Kogo i dlaczego Karl Popper nazywa wrogiem społeczeństwa otwartego w dziele pod tytułem Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie ? Karl Raimund Popper, austriacki filozof, logik. Od 1949 profesor uniwersytetu w Londynie. Centralnym problemem swojej filozofii uczynił analizę praw i zasad rozwoju wiedzy naukowej. Przeciwstawiając się "synchronicznej", logicznej analizie osiągnięć nauki neopozytywistów, panującej w Kole Wiedeńskim, wysunął hipotezę "diachroniczności" odkryć naukowych. Stworzył koncepcję "trzech światów": 1. Doznań, 2. Sądów i czynów jednostkowych, 3. Ludzkich wytworów mających charakter obiektywny, uniwersalny. Historię i rozwój nauki zaliczył do trzeciego świata, na który, jego zdaniem, nie mają wpływu dwa pozostałe, co zbliżyło go do koncepcji obiektywno-idealistycznych. Popper krytykował Platona za to, że ów "trzeci świat" uznał za twór boski, dla Poppera bowiem jest on wyłącznie tworem człowieka, podlega ewolucji, króluje w nim argument i poszukiwanie prawdy. Określając znaczenie języka dla nauki, Popper wskazał, że nie spełnia on kryterium jednoznaczności ani wobec opisywanych faktów, ani wobec czegokolwiek, co jest poza owym językiem. Odwołując się do filozofii Tarskiego, zaproponował wyeliminowanie tej trudności poprzez uznanie metajęzyka, który można odnieść zarówno do zdań mówiących o przedmiotach, jak i do samych przedmiotów przez nie opisywanych. W filozofii społecznej rozwijał teorię społeczeństwa otwartego. Wg niego zamknięty model organizacji społecznej nosi zawsze na sobie piętno totalitaryzmu, ograniczającego prawa i wolności jednostki, a tym samym i rozwój. Uważał, że każda próba całościowego sterowania społecznością może mieć sens jedynie w odniesieniu do społeczności zwierzęcych. Tym samym przeciwstawił się szeroko rozpowszechnionej wśród pozytywistów tendencji do stosowania w naukach społecznych metod przeniesionych z nauk przyrodniczych. Swoje teorie zaprezentował w pracach: Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie (1947, wydanie polskie 1987). N ew Foundations of Logic (1947). O bj ective Knowledge. Evolutionary Approach (1972). C onjectures and Refutations. The Growth of Scientific Knowledge (1974). Wstęp W „Społeczeństwie otwartym...” Popper rozwija pewne intuicje, które nakreślił w „Nędzy historycyzmu”. Jest to dosyć agresywna krytyka pism Platona, Hegla i Marksa. Krytyka, która się opiera przede wszystkim na krytyce totalitaryzmu i historycyzmu. Tytułowe społeczeństwo otwarte to takie społeczeństwo, w którym jednostka uzyskuje prawo do osobistych decyzji. W społeczeństwie zamkniętym człowiek nie posiadał takiego prawa. Społeczeństwo zamknięte było społeczeństwem magicznym, strukturą plemienną, gdzie plemię stanowiło całość i było wszystkim w przeciwieństwie do jednostki, która jako taka, jako indywidualność się nie liczyła. Jednostka wolna, interes poszczególnego człowieka, to jest stan społeczeństwa otwartego. Spełnione są wtedy wszelkie przywileje, które przysługują jednostce w jak najbardziej idealnie pomyślanym tworze społecznym, który hołduje zasadzie indywidualizmu. Może to być wolność, godność, przekonanie o wartości jednostki, otwarcie na indywidualne inicjatywy, itp.
(…)
…, która przysługuje istotnie społeczeństwu otwartemu. Hierarchia społeczna jest płaszczyzną, na której swobodnie, wedle swoich ambicji może się poruszać jednostka, tak jak to jej się tylko podoba. Wielu ludzi może dążyć do awansu społecznego na mocy sprawiedliwości, która to jest oparta na równości. Jest to zaprzeczeniem różnego rodzaju elitaryzmu, który tworzy się w społeczeństwach zamkniętych.
Władza to też ważny moment każdego społeczeństwa, a więc także społeczeństwa otwartego, którego wizję kreuje Popper. Przy tej własności też likwiduje się elitaryzm społeczny. Mianowicie chodzi o to aby władza była ograniczona poprzez nieustanną kontrolę obywateli. Z małym założeniem, które mówi, że demokracja to rządy większości, ale z zachowaniem praw mniejszości. Obrona Poppera
Ideał społeczeństwa otwartego wydaje…
… społecznej takimi jak równy udział w ciężarach społecznych, równość wobec prawa, bezstronność władzy sądowej, równy podział zysków itd. Tak więc prawdziwe szczęście, daje nam w życiu zadowolenie z pozycji społecznej, która jest nam dana, w państwie gdzie rządzi Filozof-król. W państwie gdzie panuje indoktrynacja i tłumienie indywidualizmu.
Szczęście u Platona nie było szczęściem człowieka…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)