Klapy szybowe i tamy bezpieczeństwa - omówienie

Klapy szybowe i tamy bezpieczeństwa
Klapy szybowe i tamy bezpieczeństwa są normalnymi przeciwpożarowymi prądów powietrza w kopalni. Klapy szybowe buduje się na zrębach szybów wdechowych.
Tamy bezpieczeństwa natomiast w następujących miejscach: - na wszystkich poziomach w pobliżu szybów wdechowych; tamy bezpieczeństwa wokół szybów wdechowych powinny być wyposażone w drzwi żelazne; - w zakładach górniczych wydobywających kopaliny palne powinny być wykonane przeciwpożarowe tamy bezpieczeństwa z drzwiami w prądach grupowych wlotowych oraz we wlotowych i wylotowych prądach rejonowych oraz prądach niezależnych przewietrzających komory; - przeciwpożarowe tamy bezpieczeństwa bez drzwi na wszystkich poziomach przy szybach wydechowych oraz w miejscach ustalonych przez kierownika działu wentylacji wewnątrz rejonów wentylacyjnych.
Przeciwpożarowe tamy bezpieczeństwa powinny być utrzymywane w stanie zdatnym do niezwłocznego zamknięcia, a przy tamach bezpieczeństwa bez drzwi powinien być nagromadzony materiał niezbędny do ich szybkiego zamknięcia.
Klapy szybowe mają zastosowanie w razie pożaru na powierzchni w sąsiedztwie nadszybi, a tamy przyszybowe przy pożarze w szybach. Grupowe tamy bezpieczeństwa są używane w zasadzie przy oddymianiu kopalni. Odrzwia bezpieczeństwa bez drzwi są w zasadzie wykorzystywane do izolacji pól pożarowych. Tamy rejonowe stosuje się głównie przy stabilizacji kierunków prądów powietrza oraz przy oddymianiu kopalń.
Rys.Rozmieszczenie tam bezpieczeństwa w kopalnianej sieci wentylacyjnej, TG-klapy szybowe, Z-zasuwa regulacyjna, OB1,OB2-odrzwia bezpieczeństwa
9.9. Wpływ pożaru na pracę wentylatora głównego
Wypadkowa depresja naturalna może działać zgodnie lub niezgodnie z wentylatorem głównym. Badanie pracy wentylatora w kopalni sieci wentylacyjnej przeprowadza się korzystając z charakterystyki spiętrzenia wentylatora głównego. W czasie pożaru w kopalni o przewietrzaniu wznoszącym działanie wypadkowej depresji naturalnej jest zgodne z działaniem wentylatora głównego, a depresja naturalna i spiętrzenie wentylatora sumują się jak przy pracy szeregowej wentylatorów. Z chwilą powstania pożaru i w miarę jego rozwoju wzrasta wypadkowa depresja naturalna w sieci wentylacyjnej, dlatego wzrasta strumień objętości powietrza płynącego przez kopalnię przy równoczesnym zmniejszeniu się spiętrzenia wentylatora głównego oraz wzroście zużycia mocy pobieranej przez silnik wentylatora. Dalszy wzrost depresji naturalnej spowoduje wzrost strumienia objętości powietrza płynącego przez wentylator oraz dalsze zmniejszenie spiętrzenia wentylatora głównego. Przy dużej depresji naturalnej spiętrzenie może zmniejszyć się do 0 lub przyjąć wartość ujemną-wentylator wówczas dławi prąd powietrza jak tama regulacyjna. W kopalniach przewietrzanych wznoszącymi prądami powietrza pożar podziemny powoduje przesunięcie punktu pracy wentylatora na jego charakterystyce w kierunku na prawo od punktu pracy tego wentylatora przed powstaniem pożaru. Powoduje to zmniejszenie spiętrzenia wentylatora oraz zwiększenie strumienia objętości powietrza płynącego przez wentylator oraz wzrost zużycia energii pobieranej przez silnik wentylatora. Zwiększony pobór mocy może spowodować spalenie silnika napędzającego wentylator. W celu zapobieżenia zmniejszaniu się spiętrzaniu wentylatora głównego należy przystąpić do stabilizacji kierunków prądów powietrza bądź stabilizacji rozpływu powietrza. Stabilizacja ta w kopalni o przewietrzaniu wznoszącym ma przeciwny skutek jak działanie pożaru. Gdy w czasie pożaru wentylator główny dławi przepływ prądu powietrza przez kopalnię, tzn. spiętrzenie wentylatora jest ujemne, wskazane jest unieruchomienie wentylatora i otwarcie zrębu szybu wydechowego. W czasie pożaru podziemnego w kopalni o przewietrzaniu schodzącym działanie wypadkowej depresji naturalnej jest niezgodne z działaniem wentylatora głównego. Zmniejsza się wówczas wydajność wentylatora, zwiększa jego spiętrzenie . W czasie pożaru w kopalni o przewietrzaniu schodzącym w razie wystąpienia bardzo dużej depresji naturalnej może nastąpić odwrócenie prądu głównego. Pożar w kopalni przewietrzanej prądami schodzącymi powoduje przesunięcie punktu pracy wentylatora na jego charakterystyce na lewo od punktu pracy tego wentylatora przed powstaniem pożaru. Powoduje to zwiększenie spiętrzenia wentylatora oraz zmniejszenie strumienia objętości powietrza płynącego przez wentylator. W miarę opanowania pożaru następuje stopniowy systematyczny wzrost spiętrzenia wentylatora głównego, który spowodowany jest zmniejszeniem depresji naturalnej. Tamowanie poszczególnych bocznic sieci wentylacyjnej powoduje zwiększenie oporu sieci wentylacyjnej, czyli zmniejszenie otworu równoznacznego kopalń. Gdy mimo tamowania określonych bocznic sieci wentylacyjnej spiętrzenie wentylatora głównego nadal maleje, świadczy to o dalszym rozwoju pożaru, np. wskutek niekontrolowanego dopływu powietrza do ogniska pożaru przez zroby zawałowe, nieszczelną podsadzkę hydrauliczną, szczeliny w górotworze. Szybki spadek spiętrzenia wentylatora może wskazywać na powstanie wtórnego ogniska pożaru. Gwałtowny spadek spiętrzenia wentylatora głównego może być spowodowany wybuchem gazów pożarowych lub wybuchem metanu. Wyraźne obniżenie spiętrzenia wentylatora może także wystąpić w przypadku przepalenia się oddzielających tam wentylacyjnych znajdujących się w krótkim połączeniu, zwłaszcza między grupowymi prądami powietrza świeżego i powietrza zużytego, lub w razie otwarcia tam przez wycofującą się załogę. Wzrost spiętrzenia wentylatora występuje też w razie pęknięcia rurociągu podsadzkowego lub podsadzenia wyrobiska, w którym jest prowadzony prąd grupowy powietrza. Wywołuje to poważne zaburzenia sieci wentylacyjnej - odwrócenie prądów bocznych lub cofanie prądu głównego. Skokowy wzrost spiętrzenia wentylatora głównego może wykazywać na powstanie zawału w ognisku pożaru lub w prądzie głównym poza ogniskiem pożaru. W prądzie schodzącym w początkowej fazie rozwoju pożaru następuje zwiększenie spiętrzenia wentylatora głównego i zmniejszenie strumienia objętości powietrza przepływającego przez kopalnię. W miarę opanowania pożaru spiętrzenie wentylatora stopniowo się zmniejsza, lecz jest ono wyższe niż przed powstaniem pożaru, wskutek otamowania określonych bocznic sieci wentylacyjnych. W czasie pożarów w kopalni przewietrzanej prądami schodzącymi może wystąpić zawał , wybuch gazów pożarowych.
... zobacz całą notatkę