgniarki, lekarze, nauczyciele, personel więzienny, psychologowie, księża itd.
Wspólna cecha tych profesji : ciągły kontakt z drugim człowiekiem + zawarty u podstaw zawodów obraz klienta będącego w trudnej sytuacji + konieczność dużego zaangażowania się i poświęcenia
3 fazy :
a) faza wyczerpania emocjonalnego - objawy psychosomatyczne w obrazie klinicznym: bóle głowy, zmęczenie, bezsenność. Często przekonania hipochondryczne. Etap somatyzacji trudności i fizycznej ucieczki.
b) faza druga mogąca prowadzić do dehumanizacji („utraty troski o człowieka”) - praca zatraca swój sens, zatracają się wszystkie zaspokajane przez nie potrzeby
c) faza trzecia - dominuje negatywna ocena siebie jako pracownika, wypadanie ze swej zawodowej roli. Zmniejszona efektywność pracy; wzrost konfliktowości w stosunku do współpracowników; sięganie po alkohol i narkotyki; silny lęk; poczucie krzywdy i winy
przyczyny syndromu - 3 płaszczyzny
a) osobista
b) interpersonalna
c) organizacyjna
Cechy pracownika sprzyjające wypaleniu : bierność, niepewność, niska samoocena, defensywność, zależność, psychopatyczne cechy osobowości, niedojrzałość osobowości, cechy histeryczne
Czynniki zmniejszające ryzyko „wypalenia się” - świadomość uwzględniania wypalenia się przez kadry kierownicze, znajomość uwarunkowań i objawów przez środowiska zagrożone, zwracanie uwagi na kształcenie umiejętności interpersonalnych wśród zagrożonych pracowników, wsparcie społecznego
Kwestionariusz wypalenia się zawodowego (Maslach Burnout Inventory - MBI): 22 stwierdzenia, 3 kategorie odpowiadające 3 aspektom wypalenia się zawodowego: 1. wyczerpanie się emocjonalne, 2. depersonalizacja, 3. brak poczucia osiągnięć zawodowych
2. Koncepcja wypalenia się zawodowego R. Golembiowskiego
(…)
… działaniem i otoczeniem, poczucie bezwartościowości i bezcelowości pracy
c) obniżenie poczucia poziomu osiągnięć. Może też pojawić się pozorne poczucie wzrostu osiągnięć wynikające z przedmiotowego traktowania innych (stan krótkotrwały, prowadzi do nasilenia się objawów syndromu, pojawienia się wyczerpania emocjonalnego: skłonność do irytacji, gniew, brak koncentracji, sztywność myślenia, cynizm)
fazowy…
… muszą ukrywać swoje własne słabości, obawy, bo inni ludzie potrzebują ich wsparcia
5. Integracyjny model stresu (Mathena)
stworzony na podstawie wyżej wymienionych modeli
elementy: 1) wymagania wewnętrzne i zewnętrzne (stresor)
2) ocena poznawcza wagi wymagań, adekwatności wyboru sposobów radzenia sobie ze stresem
3) reakcja na stres
stanowi podstawę opracowania integracyjnego modelu radzenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)