Haur - pojęcie i opracowanie

Nasza ocena:

3
Pobrań: 35
Wyświetleń: 1141
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Haur - pojęcie i opracowanie - strona 1 Haur - pojęcie i opracowanie - strona 2

Fragment notatki:

HAUR w dziełach „OEKONOMIKA ZIEMIAŃSTWA GENERALNA" (1675 rok) oraz „SKŁAD ALBO SKAR­BIEC ZNAKOMITYCH SEKRETÓW EKONOMIKI ZIEMIAŃSKIEJ" (1693) wykazał się dobrą znajomością literatury obcej i krajowej. Autor sformułował pewne ogólne wskazania. Wskazywał na duże znacze­nie lasu jako źródła różnych sortymentów drewna i innych użytków. Zapewnienie ciągłości użytkowa­nia lasów widział w walce z defraudacjami leśnymi, z nieracjonalnym wyrębem i ze złym i nieekono­micznym rozmieszczeniem zakładów przemysłu drzewnego. Za rzecz konieczną uważał odpowiednie zorganizowanie administracji leśnej. Dążył do uporządkowania plądrowniczej eksploatacji lasu, wska­zywał na potrzebę prowadzenia kolejno eksploatacji różnych części wielkich kompleksów leśnych, ochrony obszarów wyrąbanych od wypasania zwierzyny. Wykazywał znaczenie dębów i lasów buko­wych jako miejsc żeru dla nierogacizny. Pisząc o zalesieniu wspominał o naturalnym i sztucznym. Do wydania z 1679 roku dołączony został obszerny opis drzew i krzewów leśnych, ale niemal dosłownie przepisany z Crestentyna. Dorywczo pisał o przemyśle tartacznym, natomiast rozwodził się nad tech­niką produkcji potażu.
Dość ciekawa jest także praca Gabriela RZ~CZYŃSKIEGO (1664-17370 pt. „HISTORIA NATU­RALNA REGNI POLONIAE" (1721), w której autor poświęcił dużo uwagi lasom, ich florze i faunie. Po­dał definicję lasu, rozróżniał kilka rodzajów lasów w zależności od składu gatunkowego rosnących w nich drzew, wymieniał różne puszcze dawnej Rzeczypospolitej, podawał lesistość różnych części pań­stwa, opisywał eksport drewna, podawał charakterystykę poszczególnych gatunków drzew i opisywał liczne zwierzęta leśne.
W omawianym okresie widać dość jaskrawo zacofanie dawnej Rzeczypospolitej w sprawach leśnych. Autorzy polscy z XVI wieku studiując literaturę rzymską i grecką, przekład Crescentyna i prace ukazujące się na Zachodzie mieli świadomość stosowania zabiegów hodowlanych w lesie. Jed­nak na plan pierwszy wysuwał się problem najlepszego z punktu widzenia potrzeb dworu zorganizo­wania wyzysku pańszczyźnianego jako źródła zwiększonych dochodów. W parze z tym szła ochrona lasów, porządkowanie ich administracji i uszczuplenie uprawnień chłopów do korzystania z lasu. Poza uchwałami sejmowymi, zmierzającymi do ochrony lasów w królewszczyznach przed nadmierną ich eksploatacją przez starostów na własną korzyść, nie było żadnych aktów prawnych regulujących spra­wy leśne.
Znaczne zmiany w gospodarce leśnej nastąpiły dopiero w dobie KAPITALIZMU - pod koniec XVIII wieku. Wówczas zaczęło kształtować się gospodarstwo leśne jako odrębna w ramach danej posiadłości ziemskiej gałąź gospodarki.
Jednym z pierwszych pionierów gospodarstwa leśnego w Polsce był Andrzej ZAMOJSKI (1716­1792), kanclerz wielki koronny, autor programu zreformowania Rzeczypospolitej, członek Komisji Edukacji Narodowej, który wydał 2 instrukcje gospodarcze dla swych leśniczych - w 1775 roku dla Klucza Krzeszów i w 1784 roku dla Klucza Cieszanów. Zapoczątkowane prace przez Andrzeja kontynuował jego syn Stanisław. Do dóbr Ordynacji sprowadzał on kwalifikowanych leśników, rzemieślni­ków i mierniczych z Niemiec, Czech i Anglii.


(…)

… roku został wydrukowany uniwersał Stanisława Augusta, zapewne autorstwa Hamaka, "WZGLĘDEM BORÓW I LASÓW W KORONIE I W WIELHIM KSIĘSTWIE LITEWSKIM", w którym napo­minał administratorów i dzierżawców dóbr królewskich aby lasów "przez nieporządne wyrębywanie nie pustoszyli" i jedynie dojrzałe drzewa przeznaczali do ścinki, zaś młodsze zachowywali do pełnego ich wzrostu.
Kontynuatorem zaleceń Hamaka był generalny…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz