Kalendarium życia, działalności i twórczości Heleny Radlińskiej Rok
Wydarzen
Występuje pod pseudonimami: H. Orsza, J. Strumiński, Warszawianin. Jej rodzina: Aleksander
Rejchman i Melani z domu Hirszfeld. Jej ojciec był współzałożycielem i pierwszym dyrektorem
Filharmonii Narodowej oraz wydawcą pisma „ Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”. Matka była
pisarką i publicystką. Radlińska miała dwóch braci : Ludwika (1880-1965) – lekarz bakteriolog. Po
drugiej wojnie światowej stał się on prezesem Rady Zarządzającej Funduszem Narodów
Zjednoczonych Pomocy Dzieciom. Natomiast młodszy brat Aleksander Michał (1890-1940) –
matematyk został zamordowany przez hitlerowców w czasie ostatniej wojny.
2 maja 1879
1893
Data przyjścia na świat Heleny Radlińskiej
Rozpoczęcie działalności w tajnych kółkach uczniowskich
1897 Radlińska zdaje egzamin rządowy i uzyskuje świadectwo uprawniające ją do nauczania w
prywatnym szkolnictwie. Wydaje "Kto to był Mickiewicz?"
1902 - 1905
Staje się działaczką Polskiej Partii Socjalistycznej, dodatkowo pracuje jako
nauczycielka języka polskiego i historii, oraz kończąc kursy pielęgniarskie była pielęgniarką w
ambulatoriach Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności
1903 - 1905
Jest czynną działaczką: Towarzystwa Pedagogicznego, Koła Wychowawców,
Związku Towarzystw Samopomocy Społecznej, Polskiego Związku Nauczycielskiego, które są
tajnymi stowarzyszeniami oświatowymi
1905 Była w ścisłym gronie osób (obok J. Grodeckiego, S. Kalinowskiego, S. Sempołowskiej i
innych) pilotujących strajk szkolny, będący sprzeciwem przeciwko rusyfikacji polskiego szkolnictwa
1905 Mąż Radlińskiej zostaje skazany na zesłanie na Syberię za działalność polityczną. Radlińska
towarzyszy mężowi. Pod koniec roku 1906 Radlińscy szczęśliwie uciekają z Zachodniej Syberii i
kwaterują się w Krakowie, gdzie rozpoczyna się jej praca oświatowa w Uniwersytecie Ludowym im. A.
Mickiewicza
1906 - 1911
Podejmuje studia z historii średniowiecza i historii społecznej na Uniwersytecie
Jagiellońskim pod kierunkiem S. Krzyżanowskiego i F. Bujaka
1909 Jako uczestnik II Polskiego Kongresu Pedagogicznego we Lwowie wygłasza referat pt.:
"Podstawy Wychowania narodowego"
1912 Publikuje artykuł "Początki pracy oświatowej w Polsce", stanowiący podwaliny jej pracy
naukowej
1913 Zostaje wydany pod jej kierunkiem pierwszy polski podręcznik oświaty pozaszkolnej, pt.:
"Praca oświatowa, jej zadania, metody, organizacja"
1913 - 1917
Współpracowała z Centralnym Biurem Szkolnym, Polskim Związkiem Ludowym,
Związkiem Chłopskim, Polskim Stronnictwem Ludowym - Wyzwolenie, obozem niepodległościowym
Józefa Piłsudskiego, Polskim Skarbem Wojskowym, Naczelnym Komitetem Narodowym,
Departamentem Wojskowym NKN, Polską Organizacją Wojskową, gdzie pełniła odpowiedzialne
funkcje
1918 Radlińska w Warszawie na krótko podejmuje pracę w Ministerstwie Wyznań Religijnych i
Oświecenia Publicznego
1919
Uczestniczy w Sejmie Nauczycielskim
1920 - 1921
Bierze udział w wojnie polsko-rosyjskiej jako oficer oświatowy do spraw walki z
analfabetyzmem
1919 - 1929
Współpracuje z ruchem ludowym, współorganizuje Instytut Oświaty i Kultury im. S.
Staszica, prowadzi Dział Oświaty Centralnego Związku Kółek Rolniczych, wspiera akcje oświaty
pozaszkolnej Związku Młodzieży Wiejskiej RP "Wici", redaguje "Rocznik Pedagogiczny"
1922
W Warszawie zaczyna swą działalność dydaktyczno-oświatową w Wolnej Wszechnicy Polskiej
1925 Tworzy Studium Pracy Społeczno - Oświatowej przy Wydziale Pedagogicznym WWP. "Staszic
jako działacz społeczny" jest rozprawą, która prowadzi do jej habilitacji
1927
Uzyskuje tytuł profesora nadzwyczajnego historii i organizacji oświaty pozaszkolnej
1929
Ma miejsce publikacja dzieła pt.: "Książka wśród ludzi"
1929 - 1939
W tych latach pełniła następujące funkcje: była prodziekanem WWP, dziekanem
Wydziału Pedagogicznego, kierownikiem biblioteki, delegatem do Senatu WWP, członkiem
Towarzystwa Oświaty Demokratycznej "Nowe Tory"
1935 Wydaje książkę pt.: "Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego", gdzie znaleźć
można podstawy koncepcji pedagogiki społecznej. Staje się posiadaczką Złotego Wawrzynu
Akademickiego Polskiej Akademii Literatury
1937 Ukazuje się jej praca pt.: "Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych" będąca
owocem kilkuletnich badań nad uwarunkowaniami wychowania. Jest to efekt współpracy
Radlińskiej ze swoimi uczniami
1938
Jest uczestnikiem obrad I Ogólnopolskiego Kongresu Dziecka
1939 Podczas okupacji zostaje poważnie ranna. Cały jej dorobek, w tym materiały naukowe ulegają
spaleniu. Przebywa w klasztorze Sióstr Urszulanek SJK na warszawskim Powiślu, gdzie mając
schronienie prowadzi tajne nauczanie. Dodatkowo była cały czas aktywna oświatowo i politycznie.
Współpracowała m.in. z Armią Krajową, pisała poradniki, odezwy i programy społeczne
1942 - 1944
Skierniewice
Uczestniczy w tajnym nauczaniu WWP. Jej miejscem zamieszkania stają się
1945 W Łodzi uruchamia Zakład Pedagogiki Społecznej w nowo powstałym Uniwersytecie
Łódzkim, gdzie jej współpracownikami są tacy znani działacze jak: Ryszard Wroczyński, Aleksander
Kamiński, Irena Lepalczyk
1946 Tworzy Polski Instytut Służby Społecznej przemianowany w 1948 roku w Polskie Towarzystwo
Studiów Społecznych. Na zlecenie Ministerstwa Oświaty organizuje Wydział Społeczny Wyższej Szkoły
Gospodarstwa Wiejskiego w Łodzi
1945 - 1952
Publikacje takich dzieł jak: "Oświata dorosłych", "Badania regionalne dziejów pracy
społecznej i oświatowej", "Egzamin z pedagogiki społecznej", "Technika pierwszej pracy badawczej"
1947
Uzyskuje tytuł profesora zwyczajnego pedagogiki społecznej
1950 Zostaje odsunięta od pracy dydaktycznej w Uniwersytecie w Łodzi a jej prace trafiają na listę
druków przeznaczonych na przemiał
1952
Ma miejsce zamknięcie Katedry Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego
10 Października 1954 Helena Radlińska umiera w Łodzi przeżywszy 75 lat. Zostaje pochowana w
Warszawie na Powązkach
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)