Przedstawiona została również historia rozwoju administracji w wielkich imperiach Azji, głównie w Asyrii, Persji, Monarchii Aleksandra Macedońskiego, Chinach, Indiach. Po starożytności nadszedł czas na kolejne okresy historyczne i dalszy rozwój administracji - w notatce opisano rozwój państw profeudalnych, monarchii wczesnofeudalnych, jednolitej monarchii feudalnej(cesarstwo karolińskie, monarchia patrymonialna, Karol Wielki), monarchii feudalnej rozdrobnionej (Filip II August, Filip IV Piękny, prewot, bajul), monarchia stanowa (Anglia, Rosja, Francja). Kolejnym ważnym punktem opisanym w notatce jest ustrój miast średniowiecznych (Italia, okres podesty, okres cechowy, signorie, republiki mieszczańskie, republiki arystokratyczne, miasta prewotalne, miasta komunalne, miasta konsularne). Następnymi zagadnieniami opisanymi w tejże notatce były: wielkie imperia średniowiecza (Cesarstwo Bizantyńskie, wezyraty, turmachowie, Cesarstwo Chińskie), monarchie absolutyzmu renesansowego i klasycznego (Francja, Anglia, Dania, absolutyzm, Portugalia, Szwecja), monarchie absolutyzmu oświeconego (Prsy, Austria, Rosja), strój mieszany (Rzeczpospolita Obojga Narodów, Rzeczpospolita szlachecka (unia horodelska, unia w Lublinie)
Despotie wschodnie. Nad wielkimi rzekami pojawiły się pierwsze większe jednostki terytorialne, dając początek starożytnym państwom. Tendencja centralizacyjna wystąpiła najpierw w Egipcie ze względu na konieczność stworzenia jednolitego systemu irygacyjnego wzdłuż Nilu. Doszło najpierw do powstania Górnego Egiptu, a następnie Dolnego Egiptu. Ostateczne scalenie państwa było dziełem faraona Menesa. Monarcha. Bezpieczeństwo i pomyślność państwa zależała od utrzymania „boskiego ładu”. Jego gwarantem był monarcha - faraon w Egipcie, patesi u Sumerów, lugal, a następnie król w państwie sumeryjsko-akadyjskim czy żydowskim. Jego władza miała charakte teokratyczny. W starym państwie egipskim faraon był bogiem, później synem boga, wreszcie tylko pośrednikiem między bogami a ludem. W Mezopotamii władca był w trzecim tysiącleciu inkarnacją samego boga. Tylko w państwie żydowskim król nie był uważany za istotę boską. Władza monarchy miała też charakter despotyczny - wyjątkiem było państwo żydowskie, w którym despotyzm był wyraźnie ograniczony. Administracja centralna. Wolę władcy wypełniali urzędnicy państwowi. Najważniejszą osobą po władcy był jego zastępca, główny dostojnik państwa. W Egipcie był to wezyra, a w Mezopotamii nubanda. Należały do nich: zarząd dworu, kierowanie sprawami państwa, sprawowanie najwyższego sądownictwa w imieniu władcy oraz naczelne dowództwo wojskowe. W Egipcie wezyrowi podlegali kanclerz i główny skarbnik. Adm. Terytorialna. Egipt terytorialnie podzielony był na nomy. Na ich czele stali naczelnicy zwani monarchami. Mieli władzę administracyjną, sądową i skarbową nadzorowali zarząd gospodarczy. Mezopotamia dzieliła się na prowincje z gubernatorami. Te dzieliły się na okręgi z naczelnikami. Najniższą jednostką administracyjną była gmina na czele z wójtem. Państwo żydowskie podzielone było na 12 okręgów. Władza w poszczególnych okręgach należała do sędziego. Polis Grecka. Polis obejmowała zarówno miasto jak i otaczający je okręg. Monarcha. Polis pojawiła się w Grecji w VIII w. p.n.e. Na czele państwa stał król. Początkowo król był elekcyjny, ale z czasem stał się dziedziczny. Monarcha miał w państwie wszelką władzę. Z czasem godność monarsza z dziedzicznej stała się wybieralna i dożywotnia. Jeszcze później król stał s
(…)
…. Szczególna role odegrała w tym powołana w 1765 r. Szkoła Rycerska. Reformy ustroju i adm. (1773-1776). Pod presją państw ościennych zwołano w kwietniu 1773 r. sejm nadzwyczajny. Uchwałami sejmu: ograniczono prawa króla, utworzono Radę Nieustającą i powołano Komisje Edukacji Narodowej. Organami administracji lokalnej były utworzone w 1789 r. komisje porządkowe cywilno-wojskowe dla województw, ziem i powiatów…
… Rzeczpospolitą Obojga Narodów. W połowie XV w. Europa zach. zmierzała ku monarchii absolutnej. Polska wręcz odwrotnie - zaczęła kształtować odmianę monarchii stanowej, zwaną Rzeczpospolitą szlachecką. Ustrój ten istniał ponad trzy wieki i można w nim wyodrębnić okresy: demokracji szlacheckiej i oligarchii magnackiej. Monarcha. W drugiej poł. XV w. królowie znacznie wzmocnili swoją władzę. Przeciwko silnej władzy królewskie opartej na magnaterii wystąpił ruch szlachecki ustalając na sejmie radomskim w 1505 r. konstytucje Nihil novi, tworzącą podstawy do realizacji koncepcji suwerenności prawa, opartej na podporządkowaniu króla sejmowi i prawu. Osłabienie pozycji monarchy nastąpiło po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów oraz wprowadzeniu wolnej elekcji i artykułów henrykowskich, które zawierały fundamentalne…
… występowała diarchia czyli dwuwładza cesarza i senatu. Magistratury. Konsulat stał się jedynie honorowym wyróżnieniem dla wybranych senatorów. Do konsulów należało jedynie przewodzenie Senatowi i rozstrzyganie spraw drobnych. Urząd cenzora przestał istnieć z chwilą przejęcia go przez cesarza. Edylowie sprawowali głównie sądownictwo w sprawach handlowych oraz pełnili funkcje policji targowej. Urzędnicy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)