IMMUNOLOGIA CIĄŻY
Ciąża traktowana jest w immunologii jako przeszczep allogeniczny, a mówiąc półprecyzyjnie jako półallogeniczny. Płód stanowi połowę antygenu pochodzenia matczynego i połowę pochodzenia ojcowskiego, dlatego jest on dla matki częściowo antygenowo obcy. Nie można jednak traktować do końca ciąży jako przeszczep allogeniczny, gdyż każdy przeszczepiany narząd od dawcy do biorcy to również połączenie naczyń krwionośnych tego narządu z resztą organizmu. Taka sytuacja nie zachodzi jednak w ciąży. Nie ma połączenia układu naczyniowego płodu z układem naczyniowym matki. Płód ma własny układ naczyniowy, który kończy się w kosmkach łożyskowych, a matka własny kończący się w doczesnej. Krew matczyna styka się tylko z kosmkami łożyskowymi i opływa je tylko, a one pobierają substancje odżywcze i tlen od matki. Istnieje natomiast bariera łożyskowa złożona z 5 warstw, która oddziela krew płodu od krwi matki, dlatego nie jest to sensu stricto przeszczep allogeniczny.
Precyzyjnie określa się więc ciążę jako przeszczep półallogeniczny. Odpowiedź immunologiczna matki, żeby zaistniała w stosunku do płodu musi zaistnieć następująca sytuacja:
Płód musi być immunogenny, tzn. musi posiadać antygeny, na które może zareagować matka
Matka musi być immunokompetentna, tzn. po zetknięciu się z antygenami płodu powinna wytworzyć przeciwciała, musi nastąpić reakcja immunologiczna.
Powinno nastąpić zetknięcie się organizmu matki z antygenami płodowymi
Matka zdrowa jest immunokompetentna i jest w stanie wytworzyć przeciwciała przeciw antygenom płodu. Wiadomo z patologii ciąży, że istnieje przenikanie antygenów płodu, którymi są krwinki czerwone w konflikcie serologicznym tzn. że erytrocyty płodu przenikają jednak przez barierę immunologiczną powodując reakcję immunologiczną. Istnieje poza tym wiele patologii ciąży, które mają podłoże immunologiczne np. uważa się, że występuję to w wewnątrzmacicznym zahamowaniu wzrostu płodu przy EPH gestozie. Jednak okazuje się, że w czasie ciąży następuje jednak nieznaczne osłabienie odporności immunologicznej matki zwłaszcza komórkowej. Uważa się, że nie jest ona całkowicie zablokowana, a jedynie selektywnie osłabiona. Istnieją 2 teorie, które tłumaczą reakcje immunologiczne w czasie ciąży. Pierwsza teoria sugeruje, że zdolność płodu do przezywania w macicy zależna jest od przytłumienia odpowiedzi komórkowej na obce antygeny jaja płodowego, oraz od wzmożonej odpowiedzi komórek o charakterze supresorowym. Źródłem tych czynników supresyjnych matki miałyby być komórki endometrium i doczesnej oraz substancje produkowane przez te komórki, jak również czynniki pochodzące z samej blastocysty. Uważa się, że tymi czynnikami sypresorowymi w czasie ciąży ze strony matki są GKK, progesteron, estrogeny i
(…)
… te stymulują wzrost i różnicowanie komórek jaja płodowego, powodując, że płód lepiej się rozwija.
Wiadomo, że sam problem dotyczy już okresu od połączenia się komórki jajowej i plemnika w jajowodzie. W pierwszym momencie brak jest jakiejś reakcji immunologicznej ze strony matki, gdyż nie ma styku rozwijającej się blastocysty z endometrium. Dopiero około 7 dnia od zapłodnienia następuje adhezja zapłodnionej komórki jajowej do endometrium poprzez integryny. Integryny zlokalizowane są na komórkach rozwijającego się trofoblastu i posiadając receptory na błonie komórkowej matki. Dochodzi do połączenia i stymulacji zarodka ze strony matki substancjami pochodzącymi z doczesnej. Matka wytwarza cytokiny przez doczesną i komórki immunokompetentne - makrofagi i limfocyty T, które pobudzają rozwój jaja płodowego…
… pewne substancje prostaglandyny E, które hamują produkcję IL2. Istnieją również limfocyty supresyjne zależne od hormonów - komórki CD3+ i CD8+. Produkują one czynniki hamujące aktywność cytotrofoblastu, również komórek NK jak i komórek CDF. Istnieją również limfocyty T γ i δ. Posiadają one receptor dla IL2, interferonu i wykazują fenotyp CD8+. Eliminują one zakażone komórki lub komórki zmienione nowotworowo. Przedostając się do łożyska mogą także niszczyć komórki płodu, ale jest to patologia. Makrofagi łożyskowe wydzielają prostaglandyny i czynniki supresyjne, obniżają reaktywność komórek kompetentnych, głownie limfocytów T cytotoksycznych. Niszczą one kompleksy immunologiczne. W rozwoju jaja płodowego biorą również cytokiny. Produkowane są przez limfocyty T, komórki NK, makrofagi, komórki…
…. Te interleukiny są odpowiedzialne za produkcję przeciwciał. Limfocyty Th 2 z jednej strony produkuję IL 10, a one hamuje limf. TH 1. IL 10 osłabia więc odpowiedź komórkową. Poprzez działanie autokrynne IL 10 stymuluję limfocyty Th 2 do produkcji interleukin Il 4 , IL 5 i IL 6, które stymulują limf. B do produkcji przeciwciał. Uważa się, że w czasie ciąży mamy do czynienia z przewagą odpowiedzi humoralnej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)