To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
44. Jakie są główne założenia transcendentalizmu w filozofii Kartezjusza?
Wyjaśnij różnice między znaczeniem pojęć monizm- dualizm. Wskaż na odpowiednie przykłady.
Brak transcendentalizmu Kartezjusza!!! Monizm - system filozoficzny, według którego istnieje tylko jedna rzeczywistość- materia albo duch. Materialistyczny monizm Marksa przeciwstawia się spirytualistycznemu monizmowi Hegla. System Spinozy, utożsamiający Boga z naturą, bywa interpretowany jako materializm (gdy przyjmuje się punkt widzenia, że to Natura utożsamiana jest z Bogiem) lub jako spirytualizm (jeżeli wychodzi się z założenia, że to Bóg jest tożsamy z wszelką rzeczywistością naturalną). Monizm nie uznaje zatem zasadniczej różnicy, którą- jak się wydaje- można dostrzec pomiędzy świadomością a światem, między duchem a materią.
Dualizm - stanowisko zakładające w różnych ujęciach filozoficznych występowanie dwóch niewspółmiernych a zasadniczych dla całości- elementów, dwóch wzajemnie nieredukowalnyh zasad. [1] W metafizyce (ontologii) dualizm przyjmuje współistnienie dwóch odmiennych od siebie składników (np. materia i duch u Kartezjusza, czy materia i forma u Arystotelesa) współkonstytuujących rzeczywistość. [2] W antropologii: koncepcja upatrująca jedności człowieka w nierozłącznym złożeniu dwóch odrębnych elementów (np. substancji myślącej i substancji rozłącznej u Kartezjusza; osoby i jednostki w neotomizmie). [3] W aksjologii, szczególnie w etyce dualizm jest poglądem sprowadzającym wszelkie wartości do dwóch opozycyjnych (najczęściej dobra i zła) i w walce między nimi upatrującym zasady rządzącej światem (np. manicheizm). 45. Przedstaw podstawy idealizmu obiektywnego na podstawie poglądów Platona.
Na czym polegał i czego dotyczył spór o uniwersalia?
Idealizm obiektywny- doktryna metafizyczna, wg której zasadę bytową wszelkiej rzeczywistości i podstawowy rodzaj bytu stanowi, istniejący niezależnie od ludzkiej świadomości (obiektywnie), pierwiastek o charakterze idealnym albo duchowym (spirytualizm). Występuje w kilku różnych wersjach: od skrajnych typu platońskiego lub heglowskiego po umiarkowane (np. Santayana). Idealizm obiektywny platoński głosi, że bytem pierwotnym, samoistnym i nadrzędnym wobec cielesnego jest obiektywnie istniejący świat przedmiotów ogólnych, niezmiennych, wiecznych, doskonałych i logicznie uporządkowanych (zhierarchizowanych), zwanych ideami. Wg Platona, świat fizyczny jest wobec idei pochodny: stanowi jedynie niedoskonałe (zmienne i zjawiskowe) ich „odbicie”. Idee nie są także niczym psychicznym: są przedmiotami myśli, a nie samymi myślami.
U Platona rzeczy, wszystko to, co dostępne jest poznaniu zmysłowemu, jest odbiciem idei. Pomiędzy doskonałymi idami a mnogimi i pośledniejszymi rzeczami „pośredniczą” pojęcia (uogólnienia, abstrahowanie); przez pojęcia można zbliżyć się do świata idei, choć nie można go osiągnąć. Również świat idei jest zhierarchizowany, najwyższa jest idea dobra. Koncepcja platońska jest dualistyczna- współistnieje świat rzeczy i idei.
(…)
… nie można go osiągnąć. Również świat idei jest zhierarchizowany, najwyższa jest idea dobra. Koncepcja platońska jest dualistyczna- współistnieje świat rzeczy i idei.
Uniwersalia- Ogół może wystąpić w języku (jako nazwa ogólna), w świadomości (jako pojęcie ogólne) i w sferze transcendentnej względem języka i świadomości poznającej (jako przedmiot ogólny, czyli idea).
Nazwa ogólna to wyrażenie, które na mocy swego znaczenia (w danym języku) nadaje się na nazwę dla wielu przedmiotów, które ma więcej niż jeden desygnat. Nazwami ogólnymi są wyrażenia: człowiek, figura geometryczna, trójkąt. Pojęcie ogólne to przedstawienie myślowe dotyczące więcej niż jednego przedmiotu; to treść myślowa aktu lub akt rozumienia czy stosowania nazwy ogólnej (w danym języku). Przedmiot ogólny to obiektywnie (tzn. niezależnie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)