Dobra publiczne Dobra publiczne to dobra , które charakteryzują się tym, że nie ma możliwości wyłączenia z ich konsumpcji oraz jednocześnie nie są konkurencyjne w konsumpcji [1] . Pierwszy warunek oznacza, że dostawca dobra nie może legalnie zapobiec używaniu dobra przez innych. Drugi warunek oznacza, że konsumpcja dobra przez jedną osobę, nie pozbawia innych osób możliwości konsumpcji tego samego dobra, a zatem bez żadnych konsekwencji dobro może być konsumowane przez wiele osób jednocześnie. Powyższa definicja nie jest jedyną powszechnie używaną [1] . Ekonomista Paul Samuelson , który jako pierwszy formalnie rozważał dobra publiczne w swoim artykule zatytułowanym The Pure Theory of Public Expenditure z 1954 roku rozważał dobra, które jedynie nie są konkurencyjne w konsumpcji [1] . Ta szersza definicja jest stosowana przez niektórych do tej pory. Co więcej, niekiedy, w jeszcze szerszym znaczeniu, dobra publiczne obejmują również dobra, które spełniają tylko jeden z powyższych dwóch warunków [1] . Wówczas dobra publiczne w węższym znaczeniu podanym powyżej określa się jako czyste dobra publiczne. Ta formalna definicja używana współcześnie przez ekonomistów nie jest do końca zgodna ze słownikową definicją dobra publicznego jako dobra dostępnego i przeznaczonego dla wszystkich oraz związanego z urzędem lub instytucją nieprywatną [1] . Ta słownikowa definicja była stosowana w ekonomii w pierwszej połowie XX wieku i pozostaje używana współcześnie w dyskursie politycznym. Dobra publiczne w tej słownikowej definicji ekonomiści określają zazwyczaj jako dobra społeczne . Są to dobra, które zazwyczaj mogłyby być dobrami prywatnymi, ale z różnych powodów, zwykle na skutek prowadzonej przez władze publiczne polityki społecznej , są dostępne dla każdego obywatela i finansowane z funduszy publicznych (np.: w Polsce oświata czy opieka zdrowotna ). Dobra społeczne Dobra społeczne są to dobra, które ze względów fizycznych mogłyby być dobrami prywatnymi , ale z różnych powodów (zwykle na skutek prowadzonej przez władze publiczne polityki społecznej ) są dostępne dla każdego obywatela i finansowane z funduszy publicznych (np.: w Polsce : oświata , opieka zdrowotna ). Mimo że dobra społeczne oferowane są na bazie majątku publicznego i finansowane ze środków budżetowych, nie wyklucza to możliwości finansowania ich z innych źródeł. Dobra społeczne wytwarzane są dzięki istnieniu urządzeń, które są własnością publiczną i zostały sfinansowane z funduszy publicznych, np. budynki i urządzenia szkół publicznych. Głównym powodem tworzenia dóbr społecznych jest umożliwienie ich konsumpcji osobom, których dochody indywidualne mogłyby uniemożliwiać lub ograniczać ich nabycie w przypadku, gdyby były one udostępniane na zasadach rynkowych. Ich istnienie nie wyklucza jednak funkcjonowania alternatywnego, konkurencyjnego sektora prywatnego (np. ochrony zdrowia), który może świadczyć usługi na zasadach komercyjnych.
(…)
… gospodarczym, pełne założenia liberalizmu nie mają prawa bytu, ponieważ mogłyby one przynieść złe skutki dla całego kraju. Dlatego też przedstawiciele partii liberalnych są zmuszeni do zmiany pewnych aspektów założeń programowych.
Neoliberalizm (ang. neoliberalism) - nurt w historii myśli ekonomicznej, poddający krytyce dominujące od czasu wielkiego kryzysu teorie keynesowskie, postulujący powrót do zasad…
…. ochrony zdrowia), który może świadczyć usługi na zasadach komercyjnych.
Liberalizm gospodarczy W sferze polityki najbardziej aktualne i popierane przez przedstawicieli partii politycznych są założenia liberalizmu przyjmowane w sferze gospodarki. Obecnie liberalizm europejski jest przede wszystkim skierowany na sferę gospodarki. Przedstawiciele partii politycznych, które postulują hasła liberalne, skupiają swoją uwagę na sprawach związanych z prawidłowym funkcjonowaniem wolnego rynku. Założenia liberalizmu europejskiego opierają się na tym, aby nie dopuścić w państwie do ingerencji w sprawy rozwoju gospodarki.
Liberalizm gospodarczy, nazywany jest również liberalizmem ekonomicznym. Ów system poglądów politycznych zakłada, iż państwo może mieć żadnego związku z procesami gospodarczymi, dzięki czemu państwo oraz gospodarka są od siebie całkowicie neutralne. Zamysł liberalizmu gospodarczego zrodził się na podstawie koncepcji leseferyzmu, która ma swoje źródła we Francji oraz Anglii jako jedna z części składowych fizjokratyzmu. Leseferyzm daje niemalże nieograniczoną swobodę indywidualnym przedsiębiorstwom, dlatego też na początku XX wieku zaczęły one nadużywać swojej władzy. Według założeń…
… wolnego rynku i ograniczonej do minimum ingerencji państwa w gospodarkę[1].
Realizacja założeń neoliberalnych
W wyniku wyborów w 1980 roku prezydentem Stanów Zjednoczonych został Ronald Reagan z Partii Republikańskiej. W czasie jego obu kadencji duże wpływy w administracji zyskali zwolennicy monetaryzmu oraz ekonomii podaży. Sam prezydent był zdeklarowanym zwolennikiem ograniczenia roli państwa…
… deficytu, jednak w dużej mierze stało się tak za sprawę rosnących wydatków na cele militarne.
Zbliżone założenia przyjął gabinet Margaret Thatcher, po zwycięstwie wyborczym brytyjskiej Partii Konserwatywnej. W Wielkiej Brytanii ograniczono wówczas rolę związków zawodowych, sprywatyzowano znaczną część sektora publicznego, obniżono inflację, spłaszczono progresję podatkową, podatki ograniczono, a sens…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)