To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 4
Gospodarka warunkuje standard życia wśród ludzi.
Istnieje konieczność redystrybucyjna strefa socjalna.
MIERNIKI DOBROBYTU SPOŁECZNEGO:
Produkt krajowy brutto - krótka historia mierzenia dobrobytu społecznego (różne dane: od lat 30' - 50'); pierwotnie mierzono przy pomocy bogactwa. Jednak bogactwo kumuluje się przez wieki a PKB jest na dany rok. Umożliwia porównywania między różnymi krajami i sprowadza kwestię dobrobytu do wartości dóbr i usług. Jest to daleko idące uproszczenie. Potrzebne są także miary uwzględniające charakter jakościowy, a nie tylko ilość konsumpcji dóbr i usług.
Jakość życia - różnie definiowany - całokształt warunków pożądanych dla rozwoju człowieka. Miarę fizycznego, duchowego i społecznego zadowolenia. Tego się nie da mierzyć przy pomocy PKB.
Wady i zalety PKB i PNB jako miar dobrobytu:
Zalety:
prostota obliczania - łatwość wyrażenia wskaźnika (w wymiarze międzynarodowym jest problem - sprowadzenie do wspólnej waluty - może to deformować rachunek). Najczęściej jest wyrażany w dolarach /$/, ale w EU wyraża się w euro /€/. Problem ujęcia w wartościach nominalnych i w sile nabywczej. 1$ w Polsce, Stanach, Zimbabwe ma różną siłę nabywczą. Cenniejsze są wartości wyrażone w sile nabywczej pieniądza (w krajach biednych dochód w dolarach jest wyższy niż nominalny, a w bogatych odwrotnie)
/aktualnie Polska: PKB n/osobę 4000$, wg siły nabywczej 3000$ - nasze ceny są o połowę niższe więc dochód wyrażony w sile nabywczej jest o 100% wyższy. /
Wady:
PKB, PNB uwzględniają efekty działalności jednego roku, a o warunkach w jakich żyjemy nie decyduje tylko produkcja jednego roku ale także to co nagromadzono wcześniej.
W PKB uwzględniane są tylko efekty działalności oficjalnie rejestrowane. Wypadają więc efekty, które są z działalności pozarynkowej lub w szarej strefie.
Działalność pozarynkowa - np. pomaluję sobie mieszkanie, zmodernizuję coś, sprzątanie, gotowanie w domu, posiadanie ogródków domowych, działkowych. Strefa pozarynkowa się kurczy - wiąże się to z aktywizacja zawodową kobiet. PKB per capita w krajach słabo rozwiniętych i wysoko rozwiniętych nie współgrają bo w słabo rozwiniętych większa jest rola działalności pozarynkowej.
Szara strefa - „pół-legalna” - przedmiot transakcji jest legalny ale transakcje nie jest legalna. np.: sprzedaje się kwiaty ze swojego ogródka. W Polsce przymyka się na to oko. Uważa się też, że w okresie transformacji stabilizuje gospodarkę - tworzy tzw. klasę średnią. Trudno się walczy z szarą strefą.
(…)
…, zanieczyszczenia - i dodaje wartość dóbr i usług o charakterze nierynkowym, wartość dóbr publicznych oraz włącza się wartość czasu wolnego.
Wskaźniki rozwoju społecznego - jeszcze bardziej rozbudowane od wskaźników dobrobytu: GEM - Gender Enpowerment Measure - wskaźnik równouprawnienia płci.
Przykładowe dane:
HDI `99
Oczekiwana długość życia noworodków
PKB per capita w sile nabywczej
(w dolarach)
Procent osób powyżej 15 lat umiejących czytać i pisać
1. Norwegia
78,4
28 433
99,9
2. Australia
3. Kanada
4. Szwecja
5. Belgia
6. USA
...
38. Polska
73,1
8 450
99,7
Długość życia
Poziom w wiedzy
Standard życia
HDI
Oczekiwana długość życia przy urodzeniu
1. wskaźnik piśmienności dorosłych
2. łączny wskaźnik rejestracji w szkołach
Średni dochód na osobę w PPPS (Purchasing Power Parity Salary - parytet siły nabywczej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)