CZYM ZAJMUJE SIĘ NAUKA O FINANSACH PUBLICZNYCH?
Trzy elementy definicji:
Wskazuje na zjawiska i procesy,
dotyczy gromadzenia i dzielenia pieniężnych środków publicznych,
odwołuje się do obowiązujących norm prawnych, zapewniających funkcjonowanie sektora publicznego.
FINANSE DZIELIMY NA:
przedsiębiorstw, gospodarstw domowych, banków i instytucji kredytowych, zakładów ubezpieczeń,
publiczne.
CO TO SĄ POTRZEBY ZBIOROWE?
Kryterium podziału tych potrzeb to: zaspokajane przez dobra publiczne i dobra społeczne
Są to potrzeby, które zaspokajają potrzeby całego społeczeństwa:
klasyczne, jak np. bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego,
inne potrzeby, uznawane za zbiorowe, zależnie od funkcjonującego modelu państwa, np. edukacja na poziomie podstawowym, ochrona zdrowia.
Dobra publiczne to:
dobra i usługi, które mają takie cechy fizyczne, że służą całemu społeczeństwu, np. przyroda, autostrady, bezpieczeństwo państwa, ich użyteczność jest niezależna od sytuacji materialnej obywatela.
Dobra społeczne to:
dobra i usługi, które mogą być konsumowane indywidualnie bądź zbiorowo, np. za wizytę u lekarza można zapłacić z dochodów osobistych - w prywatnej lecznicy, lub skorzystać z dobra społecznego - przychodni rejonowej, opłaconej „z góry” z funduszów publicznych, b) ich użyteczność jest zależna od sytuacji materialnej obywatela.
NA CZYM POLEGA KONKURENCYJNOŚĆ POTRZEB ZBIOROWYCH I INDYWIDUALNYCH?
- Jest to kwestia proporcji podziału dochodu narodowego.
- Im większe środki publiczne i konsumpcja zbiorowa, tym mniejsze dochody indywidualne i konsumpcja.
ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
- Przeciwstawienie sektora finansów prywatnych sektorowi finansów publicznych pozwala na uświadomienie zakresu tych finansów; nie ma tożsamości: sektor finansów publicznych = finanse publiczne.
- W art. 5 ustawy o finansach publicznych do sektora finansów publicznych zaliczono:
1) organy władzy publicznej, organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, a także jednostki samorządu terytorialnego i ich organy oraz związki,
2) jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych,
3) fundusze celowe,
4) państwowe szkoły wyższe,
5) jednostki badawczo-rozwojowe,
6) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
7) państwowe lub samorządowe instytucje kultury,
(…)
… przedstawia sejmowej komisji Finansów Publicznych i Najwyższej Izbie Kontroli informację o przebiegu wykonania budżetu państwa także za I półrocze - w terminie do dnia 10 września tego roku.
Definicja podatku
Podatek jest świadczeniem:
pieniężnym,
przymusowym,
bezzwrotnym,
nieodpłatnym,
o charakterze ogólnym,
na rzecz państwa lub organizacji publicznoprawnych. Funkcje podatków (zadania, cele)
Fiskalna…
… (opłata skarbowa czy podatek od czynności cywilnoprawnych),
podatki od wydatków, tzw. podatki konsumpcyjne.
II Według kryterium stosunku przedmiotu opodatkowania do źródła podatku, podatki dzielimy na:
podatki bezpośrednie, podatki pośrednie, III. Według kryterium podziału dochodów podatkowych pomiędzy państwo i samorząd, podatki dzielimy na:
podatki państwowe (VAT, akcyzy, podatek od gier, wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwowych i spółek Skarbu Państwa),
podatki samorządowe:
podatek rolny, leśny, od nieruchomości, od środków transportowych, od posiadania psów, opłaty lokalne,
zryczałtowany podatek dochodowy płacony w formie karty podatkowej,
podatek od spadków i darowizn,
opłata skarbowa i podatek od czynności cywilnoprawnych,
podatki wspólne:
podatek dochodowy od osób fizycznych…
…, których źródłem finansowania są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w tym również nie podlegające zwrotowi,
gdy inne ustawy tak stanowią.
Minister Finansów może zmienić przeznaczenie tej rezerwy, jeśli uzyska akceptację sejmowej Komisji Finansów Publicznych. Generalnie rezerwy celowe uruchamia Minister Finansów (art. 90 ustawy), w porozumieniu z właściwymi dysponentami części budżetowych, nie później…
…. nie mogą one być wykorzystane na inne cele. Na dokonanie takich zmian w planie finansowym może wyrazić zgodę tylko Rada Ministrów, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej Komisji Finansów Publicznych (art. 98 ustawy). Przeniesienie polegające na zmniejszeniu lub zwiększeniu wydatków majątkowych wymagają zgody Ministra Finansów.
Kontrola i sprawozdawczość budżetowa
Rada Ministrów w ciągu 5 miesięcy od zakończenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)