Historia książki - papirus

PAPIRUS
wpłynął na ukształtowanie się pisma egipskiego,
przyczynił się do upowszechnienia papirusu i innych materiałów piśmienniczych,
wpłynął na rozwój książki w postaci zwoju,
służył on także do innych celów, ale jako materiał pisarski wykształcił się prawdopodobnie od III tysiąclecia p. n. e. Przynajmniej tak datowane są pierwsze zabytki spisane 2400 r. p. n .e.,
ten papirus, którego używano do zapisywania tekstów w literaturze przedmiotu określa się mianem papirusu hieratycznego,
przyjęcie formy książki jako zwoju papirusowego wpłynęło również na kompozycję wewnętrzną książki, przede wszystkim tekst zapisywano w kolumnach na poszczególnych arkuszach, które łączono. Ponieważ trzeba było zwijać go trzeba było odznaczyć początek i koniec tekstu. Tytuł książki umieszczano oraz wszelkie dane wydawnicze na końcu tekstu, czyli w środku zwoju chroniono go przed zatarciem zniszczeniem. To nazywamy expicite, natomiast tą formę książkę - zwój - nazywamy woluminem przetrwało to określenie do dziś.
Początek tekstu ma swoją fachową nazwę, mianowicie incipit. Ponieważ księgę tak zwijaną, żeby zabezpieczyć tekst w środku, to istniała konieczność dodania do tego zwoju jeszcze jednego elementu. Tym elementem była karta z tytułem dzieła doczepiana do zwoju tituus. Tekst zapisywany był na stronie zwoju, na której włókna papirusu biegły poziomo - recto. Była ona w środku. Na zewnątrz był wers. Dzięki swojej formie zapisu upowszechnienie w innych kulturach, np. Grecy zaczęli go stosować na pewno od VI w. p. n. e., ale przypuszcza się, że był on już im znany w VII w. p. n. e.
Na upowszechnienie się formy standardu książki papirusowej, zwoju papirusowego ogromny wpływ miała Biblioteka Aleksandryjska. Powstała ona w czasach, gdy Egipt został podbity przez Greków stał się częścią dzięki podbojom Aleksandra Macedońskiego. Po jego śmierci państwo rozpadło się na różne organizmy państwowe m. in. Egipt, gdzie władza została przejęta przez Ptolemeuszów, a stolicą helleńskiego Egiptu stała się Aleksandria, której pochodzenie nazwa jest oczywista. W III w. p. n. e. Ptolemeusz I Sote wpadł na pomysł organizacji instytutu naukowo- badawczego, który mógłby być warsztatem dla prac uczonych reprezentujących różne dyscypliny wiedzy - Demetriusz z Falleronu, osiedlił się gdy został wygnany z Grecji. I to jemu Ptolemeusz powierzył pieczę nad Muzeiem. Podstawą funkcjonowania tej miała być biblioteka złożona z 200 tys. Dzieł. Rzeczywista realizacja tych planów Sotea na lata panowania Ptolemeusza II Filadelfosa. Jego dzieło kontynuował Ptolemeusz III. Owi dwaj panujący za pomocą przedstawicieli działających spowodował rozwój ruchu wydawniczego. Ideał władców aleksandryjskich miało być zebranie wszystkich tekstów ówcześnie dostępnych. W efekcie Aleksandria zamawiała u kopistów masę tekstów BA, a właściwie władcy kupowali teksty gotowe (zdobywano je też np. Jako łupy wojenne, wypożyczano i przepisywano - Ateny miały długi i za te długi wypożyczyły teksty klasycznych autorów greckich m. in. Sofoklesa, Eurypidesa i Ajschylosa). Zamawiając teksty jednocześnie Biblioteka Aleksandryjska określała jak ma być sporządzany tekst i materiał.
... zobacz całą notatkę