To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD VI
FUNKCJE BUDŻETU PAŃSTWA
Budżet państwa jest najważniejszym funduszem publicznym, dlatego też
wszystkie funkcje finansów publicznych są realizowane również przez ten
budżet. Budżet państwa pełni zatem funkcję fiskalną, redystrybucyjną,
stymulacyjną i ewidencyjno-kontrolną. Ponad to realizuje on jeszcze dwie
funkcje: alokacyjną i stabilizacyjną.
Funkcja alokacyjna polega na wykorzystywaniu dochodów i wydatków
budżetowych w celu skorygowania rynkowego rozmieszczenia czynników
produkcji i rynkowej struktury PKB. Sam mechanizm rynkowy jest
niedoskonałym instrumentem alokacji zasobów. W wyniku działania tego
mechanizmu, pozarolnicza działalność gospodarcza coraz bardziej skupia się a
aglomeracjach miejsko-przemysłowych i pogłębiają się różnice w poziomie
rozwoju społeczno-gospodarczego poszczególnych regionów.
Zjawisko to w Polsce występuje od 1990r. W ramach poszczególnych
województw rosną różnice w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego
poszczególnych powiatów. Jednym z celów polityki gospodarczej państwa
powinno być zmniejszenie różnic w poziomie rozwoju społecznogospodarczego poszczególnych regionów.
Funkcja alokacyjna jest realizowana przez budżet państwa w następujący
sposób:
1)
Wysokość podejmowanych przez państwo dochodów sektora
prywatnego determinuje wysokość wydatków publicznych i prywatnych, im
wyższe są wydatki publiczne tym mniejsze są wydatki prywatne, jest to efekt
wypychania wydatków prywatnych przez wydatki publiczne. Efekt ten dotyczy
zwłaszcza finalnych wydatków publicznych finansowanych ze środków
pochodzących z podatków i innych danin publicznych, które uszczuplają środki
pieniężne sektora prywatnego i tym samym obniżają wysokość wydatków
prywatnych;
2)
struktura wydatków publicznych, zwłaszcza finalnych wpływa na
rozmieszczenie czynników produkcji wewnątrz sektora finansów publicznych.
Jeżeli na przykład w danym okresie rocznym rosną wydatki publiczne na
bezpieczeństwo wewnętrzne, wówczas rośnie w tym okresie zatrudnienie w
resorcie administracji i spraw wewnętrznych. Jednocześnie struktura wydatków
publicznych wpływa na rozmieszczenie czynników produkcji w sektorze
prywatnym, mianowicie egzystencja wielu przedsiębiorstw jest uzależniona od
zamówień publicznych, dotyczy to nie tylko przedsiębiorstw przemysłu
zbrojeniowego, ale również np. budownictwa drogowego, cementowni czy
rafinerii ropy naftowej. Na rozmieszczenie czynników produkcji w sektorze
prywatnym wpływają nie tylko wydatki publiczne, ale również podatki tak
bezpośrednie, zwłaszcza dochodowe, jak i pośrednie.
Państwo może np. ulgami w podatkach dochodowych zachęcić do
podejmowania działań przez siebie preferowanych, np. do inwestowania w
regionach słabo rozwiniętych poprzez ulgi inwestycyjne. Funkcję alokacyjna
pełnią jednak również wydatki pośrednie od towarów i usług, polski podatek od
wartości dochodu, polski podatek akcyzowy.
Przykładowo wartości o podstawowym znaczeniu dla konsumentów(chleb,
woda, mleko, masło, mięso) są opodatkowane stawką obniżoną
(…)
… wydatków budżetowych.
Tego typu polityka budżetowa powoduje wzrost popytu globalnego, który
stymuluje wzrost gospodarczy, jednak ekspansywna polityka budżetowa
skutkuje deficytami budżetowymi i wzrostem długu Skarbu Państwa. Ponadto
może prowadzić do wzrostu stopy inflacji i zachwiania równowagi bilansu
handlowego i płatniczego, w związku z tym polityka ta nie może być
prowadzona stale.
Polityka…
… bilansu płatniczego, ponadto
hamuje wzrost długu Skarbu Państwa i zapobiega deficytom budżetowym.
Polityka ta jest negatywnie oceniana przez większość społeczeństw, przez
wyższe podatki, a obniżenie niektórych wydatków budżetowych godzi w
interesy określonych grup społecznych i zawodowych. W gospodarce rynkowej
działają automatyczne stabilizatory koniunktury gospodarki, które samoczynnie
ograniczają…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)