To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Temat: geopolityka w stosunkach międzynarodowych Podejście geopolityczne jest jednym z tradycyjnych pojęć w nauce o stosunkach międzynarodowych. Tradycyjnym czyli jednym z najdłużej funkcjonujących. Często kiedy rozpatruje się problematykę uwarunkowań stosunków międzynarodowych (czynników kształtujących stosunki) to wskazujemy że podejście geopolityczne jest jednym z takich właśnie uwarunkowań. Pojęcie geopolityki nie jest aż tak starym pojęciem, pojawia się pod koniec wieku 19. Jego bytność nie jest dłuższa niż ponad 100 lat chociaż myślenie geopolityczne funkcjonuje w myśli politycznej od czasu kiedy się stosunkami międzynarodowymi zajmowano. Myśliciele Platon czy Arystoteles zajmujący się państwem także stosowali podejście geopolityczne, bo jest ono oparte na zasadzie determinizmu geograficznego. Determinizm geograficzny oznacza zależność zjawisk politycznych (zjawisk społecznych) od środowiska geograficznego. Inaczej: to środowisko geograficzne to czynniki tego środowiska mają bezpośredni wpływ na zachowania społeczne w tym także na zachowania państw w stosunkach międzynarodowych. Naukowe podstawy myślenia deterministycznego zostały opracowane w wieku 18 i tym myślicielem, który wywarł najwyższy wpływ na ukształtowanie teorii był Karol Monteskiusz znany jako twórca trójpodziału władz. Specjaliści od stosunków międzynarodowych doceniają wkład Monteskiusza właśnie w rozwój teorii determinizmu geograficznego. Monteskiusz zasłyną przede wszystkim w tym, że najważniejszy czynnik środowiska geograficznego, który określa życie społeczne jest klimat. Sformułował słynną tezę, którą uznał za pewną prawidłowość historyczną: „państwa leżące w strefach klimatu umiarkowanego mają obiektywnie najlepsze możliwości rozwoju politycznego ale także gospodarczego. Bogactwo narodów skupione jest przede wszystkim na obszarze klimatu umiarkowanego”. Ta konkluzja była i pozostaje trafna. Bo gdybyśmy porównali rozkład bogactwa w świecie np. za pomocą PKB jako miernika, zauważymy że większość państw o wysokim wskaźniku znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego. Błąd Monteskiusza polegał na tym, że uważał że jest to prawidłowość która występowała w danych okresach historycznych, występuje w jego życiu i będzie występowała w przyszłości. Co do przeszłości to nie do końca było prawdziwe, bo wielkie cywilizacje starożytności one nie rozwijały się w strefach klimatu umiarkowanego. Też nie można formułować poglądu iż tak będzie zawsze, bo to oznacza swoisty fatalizm, który nie powinien być stosowany. Za to krytykuje się Monteskiusza. Determinizm ten stał się podstawą geopolityki. Fundamentem koncepcji jest determinizm geograficzny.
(…)
… amerykańska zawsze w swoich koncepcjach geopolitycznych uzasadniali mocarstwowe aspiracje, a potem także mocarstwowe role odgrywane przez Stany Zjednoczone. Zatem wielu geopolityków było powiązanych z elitami politycznymi. Geopolityka służy interesom państwa, polityki zagranicznej państwa i w uzasadnianiu aspiracji a potem ról.
Etap 1 - jego głównym przedstawicielem jest Alfred Mahan, którego najważniejsze…
… polityki międzynarodowej (?). Nazwiska:
- Fryderyk Ratzel - twórca geografii politycznej, ale także jako ten, który był inspiratorem rozwoju geopolityki niemieckiej. Jego twórczość, rozważania na temat determinizmu geograficzny. - Karol Haushofer - generał, konsultant naukowy Hitlera. Najbardziej trwałą okazała się geopolityka amerykańska. Nie była ona tak radykalna jak niemiecka…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)