To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 3 (EWOLUCJONIZM 1)
ewolucjonizm: 1859 - 1890 myślenie ewolucjonistyczne:
Teodor Waitz, 1 tom „Antropologie der Natur Wulker”
Karol Darwin, „O pochodzeniu gatunków“
Marks
Spencer
ewolucjonizm w obrębie nauk humanistycznych
próba odnalezienia wspólnego prawa dla wszystkiego - prawo ewolucji, bo ewoluuje wszystko; ewolucja obejmuje wszystkie dziedziny
ewolucja = zmiana; ewolucjonizm = pogląd, że rzeczy się zmieniają zasady ewolucji :
jedność natury ludzkiej (patrz: oświecenie)
uniwersalność rozwoju kulturowego (człowiek jest z natury wynalazczy)
gradualizm (stopniowość: kultura rozwija się etapami)
genetyczny charakter zmian (zakodowany, zakorzeniony w etapie wcześniejszym)
dyferencyjny charakter zmian (wszystko rozwija się od form homogenicznych - jednorodnych, do heterogenicznych - różnorodnych)
unilinearyzm (jednokierunkowość, postęp) w długich przekrojach czasowych
cel ewolucji - znalezienie genezy zjawisk (co było na początku?) wszystkich razem i osobno metoda porównawcza ! Porównujemy jak nasza kultura wyglądała na etapie barbardzyństwa; analiza przeżytków przeżytek - taki element, który powstał, rozwijał się i działał w jakimś poprzednim stadium kultury, teraz przeszedł do wyższego stadium, ale pełni już inną funkcję. Np. zabobony, przesądy
język - specyficzny język pojęciowy; praktycznie cała antropologia posługuje się terminami ewolucjonizmu
wybitny ewolucjoniści
Morgan
Tylor
McLennan
Lubbock
Maine
Bachoffen
Bastian idee elementarne = podstawowa jedność natury ludzkiej; są wspólne dla całego gatunku ludzkiego; modyfikują się poprzez wpływ środowiska w idee ludowe; Bastian!
badacze ewolucjonizmu - gabinetowi (biurkowi) a nie terenowi. Wyjątek - Morgan Morgan badacz terenowy
uczony prywatny, bez pomocy instytucjonalnej, np. uczelni
kultura Irokezów ze szczepu Seneka (nawet został przez nich adoptowany :))
problematyka pokrewieństwa i rodziny w powiązaniu z technologią, instytucjami społeczno-politycznymi
1851 „Liga Irokezów”
1871 „System pokrewieństwa i powinowactwa w rodzinie ludzkiej”
1877 „Społeczeństwo pierwotne”
etapy rozwoju rodziny: proiskuizm - od „proiskuitas” (chaos płciowy): brak uregulowanych stosunków seksualnych, chaos płciowy rodzina kazirodcza rodzina swoista - punualna ; małżeństwo grupowe; etap barbarzyństwa
rodzina parzysta - nietrwała, osobno się mieszka
(…)
… w. przez Longa; Lubbock go spopularyzował; dla Durkheima totemizm = początek religii; etap kultu przyrody nieożywionej; totemem jest cały gatunek. Bóstwa mieszkają na ziemi jako niewidzialne części przyrody; niższe podlegają czarom, wyższe nie (głównie Indianie i mieszkańcy Nowej Zelandii)
szamanizm: z bóstwem można się skontaktować tylko przez szamana podczas transu, kiedy je odwiedza lub one go odwiedzają (Grenlandia, ludy syberyjskie)
idolatria: bałwochwalstwo; bóstwa są podobne do ludzi, ale mądrzejsze i potężniejsze; nie ulegają zaklęciom i modlitwie, ale można je przebłagać ofiarami; kult przodków i wodzów plemiennych (przedkolumbijski Meksyk)
bóg jako stwórca natury: dobre duchy stają się dobrymi bogami; złe stają się demonami (ludy, które są w epoce cywilizacji)
idee religijne łączą się z moralnymi
rodzina
„Prawo macierzyste” Bachoffena, 1861 - na początku był matriarchat
„Ancient Law” Macine'a, 1861 - na początku patriarchat
termin = słowo; pojęcie = to, co słowo oznacza. Terminów jest wiele, pojęcie jedno
„Początek cywilizacji” Morgana, 1861 - rozróżnienie kuzynów przeciwległych. Engels też o tym pisze. Strukturalna koncepcja Levi-Straussa oparta częściowo na Morganie
współcześnie ewolucjonizm…
… etniczne: pojęcie morganowskie; wg niego to:
dzikość
niższy stan: do wynalezienia ognia i rybołówstwa
średni stan: do wynalezienia łuku i strzał (Australijczycy, część Polinezyjczyków)
wyższy stan: do wynalezienia garncarstwa barbarzyństwo
niższy stan: od wynalezienia garncarstwa do
na półkuli wschodniej - oswojenia zwierząt
na półkuli zachodniej - uprawy kukurydzy i wynalezienia cegły
średni stan…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)