To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Hormony płciowe Gonady
Gonadami męskimi są jądra, żeńskimi - jajniki. Od ich prawidłowego funkcjonowania zależą drugo- i trzeciorzędowe cechy płciowe, czyli charakterystyczna dla danej płci budowa ciała, wygląd skóry i owłosienie, rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w poszczególnych częściach ciała, masa mięśniowa, brzmienie głosu i cechy osobowości. Najważniejszym zadaniem gonad i wydzielanych przez nie hormonów jest zapewnienie zdolności rozrodczych - produkcja i dojrzewanie plemników u mężczyzn, u kobiet natomiast produkcja komórek jajowych i cykliczne zmiany śluzówki macicy przygotowujące ją do przyjęcia zapłodnionego jaja, zapewnienie prawidłowego rozwoju ciąży i rozpoczęcie porodu. Zarówno męskie, jak i żeńskie gonady pozostają pod wpływem przysadki mózgowej, która steruje ich aktywnością: u kobiet w sposób cykliczny, u mężczyzn - jednofazowy.
Budowa i funkcje jąder
Pomiędzy cewkami krętymi są ulokowane tzw. komórki Leydiga. One to właśnie stanowią wewnątrzwydzielniczą część jądra, wytwarzającą męskie hormony płciowe, tzw. androgeny, do których należą: testosteron, androstendion i dehydroepiandrosteron. Czynność jąder jest regulowana przez gonadotropiny produkowane w przysadce mózgowej: folikulostymulinę (FSH) kierującą spermatogenezą (wytwarzaniem i dojrzewaniem plemników) oraz hormon luteinizujący, pobudzający produkcję i wydzielane androgenów, z których najważniejszy jest testosteron. Testosteron jest hormonem sterydowym, produkowanym nie tylko przez komórki Leydiga w jądrach, ale także - w niewielkich ilościach - przez warstwę siatkowatą kory nadnerczy (zarówno u mężczyzn, jak i kobiet). Hamuje on wydzielanie hormonu luteinizującego (tzw. ujemne sprzężenie zwrotne). Poza androgenami w jądrach są syntetyzowane również estrogeny i progesteron, a więc żeńskie hormony płciowe. Androgeny mają też wpływy ogólnoustrojowe. Należy do nich przede wszystkim oddziaływanie anaboliczne, czyli stymulacja syntezy białka, czego efektem jest zwiększenie masy mięśniowej. Testosteron łącznie z hormonem wzrostu pobudza pokwitaniowe przyspieszenie wzrostu. Zwiększa też wytwarzanie krwinek czerwonych w szpiku kostnym, zwiększa syntezę cholesterolu, przez co może przyczyniać się do rozwoju miażdżycy. U chłopców w okresie dojrzewania androgeny zwiększają aktywność gruczołów łojowych, co jest powodem częstego występowania trądziku.
Budowa i funkcje jajników Poza produkcją komórek płciowych jajniki pełnią czynność wewnątrzwydzielniczą. Produkują i wydzielają hormony płciowe żeńskie - estrogeny i progesteron, relaksynę (hormon rozluźniający spojenie kości łonowych przed porodem) i niewielkie ilości androgenów. Czynność hormonalna jajników pozostaje pod kontrolą przysadki mózgowej, której hormony - FSH (folikulostymulina) i LH (hormon luteinizujący) - regulują na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego cykliczne wydzielanie estrogenów i progesteronu.
(…)
… białek. Zatrzymują w organizmie wodę, chlorek sodu, azot i inne elementy potrzebne do wytwarzania białek; przy wysokim stężeniu powodują obniżenie poziomu cholesterolu we krwi; uczestniczą w kształtowaniu się szkieletu i w kontroli wzrostu kości; zwiększają przyswajanie wapnia w jelitach przez wpływ na wytwarzanie aktywnej witaminy D; regulują przemianę węglowodanową; zwiększają nawodnienie tkanek…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)