To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Filozofia okresu średniowiecza . Realistyczny system św. Tomasza Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274) w sporej mierze nawiązywał do myśli i terminologii Arystotelesa . Najważniejsze odkrycie, które go dokonał w filozofii (zwł. w metafizyce) to było zwrócenie uwagi na to, że w każdym realnym bycie da się wyróżnić istotę i istnienie . Punktem wyjścia badań św. Tomasza były realnie istniejące rzeczy jednostkowe (substancje), które poznajemy bezpośrednio .
Sformułował tzw. dowody istnienia Boga (drogi św. Tomasza):
( z istnienia ruchu ): skoro zachodzi zmienność w świecie realnym, to musi istnieć przyczyna tejże zmienności (ruchu),
( z niesamoistności świata ): świat jest bytem, który nie powstał sam z siebie, wobec tego istnieje istota samoistna, będąca przyczyna powstania świata,
( z przypadkowości rzeczy ): skoro każdy byt, jaki napotykamy w realnym świecie jest tylko przygodny, tzn. wcale nie musi istnieć (mogłoby go nie być), to istnieje poza wszystkimi (przygodnymi) bytami realnymi istota konieczna,
( z faktu, że istnieją stworzenia o różnej doskonałości ): skoro w strukturze świata dostrzegamy pewną hierarchię stworzeń - od mniej doskonałych, do coraz doskonalszych, to musi istnieć istota najdoskonalsza,
( z powszechnej celowości przyrody ): skoro świat fizyczny jest uporządkowany, skoro całe mnóstwo procesów w przyrodzie wykazuje się celowością, to istnieje istota najwyższa, rządząca przyrodą a działająca celowo. Relację między Bogiem a światem św. Tomasz ujmował następująco: rzeczywistość została stworzona ex nihilo (w przeciwieństwie do tego, co twierdził Platon czy Arystoteles); stworzenie dokonane zostało przez Boga wprost ( vs Plotyn, gnoza i in. koncepcje) jako akt woli ( vs Plotyn - Bóg wyemanował świat z konieczności). Stworzenie odbyło się według idej Bożych i nastąpiło w czasie ( vs teorie postulujące wieczne istnienie świata). Bóg, zdaniem św. Tomasza, kieruje światem, ten zaś jest uporządkowany, rozwija się celowo według planu Bożego.
W etyce, podobnie jak Arystoteles, św. Tomasz był zwolennikiem drogi „złotego środka” (takiego postępowania moralnego, które nie popada w skrajności typu hedonizm czy ascetyzm (cynicyzm)). Uważał, że szczęście ( eudajmonia ) jest celem ostatecznym człowieka, przy czym uważał, że szczęście to poznanie Boga (skoro poznanie jest najwyższą funkcją człowieka, a Bóg najdoskonalszym przedmiotem poznania). Bóg jest ostatecznym celem i miarą ludzkiego postępowania. Bezpośrednim poprzednikiem św. Tomasza był św. Albert Wielki (XII/XIII w.), ten jednak nawiązywał do myśli Plotyna i św. Augustyna. Niemniej w myśli św. Tomasza również istnieją nawiązania do neoplatonizmu (hierarchiczna koncepcja świata: byty są uporządkowane od mniej do coraz doskonalszych) i augustynizmu (w Bożym umyśle istnieją wzorce rzeczy realnych = idee Boże, według których stworzony został świat).
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)