Praca zatytułowana jest "Koncepcje psychologiczne człowieka". Zajęcia prowadzone są na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Notatka porusza zagadnienia takie jak: koncepcja behawiorystyczna, sterowanie pozytywne, wzmocnienia, sterowanie negatywne, mit kary, koncepcja psychodynamiczna, system obronny, represja, wyparcie, stłumienie, projekcje, racjonalizacja. Ponadto, notatka porusza także zagadnienia takie jak: substytucja, anatomia lęku, strach, lęk, lęk normalny, lęk neurotyczny, koncepcja poznawcza, struktury poznawcze, wiedza deklaratywna, deklaracja proceduralna, deprywacja zmysłowa, myślenie twórcze typu P, typu H, M. Boden, twórczość psychologiczna. Notatka zawiera również informacje dotyczące zagadnień takich jak: twórczość historyczna, model konfliktowy, model spełnienia, system wartości indywidualnych, wartości dionizyjskie, wartości heraklesowe, wartości prometejskie, wartości apollińskie, wartości sokratyczne, motywacja i emocje, prawo Yerkesa-Dodsona, prawa Jerkesa-Dotsona, frustracja, stres, teoria motywacji.
Koncepcje psychologiczne człowieka
I. Koncepcja behawiorystyczna
Zachowanie człowieka, jego osiągnięcia w nauce i pracy twórczej, jego kontakty interpersonalne i działalność organizacyjna są zależne od wyposażenia genetycznego oraz od środowiska fizycznego i społecznego (instytucje kulturalne, partie polityczne, system szkolny, sytuacja w rodzinie czy środowisku albo środki masowego przekazu).
Środowisko jest konfiguracją lub mozaiką bodźców (S). Bodźce te sterują reakcjami człowieka (R). Mówiąc ogólnie, zachowanie R stanowi funkcję układu zewnętrznych bodźców S1,S2...Sn, czyli R=f (S1,S2,...Sn). W tym ujęciu jednostka jest całkowicie kontrolowana przez zewnętrzne zdarzenia. Głównym zadaniem psychologa jest badanie jest badanie relacji istniejących między R i S. Koncepcja ta szuka przyczyn zachowania nie w osobowości a w zewnętrznym środowisku.
Współcześni behawioryści nie ograniczają się do stwierdzenia, że środowisko steruje człowiekiem, ale zawracają również uwagę na to, że jego działanie wpływa z kolei na zmianę środowiska. Zachowanie ludzkie jest sprawcze ponieważ kształtuje otoczenie jednostki.
Behawioryści nakreślili wizerunek człowieka zewnątrzsterownego, którego zachowanie jest zaprogramowane przez aktywne środowisko. Jeśli zachowanie człowieka zależy od środowiska społecznego, to dzięki odpowiednim metodom manipulacji można dowolnie modyfikować reakcje ludzkie. Jeśli chcemy ukształtować „człowieka doskonałego”, który posiadałby nawyki organizacyjne, musimy najpierw stworzyć „doskonałe środowisko” - te poglądy wpłynęły ba rozwój behawiorystycznej inżynierii.
Sterowanie pozytywne - wzmocnienia
Zachowanie jest zawsze narzędziem czy instrumentem do osiągnięcia pewnych skutków czy konsekwencji (przykład szczura uczącego się naciskania dźwigni w celu otrzymania pokarmu). W takim ujęciu zachowanie można nazwać sprawczym. Konsekwencje takiego zachowania, które są ważne dla człowieka, które sterują jego działaniem, nazywamy wzmocnieniem. Wzmocnienia są różnorodne. Szczególne znaczenie ma jednak wyróżnienie wzmocnień pozytywnych i negatywnych. Do pierwszych z nich należą te, które są pożądane i korzystne (pokarm, wynagrodzenie, uznanie społeczne, awans, podziw a nawet miłość demonstrowana przez partnera). Bardzo często wzmocnienia te nazywane są nagrodami. Z kolei wzmocnienia negatywne to bodźce awersyjne, takie jak zagrożenie, przymus, dezaprobata grupy, degradacja zawod
(…)
… się losowo. Procedura ta nie pozwala na przewidywanie momentu otrzymania wzmocnienia
- procedura zmiennych proporcji - w tym przypadku zmienia się liczba reakcji, po których następuje wzmocnienie (w grze losowej przeciętnie co 10 los wygrywa jednak gracz może wygrać już za pierwszym razem albo dopiero za 100). Rozkład o zmiennych proporcjach jest najbardziej efektywny, gdyż ludzie pracują…
…, czyli system wiedzy, którą osoba zdobyła w przeszłości lub wytworzyła samodzielnie, dzięki twórczemu myśleniu. System informacji wewnętrznych, utrwalonych w pamięci nazywa się często strukturami poznawczymi lub schematami poznawczymi. Struktury poznawcze są centralnym składnikiem osobowości jednostki. Drugim źródłem informacji jest środowisko zewnętrzne a więc rodzina, szkoła, zakład pracy, instytucje…
… dynamicznego jest psychoanaliza.
Psychodynamiczne koncepcje zachowania człowieka powstają w wyniku próby scalenia behawioryzmu i psychoanalizy. Najbardziej znaną stworzyli Dollard i Miller. Według nich mechanizm ludzkich działań można wyjaśnić za pomocą czterech terminów: popędów, wskazówek, reakcji i wzmocnień. Popędy to pobudki wewnętrzne lub zewnętrzne, takie jak głód, ból, seks, które motywują ludzkie…
… wiedza o sobie zwana samowiedzą lub strukturą „ja”
Jednostka posiada dwa rodzaje wiedzy :
- deklaratywna (narracyjna) - czyli „wiem, że...” to dane o faktach (ziemia jest okrągła, frustracja wywołuje agresję
- proceduralna (operacyjna) - czyli „wiem jak...”stanowi siec danych o metodach, strategiach, programach działania
System struktur poznawczych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)