KABAŁA
Kabała — termin kabała pochodzi od hebr. rdzenia kbl — przyjąć, a więc dosłownie znaczy przekaz, tradycja, i dobrze oddaje ideę tej mistycznej nauki zafascynowanej właśnie ciągłością, nieprzerwanym strumieniem objawienia, które trwa i wymaga ciągle nowej artykulacji. Główne cechy kabały, jako odrębnego sposobu snucia refleksji o Bogu to: 1. Nauka o sefirach, (Słowach, Wypowiedzeniach) — dziesięciu boskich narzędziach kreacji, opisujących wszystko, co istniejące, dające się ująć i odczuć. 2. Przekonanie o kreacyjnych mocach języka. Bóg stwarza świat, uaktywniając moce twórcze języka, — pierwszej ustrukturalizowanej rzeczywistości stanowiącej substrat przyszłego świata. Objawienie to wg k. rozwinięcie Imienia Boga. Tora, a nawet cały świat, są ukrytymi, możliwymi do odczytania jego wersjami. 3. Wszechświat jest miejscem dynamicznych napięć między dwoma kosmicznymi porządkami: miłością chesed i surowością. din. 4. Idea powrotu do jedności lub partycypacji w jedności. Wszystko co stworzone, przeniesione w porządek bycia nie zatraca swego miejsca w Bogu — ono nań czeka stanowiąc rękojmię powrotu do jedności. 5. Interpretacja upadku człowieka jako skutku katastrofy kosmicznej i przekonania o konieczności podjęcia dzieła naprawy tikkun. 6. Proces różnicowania, dający się opisać przy pomocy sefir, dotyczy także, a może przede wszystkim, samego Boga. 7. Przekonanie o konieczności dotarcia do głębszej niż literalna, warstwy świętych tekstów. Początków kabały należy szukać już w starożytności, wśród żydowskich mistycznych grup, zajmujących się zagadnieniami początku świata maase bereszit i objawienia, maase mekawa. Za jej tekst założycielski można uznać, powstały przypuszczalnie w Aleksandrii w II lub III w. n.e., traktat o stworzeniu świata Sefer Jecira. Inspirował on myśl kabalistyczną przez całe jej dzieje. Od średniwiecza kabała wytycza trzeci, obok rabiniczno-ortodoksyjnego i filozoficznego, nurt duchowości religijnej Żydów. Najznakomitsze ośrodki myśli kabalistycznej wykształciły się pod koniec XII w. i w XIII w. w Niemczech ( kabała chasydów nadreńskich), Prowansji, ( kabała teozoficzna), gdzie została zredagowana Sefer ha-Bahir (hebr. Księga jasności) i Hiszpanii ( kabała gerońska).W Hiszpanii w XIII w. zostało zredagowane największe dzieło kabały Zohar (hebr. Blask). Często największe autorytety rabiniczne, bywały jednocześnie wielkimi kabalistami. Mistyczny język, opracowany przez kabałę i repertuar używanych w niej pojęć, wchodzi do powszechnego języka religijnego judaizmu. Po wygnaniu Żydów z Hiszpanii w 1492 r. gł. ośrodkiem kabalistycznym staje się miasto Safed w Galilei. Tu działa wielki kodyfikator idei kabały Mojżesz Kordowero i największy jej reformator Izaak Luria (kabała luriańska). W XVII w. pojawia się mesjański ruch religijny Sabataja Cwi, który stara się pewne konsekwencje idei kabały realizować w praktyce.
(…)
… zdarzenie porównywalnym, a nawet przewyższającym swym znaczeniem teofanię na górze Synaj. 3. Idra Zutta (aram. Małe zgromadzenie), tajemnice wyjawiane w Idra Rabba są tu powtórzone w nowej formie w obliczu śmierci Szymona ben Jochaj. 4. Raza de-razin (aram. Tajemnica tajemnic), odrębny tekst dotyczący chiromancji i fizjognomiki. 5. Zohar do Pieśni nad Pieśniami, komentarz kabalistyczny do pierwszych wersetów Pieśni nad pieśniami. 6. Midrasz neelam (Midrasz mistyczny), poruszający tematy kosmologiczne i eschatologiczne, komentarz dotyczący Księgi Rodzaju. Główną postacią tu występującą jest rabin Eliezar ben Hyrkanos. 7. Sawa (aram. Starzec), opowieść tajemniczego starca, pojawiającego się przed uczniami Szymona ben Jochaja o duszy i jej wędrówkach. 8. Raaja meche(j)mna (aram. Wierny pasterz…
… się w unii z receptywną, kobiecą naturą malchut. Jest szóstym dniem kreacji, który w miłosnym akcie wnika w dzień siódmy — szabat. W układzie przedstawiającym ciało człowieka jesod oznacza rdzeń kręgowy lub penis. Inna jej nazwa to cadik (hebr. sprawiedliwy) — fundament świata. Jest hipostazą mesjasza. Nazywa się też źródłem dusz, gdyż to właśnie jej energia poczyna w łonie malchut dusze.
Malchut (hebr…
…, którego wolę jesteśmy w stanie odczytać i której mamy obowiązek bez reszty się poddać poprzez bezwzględne przestrzeganie Prawa, ascetyczne życie i bezustanne czynienie pokuty. Kabaliści tej szkoły kładą szczególny nacisk na immanencję Boga, jego obecność w świecie ludzkim. Bóg ukryty, nazwany imieniem Stwórca (Bore), pozostaje ukryty jedynie z punktu widzenia człowieka, w istocie objawia się nieustannie…
… naczyń (szevirat ha-kelim). Zaraz po niej następuje początek procesu restytucji świata — tikkun. Towarzyszy temu przemiana sefir w oblicza boskie. Sugestywny, przejmujący siłą i dramatyzmem obraz personifikacji sefir; przesunięcie ich istoty z planu fizykalno-kosmicznego na osobowy, otwiera przed kabałą teren myślenia i obrazowania mitologicznego. Cierpiące oblicze Boga, uosobiony kosmos, staje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)