WYKŁAD XIII - 19.05.2011 HIERARCHIA AKTÓW PRAWNYCH KONSTYTUCJA - najwyższy akt prawny w każdym państwie (achtung - są kraje, w których nie ma konstytucji, np. GB). Określa ona podstawowy zakres praw i obowiązków obywateli wobec siebie. Nie ujmuje szczegółowo zagadnień, a odsyła ustaw zwykłych. Konstytucja jest „chroniona” tak, by zmiany w niej dokonywano rzadko (np. w Polsce do zmiany treści k. potrzebna jest tzn kwalifikowana większość). Czasem k. wprowadzana jest dopiero po przeprowadzeniu ogólnokrajowego referendum. Wszystkie akty prawne w kraju muszą być zgodne z k. - w Polsce pilnuje tego Trybunał Konstytucyjny. USTAWY - akt prawny wydawany tylko przez upoważniony prawodawczy organ - w Polsce Sejm, jednak w pracach nad u. bierze udział także Senat, prezydent, a także jako „negatywny regulator” Trybunał Konstytucyjny. U. nakładają prawa i obowiązki na obywateli, obowiązuje powszechnie, zmienić ją może tylko inna ustawa. U. mają szczególny tryb uchwalania, zwany tokiem legislacyjnym : aktualny stan, inicjatywa (minimum 15 posłów, rząd, parlament, prezydent), trzy czytania w Sejmie, Senat, prezydent, a w szczególnym przypadku, po zaskarżeniu, Trybunał Konstytucyjny. Wg art. 37 konstytucji na czele źródeł prawa w Polsce stoi ustawa. RATYFIKOWANE UMOWY MIĘDZYNARODOWE - mają moc równą ustawie, lecz ratyfikowanie ich może być … przez Sejm lub prezydenta w zależności od zastrzeżonej tematyki uzyskują moc równą ustawom po publikacji. ROZPORZĄDZENIA - akt prawny, wydawany na mocy i w celu wykonania ustawy. R. wydaje wskazany w ustawie podmiot, najczęściej właściwy minister. Jest to akt prawny powszechnie obowiązujący, promulgowany w Dzienniku ustaw, nie może być sprzeczny z ustawą. TERENOWE AKTY PRAWNE - wydawane przez właściwe organa władzy terenowej, obowiązują jedynie na terenie władzy w danym organie. Są publikowane co do zasady w …, ale dopuszczalne są też inne formy, w skrajnych przypadkach, gdy dotyczy to np. … w sposób zwyczajowy, przyjęty np. z ambony, w karczmie. DEKRET - akt władzy wykonawczej wydawany podobnie jak ustawa, czyli publikowany, wiążący obywateli i mający nakładać ciężary, ma moc równą ustawie. Współczesna konstytucja określa d. „rozporządzeniem z mocą ustawy”, lecz bardzo ogranicza merytoryczne tematy i wskazuje czego nie można zrobić w ich drodze, najczęściej d. wymagają zatwierdzenia przez legislatywę. ZARZĄDZENIE - akt prawny wydawany przez kierownictwo danego organu, adresowany do pracowników, a nie do obywateli, dlatego wiąże ono wyłącznie urzędników. Nie jest publikowane w Dzienniku ustaw, jedynie w Dzienniku urzędowym, które nie są aktami promulgacyjnymi, jednak w praktyce urzędnicy traktują z. na równi z rozporządzeniami. UCHWAŁY
(…)
… i wiąże tylko Sejm, ale akty prawne władzy terenowej w randze uchwał wiążą także obywateli (np. uchwała Rady Miasta).
PRZEPISY - jest to szereg pojęć, pod tą nazwą najpowszechniejsze to p. jako jednostka redakcyjna aktu prawnego, ale często rozumiemy to jako zbiór danych jednostek - przepisy; mogą one przybierać różny charakter, dlatego wyróżniamy kilka rodzajów przepisów.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)