GEERTZ „Z PUNKTU WIDZENIA TUBYLCA”. O NATURZE ANTROPOLOGICZNEGO ROZUMIENIA
Malinowski w Dzienniki w ścisłym znaczeniu tego słowa łamie mit antropologa-kameleona, doskonale zestrojonego z otoczeniem, wcielonego ideału empatii, taktu, cierpliwości, za którego sam był powszechnie uważany. Po ukazaniu się tego pamiętnika nastała wielka wrzawa.
Z pamiętnika: Malinowski o tubylcach wyrażał się nieprzyzwoicie, ciągle marzył o tym by być gdzieś indziej, stał się przykładem najbardziej niezadowolonego człowieka a jednocześnie stworzył wizję człowieka oddanego niecodziennemu powołaniu. Problem poruszony w książce: antropologiczna wiedza, o tym jak tubylcy myślą, czują, postrzegają uzyskuje się poprzez nadzwyczajną wrażliwość, genetycznie zakodowaną zdolność do myślenia, czucia i postrzegania identycznie z tubylcami, CZY TO JEST W OGÓLE MOŻLIWE??? Nie jest to problem moralny. Moralna idealizacja badacza jest tylko sentymentalnym urojeniem. Chodzi o problem natury epistemologicznej: jeśli mamy przestrzegać zasady spoglądania na świat oczyma tubylca, to co robić gdy stwierdzimy, że brak nam tej wyjątkowej bliskości psychologicznej, trans kulturowej identyfikacji z naszym przedmiotem badań.
Różne sposoby podejścia: pisanie w pierwszej lub 3 osobie. Kohut wprowadził podział na bliskie doświadczenia i dalekie doświadczenia. Bliskie doświadczenia do zdefiniowania tego, co on lub jego współplemieńcy widzą, czują, myślą, i która byłaby czytelna dla niego, gdyby inni się nią posługiwali. Koncepcja daleka od doświadczenia to tak, któ®a specjalista wykorzystuje do zdefiniowania swoich naukowych, filozoficznych celów. Dalekość i bliskość jest kwestią stopnia. Ograniczenie do pojęć bliskich doświadczenia zanurza etnografa w bezpośredniości i wiąże z lokalnymi realiami. Skupienie się na pojęciu dalekim od doświadczenia wikła go w abstrakcjach i przytłacza żargonem. Istotnym pytaniem jakie Malinowski postawił, udowadniając, że w przypadku „tubylców” nie trzeba do nich przynależeć, żeby ich poznać, brzmi: jaką rolę te dwa rodzaje pojęć odgrywają w analizie antropologicznej. W jaki sposób powinno się je w konkretnym przypadku stosować, by możliwa stała się interpretacja sposobu życia danego ludu. Pytanie o sposób przeprowadzenia analizy antropologicznej i opisania jej wyników a nie psychologiczne predyspozycje antropologa. Chodzi o uchwycenie pojęć, któ®e dla innych ludzi są bliskie doświadczenia, rozpoznanie ich dostatecznie trafnie, by móc je umieścić w znaczącym związku z pojęciami dalekimi od doświadczenia, któ®e teoretycznie sformułowali w celu wyodrębnienia ogólnych cech życia społecznego. Rzecz nie polega na nawiązywaniu duchowej łączności z informatorami, sedno tkwi w tym by zrozumieć co oni sami o sobie myślą. Oczywiście nikt od nich tego lepiej nie wie, ale ważne jest zanurzenie się w ich doświadczeniu oraz złudzenie, które się na tym tle jawi.
(…)
… jako zbiorowości i jednostki. KONCEPCJA ISTOTY jest kluczem do złożonego procesu wnikania w meandry umysłu innej społeczności. Aby zrozumieć INNEGO należy się do niego zdystansować i spojrzeć na to w optyce jego własnego wyobrażenia jaźni, a nie poprzez empatię. Przykłady:
NA JAWIE: bieda, depresyjna sceneria, jednak mimo tego duża witalność intelektualna ludności. Opozycja między zewnętrznym a wewnętrznym…
… a nie aktorzy zachowują życie. Realni ludzi przychodzą i odchodzą, ale maski które noszą na scenie i role, które wypełniają to stanowi istotę ich jaźni. Balijczycy mają rozbudowany symboliczny repertuar oznaczeń i tytułów, które odnosi się do kogoś i któ®e ktoś może przypisać komuś innemu by usytuować go wśród ziomków. Są to oznaczenia związane z kolejnością urodzin, terminy pokrewieństwa. Stanowią one złożony…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)