19. Immunologia rozrodu Zjawiska immunologiczne w ciąży - płód dla matki jest organizmem semiallogenicznym
- w trakcie ciąży dochodzi nie tak do supresji, jak do pobudzenia odpowiedzi immunologicznej matki, a reakcja ta jest wręcz niezbędna do prawidłowego zagnieżdżenia zarodka w ścianie macicy i jego dalszego rozwoju
- wydaje się, że brak rozpoznania antygenów płodowych przez układ odpornościowy matki może być przyczyną niepowodzenia ciąży
Wczesne etapy ciąży - do zapłodnienia komórki jajowej najczęściej dochodzi w jajowodzie
- początkowo komórki rozwijającej się blastocysty zaczynają różnicować się w trofektodermę, z której powstaje łożysko, oraz w węzeł zarodkowy (embrioblast), z którego rozwija się płód
- z części trofektodermy, która będzie miała bezpośredni kontakt z błoną śluzową macicy, powstaje trofoblast
- wyróżnia się trofoblast kosmówkowy i pozakosmówkowy
- trofoblast kosmówkowy, pokrywający kosmki, zbudowany jest z cytotrofoblastu i syncytiotrofoblastu
- trofoblast pozakosmówkowy wnika w doczesną, część wnika do światła tętnic spiralnych macicy, w których zastępuje komórki środbłonka i przekształca się w trofoblast wewnątrznaczyniowy
- po około tygodniu od zapłodnienia dochodzi do implantacji, proces ten bardzo przypomina toczenie się leukocytów po śródbłonku
- na powierzchni trofoblastu znajdują się selektyny L, które wiążą się z mucynami na powierzchni śluzówki podczas przemieszczania się blastocysty wzdłuż jamy macicy
- w błonie śluzowej macicy wytwarzanych jest wiele chemokin, które po związaniu z odpowiednimi receptorami na komórkach blastocysty aktywują integryny
- zagnieżdżająca się blastocysta, podobnie jak leukocyty, całkowicie wsuwa się pod warstwę komórek nabłonkowych śluzówki macicy
- dochodzi do rozpoczęcia reakcji zapalnej prowadzącej do przekształcenia się tej śluzówki w doczesną
- wydzielane lokalnie cytokiny (Il-1, Il-15, chemokiny) działają na komórki matczyne i płodowe, pobudzając ich wzrost i różnicowanie
- komórki doczesnej pod wpływem kontaktu z trofoblastem wytwarzają cytokinę LIF, która wydaje się niezbędna do prawidłowego rozwoju łożyska
Odpowiedź immunologiczna w doczesnej - trofoblast ma bezpośredni kontakt z układem odpornościowym matki - trofoblast kosmówkowy jest obmywany przez matzyną krew, trofoblast pozakosmówkowy wnika w doczesną pomiędzy naczyniami
- na komórkach trofoblastu nie ma klasycznych cząsteczek MHC I i II, z wyjątkiem HLA-C
- na komórkach tych obecne są natomiast nieklasyczne cząsteczki MHC klasy I - HLA-G i HLA-E (najmniej immunogenna MHC)
- komórki syncytiotrofoblastu wytwarzają również rozpuszczalne cząsteczki MICA i MICB, cząsteczki te mogą wiązać się z aktywującymi receptorami NKG2D komórek NK blokując ich cytotoksyczność
(…)
… się bardzo dużo cząsteczek CD55, CD46 i CD59 (protektyna), które hamują aktywność dopełniacza, chroniąc łożysko i płód
- bardzo ważną rolę w indukcji tolerancji płodowej odgrywa enzym rozkładający tryptofan 2,3-dioksygenaza indoloaminy (IDO), limfocyty T są wyjątkowo wrażliwe na spadek stężenia tryptofanu, zahamowaniu ulega wówczas ich proliferacja, niekiedy apoptoza
- pod wpływem INF-γ wytwarzanego przez uNK, który indukuje syntezę IDO w komórkach trofoblastu, makrofagach i komórkach dendrytycznych doczesnej dochodzi zatem do sytuacji, że łożysko próbuje zagłodzić limT, które mogłyby je uszkadzać
- jeśli mimo to limT przeżyją, to na powierzchni komórek trofoblastu znajdują się też cząsteczki FasL, które indukują apoptozę aktywowanych limfocytów matki mających na swej powierzchni CD95 (Fas)
Immunologiczne przyczyny…
… niezbędnych do zapłodnienia komórki jajowej
Szczepionki antykoncepcyjne
- szczepionki zaburzające proces tworzenia gamet - przeciwko gonadoliberynie (hamuje wytwarzanie testosteronu i nasienia, trzeba podtrzymywać drugorzędowe cechy płciowe hormonami) i hormonowi folikulotropowemu (indukuje powstawanie przeciwciał blokujących, które nieznacznie zmniejszają liczbę plemników w nasieniu)
- szczepionki zaburzające prawidłową funkcję gamet - przeciwko nasieniu i osłonce przejrzystej komórki jajowej
- szczepionki uniemożliwiające rozwój zarodka: przeciwko gonadotropinie kosmówkowej HCG - mało kobiet odpowiada na szczepionkę wytworzeniem przeciwciał
Odporność bierna przekazywana przez łożysko i z mlekiem matki
- matczyne IgG chronią płód przed wrodzonymi infekcjami i zapewniają odporność w pierwszych…
… tygodniach po urodzeniu (z łożyska)
- transport przeznabłonkowy IgG odbywa się na zasadzie transcytozy i zachodzi z udziałem noworodkowego receptora FcRn
- hierarchia przepływu następująca: IgG4>IgG1>IgG3>IgG2
- barierę immunologiczną noworodka wspomagają również wydzielnicze IgA (S-IgA) oraz leukocyty obecne w mleku matki
- niespecyficzne czynniki przeciwzakaźne: lizozym, laktoferyna, nukleotydy, kwasy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)