in. zagadnienia takie jak: definicje filozofii, umiłowanie mądrości, początki filozofii, blok nauk formalnych, metafizyka, hylemorfizm, abstrahowanie, szkoła egzystencjalizmu, etyka normatywna, neopragmatyzm, empiryzm radykalny, funkcjonalizm, strumień świadomości.
H. Bergson, Dusza i ciało, [w] tenże, Energia duchowa, tłum. K. Skorulski, P. Kostyło, IFiS PAN, Warszawa 2004, s. 35-70;
Pytania pomocnicze do tekstu:
Co o relacji duszy i ciała mówi nam zdrowy rozsądek?
Co o relacji duszy i ciała mówi nam nauka (w czasach Bergsona)?
Czym jest pomniejszony kartezjanizm?
Jakimi porównaniami posługuje się Bergson opisując relację mózgu do świadomości?
W jakim sensie mózg jest organem uwagi wobec życia?
Co to znaczy, że mózg przywołuje wspomnienia, a nie przechowuje ich?
Czy według Bergsona możliwa jest nieśmiertelność duszy?
Definicje filozofii:
Rywalizują ze sobą we współczesnej filozofii dwa nurty:
Nurty anglosaski - skupia filozofów brytyjskich, amerykańskich. Wszystkich, którzy piszą w kręgu języka angielskiego. Jest związany z filozofią analityczną.
Filozofia analityczna (szczególną rolę przypisuje do wartości języka) - ścisłość, precyzja, naukowość. Na filozofa patrzy się tak, jak na naukowca. Między filozofem a naukowcem jest znak „=”.Filozofowie nie są znani, piszą w zaciszu. Odwołują się do wartości logiki.
Filozofia kontynentalna - filozofia europejska, francuska i niemiecka. Od lat 70.ubiegłego roku rozmach zyskała filozofia francuska, którą definiuje się jako postmodernizm.
Filozofia postmodernistyczna - chodzi w niej o to, aby dać do myślenia, ma wyrwać ze stanu odrętwienia, ma zmusić nas do stawiania trudnych pytań, ma nas obudzić. Nie można postawić znaku „=” między filozofem a uczonym.
O filozofie francuskim wszyscy mówią, występują w programach telewizyjnych.
Dwa rodzaje filozofii przez siebie przenikają. Trzeba znaleźć w tych kwestiach ścisłość, precyzję. Są to różne podejścia do filozofii. W nurcie anglosaskim spodziewamy się jasności.
Polska filozofia współczesna:
Początkowo marksizm był propagowany. Każdy student musiał poznać filozofię marksistowską. Przez 50 lat musieliśmy tą filozofię propagować, uczyć się jej, przestrzegać. Trudno znaleźć twórczą myśl w filozofii polskiej.
Definicje charakterystyczne dla mitu anglosaskiego:
można je pokazać w f. hierarchii - od najbardziej ścisłych do potocznych
Filozofia jest dyscypliną akademicką, która wyjaśnia naturę i znaczenie przekonań.
Potoczne Naukowe
Potoczne przekonania - np. to, że kiedyś umrzemy (ma swoją naturę i znaczenie)
Filozofia zajmuje się wyjaśnianiem i badaniem, bada również poznawalność pojęć (rozumienie tych pojęć, które należy rozumieć). Zadaje pytanie, czy aby na pewno dobrze to rozumiemy. Poznawana jest za pomocą argumentów racjonalnych. Chodzi o to, żeby przytaczać racje. Poznajemy ich założenia, konsekwencje oraz relacje.
(…)
… czynów
W filozofii możemy wyróżnić trzy pary odpowiedzi na motywację do moralnych czynów:
źródłem moralności jest egoizm albo altruizm
egoizm → Thomas Hobbes XVII w.
postępujemy moralnie, bo zawsze mamy na względzie intencje egoistyczne
zawsze chodzi nam o nas samych, o naszą korzyść, o nasze interesy
egoizm w skrajnych postaciach przyjmuje formę hedonizmu - chodzi nam o przyjemność, głównie zmysłową, np. jedzenie, wakacje itp.
altruizm → Joseph Butler XVIII w.
źródłem naszych motywacji jest altruizm
altruizm - troska o drugiego człowieka, pragnienie jego dobra
w myśli Jean'a Jacquesa Rosseau znajdują się też zalążki altruizmu
2. emocje i rozum
emocje → David Hume XVIII w., Henri Bergson XX w.
w życiu moralnym ludzie motywowani są emocjami
wierność, wspaniałomyślność to nic innego jak emocje
David Hume - Szkot, prawa fizyczne istnieją jako nasze przyzwyczajenia, uważał, że źródłem naszych moralnych czynów są przeżycia emocjonalne
rozum → SOKRATES, PLATON, ARYSTOTELES, ŚW. TOMASZ Z AKWINU, IMMANUEL KANT
moralność ma pochodzenie rozumowe
poznać racjonalnie cnotę oznacza żyć zgodnie z nią
Bergson mówi, że najważniejsze są przeżycia, później rozum nam wszystko uzasadni
Moralność orientacji…
… metafizyki.
Właściwy wymiar bytu, forma substancjalna to BYT WŁAŚCIWY.
Złożenie istoty i istnienia: pojawia się w ontologii Tomasza z Akwinu, który przejął to od filozofów arabskich.
Arystoteles mówił, że o bycie można odwoływać się do kategorii.
Kategoria substancji - np. to jest drzewo, mikrofon, szkoła samochód)
Kategorie ilości
Kategoria relacji
Kategoria znoszenia (znoszenie wpływu innego bytu)
Byt…
… zapomniało to, co wcześniej wiedziało, ale poprzez wysiłek rozumowy jest sobie w stanie przypomnieć - jest to anamneza (anamnesis).
Arystoteles:
Poznanie rozumowe nie jest jedynym upragnionym poznaniem
W skład poznania wchodzi aktywność zmysłów i rozumu
Poznanie jest procesem złożonym, co najmniej 2-etapowym
Najpierw poprzez zmysły dochodzą do nas pewne wrażenia ze świata, np. coś widzimy czy coś czujemy…
… - zajmuje się źródłami moralności
ETYKA NORMATYWNA - istotne jest pytanie o normę, wzorzec, standard na podstawie którego mogę nazwać coś dobrym lub złym
ETYKA PRAKTYCZNA - zajmuje się tymi kwestiami, które najbardziej wzbudzają kontrowersje, wymagają różnego rodzaju uzgodnień, kompromisów. Są palącymi kwestiami społecznymi. (np. kwestia aborcji, eutanazji, adopcji dziecka, homo)
METAETYKA…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)