15. FUNKCJE GŁOWY PAŃSTWA W SYSTEMACH PREZYDIALNYCH Instytucja głowy państwa powstała w późnofeudalnym systemie politycznym.
Jest to organ jednoosobowy : w monarchiach - monarcha w republikach - prezydent Ale znane są również kolegialne (wieloosobowe) głowy państwa np. Rada Państwa w NRD i PRL oraz Rada Najwyższa w ZSRR.
MONARCHA
Z prawnego punktu widzenia władza monarchy jest autonomiczna i samorodna.
Monarcha jest w zasadzie nieusuwalny, jego władza jest najczęściej dożywotnia i dziedziczna.
W wysoko rozwiniętych cywilizacyjnie krajach demokratycznych monarcha umacnia społeczny prestiż władzy, jest symbolem jedności narodu oraz potencjalnym arbitrem w poważnych konfliktach społecznych.
PREZYDENT
w odróżnieniu od monarchy, jest wybierany na określoną kadencję
Konstytucyjnymi sposobami elekcji prezydenta są:
wybory bezpośrednie , dokonywane przez społeczeństwo
wybory pośrednie , w których prezydent jest wyłaniany przez kolegium elektorów, wybrane przez społeczeństwo (np. USA, Argentyna)
wybory pośrednie , w których prezydenta wybiera parlament (np. Liban, Szwajcaria, Turcja) lub kolegium elektorskie, złożone z parlamentarzystów i przedstawicieli organów samorządu lokalnego (np. Włochy) czy delegatów parlamentów krajowych (RFN)
Pozakonstytucyjne sposoby wyłaniania prezydenta są charakterystyczne dla systemów autorytarnych i totalitarnych i bardzo często są następstwem wojskowych zamachów stanu (państwa afrykańskie i latynoamerykańskie)
w państwach demokratycznych pozycja prezydenta jest zróżnicowana
w systemie prezydenckim prezydent jest głową państwa, szefem rządu, najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych i przywódcą swojej partii (USA)
w systemie parlamentarno-gabinetowym jest tylko głową państwa, szefem rządu zaś jest premier, a dowództwo wojskowe w rzeczywistości należy do ministra obrony i sztabu generalnego (Austria, Irlandia, RFN, Włochy)
w państwach realnego socjalizmu prezydent najczęściej łączył swój urząd z przywództwem partii komunistycznej (Wietnam, Rumunia, ZSRR), co oznaczało w praktyce jego dominującą pozycję w systemie politycznym
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)