To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Górotwór
Górotwór jest elementem umożliwiającym minimalizacje, obciążenia układu: obudowa—górotwór, co jest jednoznaczne z optymalizacją tego układu w sensie ekonomicznym, czyli minimalizacją kosztów wykonania bezpiecznej konstrukcji podziemnej. Górotwór powinien zatem pracować w przedziale pozniszczeniowym uwidocznionym na peinej charakterystyce wytrzymałościowej (rys. 1.1), dzięki czemu wykorzystuje się następujące jego właściwości naturalne:
* redystrybucję naprężeń pierwotnych prowadzącą do miralizacji naprężenia skierowanego normalnie do jej obrysu (rmnimalizacja ciśnienia górotworu),
* odciążenie obudowy na zasadzie przesunięcia koncentracji oddziaływań górotworu ze strefy naruszonej, zdegradowanej utratą ciągłości, i wyraźnie upodatnionej w głąb masywu nienaruszonego, znacznie bardziej sztywnego,
• dyssypacja (rozproszenie) początkowej energii potencjalnej wokół obudowy na skutek plastycznego poślizgu górotworu bądź jego spękania, a następnie poślizgu nieciągłego (suchego tarcia),
• pełną własną nośność górotworu w pracy statycznej układu obudowa-górotwór (przekroczenie szczytowej wytrzymałości górotworu na ściskanie).
Górotworem nazywa się tę część masywu skalnego i gruntowego, która ulega bezpośrednim wpływom wynikającym z oddziaływania robót podziemnych wykonywanych w gómej części skorupy ziemskiej. Rozpatrywany masyw obejmuje przede wszystkim (rys. 1.2):
* znaczną część lub cały nadkład górotworu nad budowlą podziemną jako główne źródło jej obciążenia,
• ociosy, czyli górotwór zalegający po obu stronach wyrobiska na szerokości kilku, a nawet kilkunastu jego rozpiętości i stanowiący Strefę współpracy układu obudowa-górotwór,
spąg wyrobiska obejmujący naruszoną, odprężoną część górotworu pod budowlą podziemną czyli jej podłoże.
W skład masywu wchodzą skały i grunty różnego pochodzenia. Mogą to być skały magmowe, osadowe lub metamorficzne. Najczęściej jednak mamy do czynienia z gruntami i skałami osadowymi. Górotwór jest więc zbudowany ze skał okruchowych i gruntów o różnej strukturze i teksturze, o różnym składzie mineralogicznym i petrograficznym. Jest przeważnie uwarstwiony i zaburzony tektonicznie, a w zależności od intensywności tych zaburzeń jego warstwy zapadają pod różnymi kątami do poziomu, są sfałdowane lub poprzerywane uskokami bądź przesunięciami.
Górotwór ze względu na charakter geomechaniczny należy do ośrodków anizotropowych i nieciągłych. Ma ewidentne defekty w postaci szczelin międzywarstwowych, spękań, ztupkowacenia lub porów, nie uwzględniając makro defektów, jak krasy, czy mikrodefektów występujących w krystalicznej budowie minerałów skalnych. Może on też tworzyć masyw nie powiązanych ze sobą okruchów skalnych - ziaren, brył łub bloków. W zależności od stopnia nasycenia cieczą górotwór tworzy ośrodek dwu- lub trójfazowy złożony ze szkieletu, gazu (powietrza) i cieczy (wody).
(…)
… w zależności od celów, jakim dana klasyfikacja ma służyć. Jedne czynniki decydują o bezpieczeństwie wyrobiska, jego stabilności, inne -o możliwości urabiania, odspajania górotworu od calizny masywu, a następnie jego transporcie.
Najczęściej są to klasyfikacje o charakterze komercyjnym i służą do ustalania i przyjmowania cen przetargowych na projektowane roboty podziemne. Naturalnym podziałem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)