To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Gatunki stali konstrukcyjnych
Ogólne warunki techniczne dostawy stali konstrukcyjnych podaje norma PN-EN 10025-1 [35]. W konstrukcjach budowlanych są stosowane wymienione dalej gatunki stali (punkty A-K3).
Stale konstrukcyjne niestopowe według PN-EN 10025-2 [36]
Stale niestopowe to takie, w których maksymalne wartości pierwiastków stopowych nie przekraczają pewnych, niewielkich, wartości granicznych. Stale te mogą być dostarczane jako gatunki S235, S275, S355 oraz S450. Gatunki S235 i S275 mogą wystąpić jako grupy jakościowe JR, JO i J2. Gatunek S355 może być dostarczany jako grupa jakościowa JR, JO, J2 oraz K2, a gatunek S450 - jako grupa jakościowa JO (por. tabl. 3.1). Produkowana jest jeszcze stal SI85, jednak bez gwarantowanej minimalnej udarności (nie dopuszcza się oznaczania tej stali znakiem CE i nie może być ona stosowana w konstrukcjach). Stale takie są dostarczane jako stale półuspokojone lub uspokojone. Stale nieuspokojone nie są obecnie dopuszczane do używania jako stale konstrukcyjne.
Stan dostawy wyrobów jest zwykle ustalony przez wytwórcę (chyba że w zamówieniu określono inaczej). Oznacza to, że kształtowniki i blachy mogą być dostarczone jako walcowane (bez jakichkolwiek specjalnych wymagań co do warunków walcowania i obróbki cieplnej), jako normalizowane lub nawet jako kształtowane termomechanicznie. Tym niemniej warunki dostawy muszą być wyszczególnione w dokumencie dostawy.
Stale konstrukcyjne drobnoziarniste po normalizowaniu lub walcowaniu normalizującym według PN-EN 10025-3 [37]
Stale te są dostarczane jako gatunki S275, S355, S420 oraz S460. Wszystkie gatunki mogą należeć do grupy jakościowej N (z określoną minimalną wartością pracy łamania w temperaturze nie niższej niż -20°C) lub grupy jakościowej NL (z określoną minimalną wartością pracy łamania w temperaturze nie niższej niż -50°C) (tabl. 3.3).
Gatunki S275 i S355 są w tym przypadku niestopowymi stalami jakościowymi, natomiast gatunki S420 i S460 - stopowymi stalami specjalnymi, w których bardzo dobre właściwości wytrzymałościowe osiągane są przez niewielki dodatek takich pierwiastków, jak niob (Nb), wanad (V), nikiel (Ni) i chrom (Cr).
Wyroby z tych stali są dostarczane w stanie normalizowanym (lub równoważnym mu, osiąganym przez walcowanie z normalizowaniem), a dodatek aluminium zapewnia całkowite uspokojenie tych stali.
Tablica 3.3. Minimalne wartości pracy łamania w przypadku badania udarności na próbkach wzdłużnych z karbem V dla stali normalizowanych według normy [37]
Oznaczenie klasy jakości
Minimalne wartości pracy łamania [J] w temperaturze badania [°C]
+20
0
-10
-20
(…)
… o podwyższonej granicy plastyczności w stanie ulepszonym cieplnie według PN-EN 10025-6 [40]
Stale takie dostarczane są jako gatunki S460, S500, S550, S620, S690, S890 oraz S960. Wszystkie gatunki mogą stanowić grupę jakościową bez dodatkowego oznaczenia literowego (z określoną minimalną wartością pracy łamania w temperaturach nie niższych niż -20°C), grupę jakościową L (z określoną minimalną wartością pracy łamania w temperaturach nie niższych niż -40°C) lub grupę jakościową LI - oprócz gatunku S960 (z określoną minimalną wartością pracy łamania w temperaturach nie niższych niż -60°C) (tabl. 3.5). Wszystkie stale z tej grupy są stalami uspokojonymi.
Stale o podwyższonej granicy plastyczności w stanie ulepszonym cieplnie są poddawane po walcowaniu obróbce cieplnej składającej się z hartowania i następnie odpuszczania. Podczas hartowania uzyskiwana jest struktura martenzytyczna (lub bainityczna), której odporność na pękanie
zwiększa się w trakcie odpuszczania. Niezależnie od obróbki cieplnej są to stale z dodatkami stopowymi (niob, wanad, tytan), wpływającymi na właściwości wytrzymałościowe.
Tablica 3.5. Minimalne wartości pracy łamania na próbkach wzdłużnych dla stali ulepszonych cieplnie według normy [40…
… opisywanych normami PN-EN 10025-2 [36] i PN-EN 10025-3 [37] oraz PN-EN 10025-4 [38]. W ich oznaczeniach umieszczana jest na końcu litera H, oznaczająca zastosowanie na rury. Kształtowniki zamknięte, gięte na zimno, mają grubości ścianek do 30 mm. Tolerancje wykonania tych kształtowników określa norma PN-EN 10219-2 [48].
Wszystkie stale konstrukcyjne powinny spełniać warunki minimalnej ciągliwości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)