ISTOTA TZW. WŁADZY PODZIELONEJ (ROZPROSZONEJ) W SYSTEMIE FEUDALNYM. Od dawna władcy i moŜni państw barbarzyńskich pozyskiwali sobie służby (głównie wojskowe) biorąc na swe utrzymanie grupy podopiecznych. Zwano ich wasalami (vassi, vasalli), ich patron określany był mianem seniora. Rodziło to silne zaleŜności osobiste, wsparte na wzajemnych korzyściach i doŜywotniej wierności umacnianej przysięgami, gestami, rytami. Ale trudności utrzymywania na dworach wielkich grup wasali skłaniały do wynagradzania słuŜb nadaniami ziemi, z początku - jak kaŜda darowizna w ówczesnym prawie - odwołalnymi. Z kolei zastosowanie gwarancji lojalności wasalnej do ludzi obdarzonych ziemią (lub dochodami z ziemi) umacniało prawa obdarowanych do tego nadania, zwanego precarium lub beneficium. Z połączenia wasalstwa i nadań ziemi (beneficjów) powstał system lenny, łączący lojalność naleŜną patronowi z ekonomiczną wygodą: łatwiej było nadać komuś beneficjum niŜ mieć go na utrzymaniu.
Francja, Niemcy, Węgry, Czechy ; Wsparcie kościoła katolickiego, przeplatanie się jedności władzy i różnych form rozproszenia politycznego; agraryzacja życie, sabość miast, samowystarczalność gospodarstw feudalnych, mała spawność oswiaty i techniki; immunitet administrowania i sądzenia w majątkach, od XI/XII rozwój produkcji na wsi, rozwój wymiany z miastem, wzrost demograficzny i rozwoj oswiaty; rozdrobnienie władzy; objazdy władcy i dworu po kraju, konsultacje z wielmożami, kontrola nad kościołem, idea władzy monarchicznej, brak oddzielenia dokładnego funkcji monarszych i wielmożów, przejmowanie w rece prywatne monopoli królewskich
Wczesne monarchie feudalne podzielić moŜna na trzy kategorie, l) W niektórych krajach osiągnięta juŜ jedność polityczna uległa zatracie, pojawiły się równorzędne ośrodki władzy monarszej (policentryzm: przykładem jest Hiszpania i Ruś.) 2) W innych krajach formalna jedność trwała, lecz w istocie państwo rozpadło się na dzielnice z władcami emancypującymi się spod królewskiego zwierzchnictwa (królestwo dzielnicowe: np. Francja, Niemcy). 3) W jeszcze innych krajach Europy, głównie mniej rozległych i gęściej zaludnionych, a więc łatwiejszych do opanowania przez mało rozwinięty aparat władzy, utrzymała się jedność polityczna królestwa(Anglia,Sycylia).
Feudalizm (ze średniowiecznej łaciny feudum - prawo do rzeczy cudzej, lenno) - ustrój społeczno-polityczno-ekonomiczny, który opierał się na zależności ziemskiej. Wasal podlegał seniorowi, ponieważ użytkował ziemię, która należała formalnie do owego seniora. Senior mógł podlegać innemu seniorowi z tego samego powodu (np. zależność księcia wobec króla). Analogicznie wasal mógł jednocześnie być seniorem i mieć własnego wasala.
Feudalizm europejski powstał w warunkach cofnięcia się cywilizacyjnego po upadku cesarstwa rzymskiego, a także pierwszych państw powstałych na jego gruzach.
(…)
… gromadzących je władców. W nowej sytuacji jedynym skutecznym sposobem na wynagradzanie urzędników, sług czy towarzyszy stało się nadawanie ziemi, która była postrzegana jako najbardziej wymierny wskaźnik władzy i bogactwa.
Po burzliwym okresie tzw. wielkiej wędrówki ludów, u progu VIII wieku Europa ponownie stała się obiektem najazdów, tym razem byli to: Wikingowie, Madziarzy i Arabowie. Niedojrzałe i słabe…
… bardziej rolnictwem. W momencie, kiedy produkcja rolna była coraz bardziej wydajna, mniej ludzi musiało uprawiać rolę. Kiedy wydajność rolnictwa była już bardzo wysoka stosunki feudalne umierały śmiercią naturalną - feudałowie przestawiali się na inne gałęzie gospodarki (patrz Pruska droga do kapitalizmu).
Skutki feudalizmu w Europie
rozdrobnienie feudalne feudalizacja Kościoła stanowość zmniejszenie się liczebności armii stopniowa rezygnacja z niewolnictwa spór o prymat w świecie chrześcijańskim między władzą świecką a duchową znaczne osłabienie władzy państwowej (tylko bezpośredni wasale monarchy byli zobowiązani do wierności władcy, sprzyjało to nieustannym wojnom i skrajnej decentralizacji). powstanie etosu rycerskiego przyczynił się do dualizmu gospodarczego Europy …
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)