To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Kierunki i koncepcje polityki zagranicznej RP - ciągłość i zmiana
Problem - z którym Polska nie potrafiła sobie przez długi czas radzić - dopasowanie jej polityki zagranicznej polityki bezpieczeństwa do wymogów sytuacji geopolitycznej państwa. Nie zawsze zresztą była to wina polityki, niekiedy zwyczajnie położenie geopolityczne przerastało jej możliwości. Z tego punktu widzenia okres po 1989 r. stanowi godny uwagi wyjątek. PPZ wykazała się w tym czasie umiejętnością wyciągania wniosków z przeszłości oraz zdolnością do maksymalnego wykorzystania sprzyjających okoliczności i ich współtworzenia. Udało się odwrócić sytuację geopolityczną - przez ostatnie stulecia geopolityka determinowała losy narodów i państw Europy, położenie Polski było jedynie złe albo fatalne, a przynajmniej za takie było uważane; po 1989 dokonała się rewolucja geopolityczna w Europie Środkowo-Wschodniej - jej głównym beneficjentem jest Polska. Instytucjonalnym wyrazem tej rewolucji geopolitycznej było rozszerzenie NATO i Unii Europejskiej, które zasadniczo zmieniło sytuację geopolityczną i bezpieczeństwa Polski. Zadaniem takich krajów jak Polska powinno być utrwalanie tych zmian i tendencji (! z historycznej perspektywy nie są one ostateczne, a za sprawą państw narodowych mogą zostać odwrócone).
Geopolityczna rewolucja ⇒ pierwsza faza to zmiany ustrojowe w krajach Europy Środkowej oraz rozwiązanie Układu Warszawskiego i RWPG. ⇒ druga faza to upadek samego ZSRR(W. Putin emfatycznie określi to po latach "największą katastrofą geopolityczną XX wieku"). Upadek ZSRR i powstanie w Europie Wschodniej państw z byłych republik Związku oznaczało geograficzne odepchnięcie Rosji do granic z czasów z końca XVIII w. Geopolityczną pozostałością po ZSRR jest kaliningradzka eksklawa, na którą Rosja nie znalazła, jak dotąd, pomysłu (między bazą wojskową a oknem na świat). Odsunięta nagle od Europy Rosja stanęła wobec geopolitycznych i cywilizacyjnych dylematów, których do dzisiaj nie potrafiła rozstrzygnąć. Równolegle doszło do zjednoczenia Niemiec, które stały się dla Europy (i samych siebie) geopolityczną niespodzianką ⇒ zjednoczenie okazało się mniejszą innowacją geopolityczną, niż wielu sądziło. Pojawił się problem potencjału - jego asymetrii w stosunkach nowych Niemiec z ich sąsiadami (czy raczej odwrotnie) - ale zupełnie w innych warunkach ustrojowych i geopolitycznych. Istotnym elementem rewolucji geopolitycznej, dotyczącej Polski po 1989 r., było wyłonienie się Europy Środkowej. To był chyba jedyny i krótki okres w historii Polski, kiedy Europa Środkowa pojawiła się jako byt geopolityczny, nie wniesiony czy koncypowany z zewnątrz (H. Mackinder, Friedrich Naumann), lecz ustanowiony wolą elit politycznych i narodów zamieszkujących ten region. Państwa regionu we wskrzeszeniu Europy Środkowej widziały szansę szybkiego wyodrębnienia się z rosyjskiej strefy wpływów - zaznaczenie odrębnej geopolitycznej tożsamości miało zmusić Zachód do dywersyfikacji jego podejścia do państw tej strefy po 1989 r. oraz stworzyć szansę na szybsze ich przyjęcie do instytucji międzynarodowych Zachodu, zwłaszcza tych w dziedzinie bezpieczeństwa.
(…)
… zachodniej ⇒ trafnie to ujął Samuel Huntington w słynnym artykule Zderzenie cywilizacji? ("Foreign Affairs" lato 1993 r.) nie tylko narysował linię oddzielającą cywilizację zachodnią od prawosławnej, ale również postulował niezwłoczne rozciągnięcie zachodnich instytucji międzynarodowych na cały europejski obszar Zachodu (Biegnąca od północy ku południowi kontynentu europejskiego linia Huntingtona pozostawiała po stronie zachodniej trzy kraje bałtyckie, Polskę, Czechy i Słowację, Węgry, znaczną część Rumunii oraz Słowenię i Chorwację. Co się tyczy Ukrainy, to cywilizacja zachodnia pozostawała obecna, jego zdaniem, na obszarze należącym kiedyś do I RP, a następnie Austro-Węgier.). Operacja zajęła parę lat i była podzielona na etapy. jeśli chodzi o wymiar bezpieczeństwa - pierwsze rozszerzenie NATO…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)