To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Interakcje i role społeczne. Pojęcie roli społecznej Opracowaniem pojęcia roli społecznej po raz pierwszy zajął się Mead. Jego pracę kontynuował jego uczeń R. E. Parker - wymyślił i opracował termin roli społecznej. Zbadaniem teorii roli społecznej na gruncie europejskim zajął się G. Simmel. 1920 - 1939 intensywne badania nad koncepcją roli społecznej.
rola społeczna → zespół praw i obowiązków związanych z daną pozycją w społeczeństwie
Trzy elementy konstrukcyjne roli:
zachowania nakazane zachowania zakazane margines swobody *(poszczególne role różnią się szerokością marginesu swobody) Dwa kierunki zainteresowania rolą społeczną przez socjologów:
1) instrumentalno - strukturalne : to zainteresowanie rolami jako czynnikami porządkującymi rzeczywistość społeczną i składnikami struktury społecznej metafora rafy koralowej ( J. Szmatka ), zbiór ról jest jaka rafa, która wyznacza ramy i strukturę społeczną
Robert Merton - z każdą pozycją związana jest nie jedna rola, ale cały ich zespół ( pojęcie zespołu ról)
2) funkcjonale (interakcyjne) : role społeczne pojmowane są nie jako coś gotowego i z zewnątrz narzucanego człowiekowi, ale jako coś, co wciąż powstaje w procesach międzyosobniczych interakcji
Zwolennicy tego podejścia zwracają uwagę nie na to, jakie role są, ale na to, jak są odgrywane ( Erving Goffman )
Zachowania niewerbalne - miny, gesty itp.
Rola społeczna a osobowość:
osobowość człowieka ma wpływ na sposób odgrywania roli
człowiek ucząc się ról czyni je elementami struktury własnej osobowości
wpływ odgrywanych ról na osobowość jest silniejszy niż wpływ osobowości na role
Jacek Szmatka "Rola społeczna i struktura ról"
1. Jak rola społeczna ma się do innych elementów struktury społecznej?
Rola społeczna leży na przecięciu układów : pozycji społecznej (wynika ze struktury społecznej grup), osobowości społecznej (dyspozycja do zachowania się) i statusu społecznego (wynika ze stratyfikacji grup).
pozycja - zbiór norm, praw i obowiązków, które są przypisywane do danej roli społecznej status - ranga wynikająca z prestiżu, miejsca w stratyfikacji społecznej
2. Wewnętrzna struktura roli - jak jest zbudowana?
Struktura roli:
struktura grupy (strukturalnie narzucane nakazy roli) - ułatwienia roli i dylematy roli jednostka (osobowościowa definicja roli) - koncepcje roli , odegranie roli ułatwienia roli : określają czynniki natury technicznej, aksjologicznej, a przede wszystkim kulturowej, które powodują, że pewne normy wchodzące w skład nakazów i wymogów roli są szczególnie łatwo zauważalne (np. katedra w auli - ułatwienie dla wykładającego)
(…)
… na wchodzenie w role osób nieobecnych, które personifikują wartości kulturowe i przekonania. Włącza nas to w kulturę ogólną lub w jakąś subkulturę. Przyjmujemy punkt widzenia jakiejś większej grupy ludzi, nie wyróżniając z niej (lub nawet nie znając) żadnej konkretnej osoby, która by uosabiała ten punkt widzenia. Mamy ogólną wiedzę na temat tego, czego oczekuje taka grupa odniesienia i dopasowujemy…
…, aktywności (czy przynajmniej niektórych jej sfer) związanej z pełnioną rolą Członkowie zespołu ról mogą dojść porozumienia w celu wyeliminowania sprzecznych nacisków i oczekiwań wobec jednostki
Interakcja i rola w koncepcji dramaturgicznej (Erving Goffman)
Interakcja społeczna (wg. B. Szackiej)- wzajemne oddziaływanie na siebie dwóch lub więcej jednostek. Rodzaje:
niezogniskowana- rodzaj komunikacji interpersonalnej, która istnieje dzięki temu, że uczestnicy znajdują się obok siebie. Dwie obce osoby lustrują się nawzajem i modyfikują własne zachowania.
zogniskowana - osoby wchodzące w interakcję zakładają, że dzięki niej będą mogły realizować własne cele
J. Turner (Socjologia, koncepcje i zastosowanie)
Trójelementowa definicja interakcji (wg. G.H Meada):
istotą interakcji jest wysyłanie przez organizmy…
… są nam wszystkim wspólne. wandalizm interakcyjny - celowe łamanie istotnych, niepisanych reguł codziennej interakcji między uczestnikami tej interakcji. ramy interakcji - tworzymy symboliczne ramy za pomocą gestów wskazujących, co jest istotne a co nie w danej interakcji:
„ Chciałbym porozmawiać z tobą prywatnie” - interakcja umieszczona w sposób specjalny
„ Nie chcę o tym mówić”- potencjalny temat interakcji zostaje…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)