Dodatkowo w notatce zawarte są szczegółowe informacje związane z krwią, m.in.
- rola krwi w organizmie,
- pojęcia: hematokryt, hemoliza, hemostaza, hemoglobina,
- erytrocyty + erytropoeza,
- leukocyty + leukopoeza,
- trombocyty + trombopoeza.
KREW (tk. łączna płynna = elementy morfotyczne + osocze)
ROLA KRWI W ORGANIŹMIE I PEŁNIONE PRZEZ NIĄ FUNKCJE:
transportowa/odżywcza - transport O2 i CO2 oraz składników pokarmowych (glukoza, aminokwasy, kwasy tłuszczowe, substancje mineralne i witaminy) i hormonów
oczyszczająca - usuwanie szkodliwych metabolitów
termoregulacyjna - regulacja ciepłoty ciała
obronna i odpornościowa homeostatyczna - utrzymanie odpowiedniego pH krwi= 7,3-7,5 (bufory = moderatory)
HEMOPOEZA - powstawanie krwi; miejsce powstawania krwinek zmienia się kilkakrotnie w okresie całego rozwoju organizmu: 5 m-ąc życia płodowego -> białe krwinki i płytki krwi
7 m-ąc życia płodowego -> krwinki czerwone
1 - 2 m-ąc życia płodowego WĄTROBA
do 3 m-ca życia płodowego PĘCHERZYK ŻÓŁTKOWY
3 - 6 m-ąc życia płodowego ŚLEDZIONA
od 5 m-ca życia płodowego SZPIK KOSTNY
Szpik hematopoetyczny (= czerwony) u osób dorosłych występuje w nasadach kości długich, czaszce, mostku i trzonach kręgów. Wyróżnia się w nim 3 jednostki odmienne pod względem struktury i funkcji:
układ naczyń krwionośnych (zatoki i centralne naczynia żylne
układ kom. hematopoetycznych (wypełniają przestrzenie międzykomórkowe)
układ zrębu (oplata skupienia kom. hematopoetycznych; kom. siateczki, kom. tłuszczowe i makrofagi)
- stanowi rusztowanie i mikrośrodowisko dostarczające niezbędnych czynników stymulujących wzrost, różnicowanie się i dojrzewanie kom. hematopoetycznych
Komórki różnych linii ukł. hematopoetycznego po osiągnięciu dojrzałości przemieszczają się przez oplatający je zrąb dzięki receptorom powierzchniowym i funkcjonowaniu komórek siateczki. Po dojściu do śródbłonka przechodzą przez jego cytoplazmę do światła zatok a następnie do krążenia (w warunkach patologicznych, np. białaczka, stany zapalne, do krążenia przechodzą niedojrzałe komórki)
Według teorii unitarystycznej wszystkie elementy morfotyczne powstały z komórki pluripotencjalnej pnia, z której w wyniku podziału powstają 2 komórki: jedna podtrzymuje stałą liczbę kom. pluripotencjalnych pnia, druga zaś różnicuje się w komórkę multipotencjalną pnia dającą początek dwóm szlakom: mieloidalnemu i limfoidalnemu.
pH KRWI = 7,3 - 7,5
jest utrzymywane przez bufory = moderatory (węglanowy, fosforanowy, białkowy)
wahania poniżej i powyżej zakresu powodują: denaturację białka, obniżenie aktywności enzymów i ustanie wymiany gazowej
HEMATOKRYT - stosunek objętościowy elementów morfotycznych do osocza krwi HEMOLIZA - całkowite lub częściowe przejście hemoglobiny Hb poza obręb czerwonych krwinek na skutek uszkodzenia otoczki białkowej
(…)
… się w kanale kręgowym
istota biała (zewn.), istota szara (wewn.)
31 par nerwów rdzeniowych: 8 szyjnych
12 piersiowych
5 lędźwiowych
5 krzyżowych
mózgowie i rdzeń kręgowy są zabezpieczane przy pomocy układu szkieletowego (czaszka, kręgosłup) a także przy udziale błon łącznotkankowych - opon i płynu mózgowo-rdzeniowego:
opona twarda (zewnętrzna)
pajęczynówka (środkowa)
opona miękka - naczyniówka (wewnętrzna…
… (rezystencja) - ocenia stosunek objętości do powierzchni erytrocytów
przy prawidłowej oporności otoczki erytrocytów zaczynają hemolizować wtedy, gdy znajdują się w r-r 0,48% NaCl, a hemoliza całkowita zachodzi w r-r 0,33% NaCl
HEMOSTAZA - procesy warunkujące utrzymanie krwi w łożysku naczyniowym w stanie płynnym i w stanie zachowanej ciągłości śródbłonka naczyń (krzepnięcie krwi)
główną rolę w procesie krzepnięcia krwi mają:
trombocyty
naczynia krwionośne
czynniki krzepnięcia krwi: fibrynogen
protrombina
tromboplastyna tkankowa
czynnik labilny (proakceleryna)
czynnik stabilny (akcelerator konwersji protrombiny)
czynnik antyhemofilowy
czynnik Christmas czynnik Stuarta - Prowera
PTA czynnik Hagemana (czynnik kontaktu)
czynnik stabilizujący fibrynę
czynnik Fitzgeralda (kininogen)
czynnik Fletchera (prekalikreina)
proces krzepnięcia jest zapoczątkowywany przez trombocyty, które powodują powstanie czopa w miejscu uszkodzonego śródbłonka naczyń
aktywacja trombocytów -> adhezja (przyleganie) do błony uszkodzonego naczynia
zmiana kształtu trombocytów
sekrecja, uwalnianie i agregacja
wytworzenie czopa
Istotą procesu krzepnięcia krwi i powstania skrzepu jest zamiana fibrynogenu w fibrynę (przy użyciu trombiny…
… objętość krwi, wiążą hormony i leki - transport)
globuliny -globuliny β- globuliny γ- globuliny = immunoglobuliny (IgA, IgD, IgE, IgG, IgM)
fibrynogen (odpowiedzialny za krzepnięcie krwi)
ERYTROCYTY (= CZERWONE KRWINKI; RBC)
średnica: normocyty: 7,7 - 8,0 um
mikrocyty: < 6,0 um
makrocyty: > 9,0 um
megalocyty: > 12,0 um
grubość: 1,4 - 2,1 um
powierzchnia: 126 um2
objętość: 90 um3 średnia zawartość…
… mocznik i wydalany z organizmu
aminokwas (przeniesienie reszty aminowej na glutaminian albo pirogronian)
glutamina / alanina (sa wydzielane do krwi i przenoszone do wątroby, gdzie ulegają deaminacji)
NH4+ -> karbamylofosforan (włączany do cyklu mocznikowego)
cytrulina + H2O -> mocznik + ornityna (mocznik wędruje z krwią do nerek, ornityna dalej bierze udział w cyklu)
UKŁAD WYDALNICZY (MOCZOWO-PŁCIOWY…
…, mowy, węchu) ciemieniowy - ośrodek czucia; skroniowy - ośrodek słuchu; potyliczny - ośrodek wzroku)
międzymózgowie (nadwzgórze, wzgórze, podwzgórze: centrum koordynacji nerwowej i hormonalnej; ośrodki sytości, głodu, pragnienia, agresji, ucieczki, rozrodczy - popęd płciowy)
]
śródmózgowie (ośrodki wzroku i słuchu)
tyłomózgowie (móżdżek: utrzymanie równowagi i pionowej postawy, koordynacja pracy mięśni…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)