CZESŁAW MIŁOSZ ZIEMIA ULRO Motto z Williama Blake'a:
Jak zwierz drapieżny krążą w lasach boleści. W snach Ulro karzą siebie za dobroć ludzką .
Wprowadzenie pt. INNE NIEBO, INNA ZIEMIA autorstwa ks. Józefa sadzika, napisane w Paryżu 1977 roku.
Książka ta jest zbiorem eseistycznym, trudno ja niestety, ze względu na bogactwo treściowe, zaklasyfikować. Tematyka ogromnie różnorodna wspomnienia dot. Grupy „Żagary”, Witkacy i Gombrowicz w oczach Miłosza, Blake, Swedenborg i Simone Weil. Wg Autora wprowadzenia podstawowym pytaniem tej książki i osią konstrukcyjną jest pytanie o to, co stało się z kulturą europejską w „jej romantycznym przesileniu”. Główni aktorzy na scenie Ziemi Ulro: Swedenborg mistyczny, Blake metafizyczny, Mickiewicz wieszczy, O.W. Miłosz olśniony.
Autor wprowadzenia wskazuje na wspólne wszystkim wyżej wymienionym postaciom, Czesławowi również, cechy osobowości - egocentryzm, światopoglądu, czy oglądu - mistycyzm, swoista profetyczność, wszyscy oni zdawali się dotykać tak tego świata, jak i drugiej strony, poza Styksem. U Miłosza wskazuje na absolutna wręcz alegoryzację świata. Wszystko odsyła! Ba! Wszystko jest świadkiem w procesie chaosu, wszystko odsyła do jakiegoś elementu rzeczywistości spod sztandaru ładu i harmonii. Tylko nigdy tej rzeczywistości w istocie nie przedstawia. Gdzieś jest kraina harmonii, ale już dawno mapy do niej zaginęły, jedną z nich Miłosz odtwarza.[ biedny Miłosz! Jakże musiał go boleć chaos, w którym żył. Tak rozpaczliwie porządkować świat... taplać się we własnym nieuporządkowaniu i oszukiwać się, że to jeszcze ma jakąś ukrytą logiczność, że jest po coś, na coś... ].
Po co alegoria, symbol? „... Miłosz będzie niezmordowanie szukał innego nieba i innej ziemi, przez całe życie będzie pisał jeden nieosiągalny, nigdy w pełni niezrealizowany wiersz”.
Miłosz i Heidegger jako ścigający niedostępne .
Ziemia Ulro - kraina przedstawiona przez Blake'a; ziemia smutna, do której zesłał ludzi duchowo okaleczonych, artystów, jednostki rozdarte miedzy doświadczeniem nicości i istotności (własnej np.); jak u Hideggera [trwoga] między byciem (bytem chciałoby się powiedzieć), a nieosiagalną Prawdą.
Myślę, że bezsensem absolutnym jest streszczanie ZU, bo to nie trzymałoby się kupy. W zasadzie są to przemyślenia Miłosza od sasa, do lasa, a raczej niemożliwe jest pytanie na egzaminie: proszę mi to opowiedzieć, bo niemożliwe jest opowiedzenie. Podrzucę raczej kilka spostrzeżeń imć pana Miłosza. „Nie rozumiem swojego życia (kto rozumie?). ani swoich książek, i nie będę udawać, że rozumiem. Widać w nich na pewno dużą samokontrole - i tak to jest, że komu jej brak, tęskni do niej, natomiast kto ma jej nadmiar, wie, ile przez nią traci, i chciałby się wyzwolić, iść za porywem, za swobodnym ruchem piszącej ręki”.
(…)
… (pamiętacie żuczki u Gombrowicza - to to), każe mieś świadomość że życie to jedyni droga z nicości w nicość. Odwagę ateizmu prawdziwego widzi u... niespodzianka... Gombrowicza.
A na koniec cytata o pracy Miłosza:
„Po co i dla kogo ten umysłowy luksus? Dajmy na to, że doktoranci piszący o mnie polonistyczne dysertacje będą mieli z tego pociechę, bo moje wyprawy w tak egzotyczne regiony wyjaśnią…
…. Ale ileż zgryzot jeszcze w życiu na niego czekało, któż z nich mógł to wiedzieć...
Przyboś. S.I.Witkiewicz. Gombrowicz. Panteon osobowości sobie dalekich, lecz grających w tej samej sztuce polskiej kultury. Łączył ich rzadki u nas ateizm. [jakoś mnie to nie przekonuje] - a to dlatego, że ładne: „... nie pamiętałem wcale tego egzaminu i nawet nazwisk [...] zapomniałem, podobnie jak zatarły się w mojej…
… interpretacją chrześcijaństwa i godziła we wszystkie stromy: katolików, protestantów, deistów, ateistów. Ocierała się o herezję, ba, raczej była heretycka. Podkreślał ludzki aspekt Bóstwa, dzielił historię na różne okresy przypominające mitologię Grecką. Podkreślał istnienie dwu stron rzeczywistości; ziemskiej i niebiańskiej, obie były od siebie współzależne, Wszystko miała się dziać tu i teraz; równolegle…
… wędrówek. Stał się nijako prorokiem, mesjaszem niosącym światu prawdę, otwierającym nową erę w dziejach chrześcijaństwa i świata.
Dla Bleke'a i dla W. O. Miłosza idee Swedenborga były bogatym źródłem inspiracji, nie żeby byli Swedenborgistami, których nie brakowało.
Blake, urodzony w (nomen omen) 1757 od Swedenborga czerpie pełnymi garściami:
idea: Bóg-Człowiek
stąd człowiek jest w centrum świata…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)