Małgorzata Kaczmarek (malkaczmarek@gmail.com) Ewangelie synoptyczne (notatki z wykładów)
Wykład 1 (19.02.2008) „Ewangelie synoptyczne dzisiaj”, ks. Józef Kudasiewicz (cz. III, Jedna Ewangelia w potrójnej formie, s. 153-273)
Zagadnienia związane z introdukcją (autor, adresaci, czas powstania…)
„Wstęp do Ewangelii synoptycznych”, ks. bp Stanisław Gądecki
Znaczenie terminu EWANGELIA
gr. euangelion
eu - dobry, dobrze
angello - głoszę
angellos - głosiciel, zwiastun
Dobra Nowina, Dobra Wiadomość
- najczęściej to słowo funkcjonowało w l. mn. - ewangelia (r. nijaki, l. mn.)
Znaczenie świeckie Słowo to mogło oznaczać także nagrodę za dobrą nowinę.
Miało ono bardzo doniosłe znaczenie, np. wiadomość, którą przynosi posłaniec królowi po zwycięskiej bitwie itp.
W Piśmie świętym, w Starym Testamencie słowo to pada tylko kilka razy
Iz 61,1 nn
Księgę tę uważa się za Protoewangelię (w Iz jest najwięcej zapowiedzi Chrystusa).
Prorok żyjący pod koniec niewoli zapowiada wyzwolenie, Dobrą Nowiną, którą on głosi jest odzyskanie wolności.
Znaczenie tego terminu w ewangeliach, w nauczaniu Jezusa Jezus na początku swojej działalności czyta ten fragment dotyczący posłannictwa proroka z Iz i odnosi go do siebie samego (Łk 4,18-20).
Jezus głosił Ewangelię o Królestwie Bożym
Mt - „katechizm o Królestwie Bożym”
Jezus nie głosi siebie (jeśli już mówi o sobie, to zawsze w odniesieniu do Ojca)
Znaczenie słowa `ewangelia' w nauczaniu Apostołów Apostołowie głoszą Ewangelię o Jezusie jako Panu, Mesjaszu, Zbawicielu, Synu Bożym.
Jako że byli oni naocznymi świadkami Jezusa, mają w Kościele nieomylny autorytet.
Zmartwychwstanie, które głoszą jest fundamentem wiary Kościoła. *w całej teologii Ewangelii chrystologia jest najważniejsza.
Konkretne dzieła, jakie stworzyli Marek, Mateusz, Łukasz i Jan Mk 1,1 („Początek Ewangelii o Jezusie Chrystusie, Synu Bożym”)
Jako pierwsza powstała Ewangelia wg św. Marka. Stworzył on nowy gatunek literacki, który nazywa się ewangelią. Ewangelie nie są kroniką życia Jezusa, nie są to powieści ani dzieła historyczne, nie są biografią życia Jezusa. Ewangelie są spisanym świadectwem o życiu, działalności i nauczaniu Jezusa. Świadek mówi o tym, co widział, słyszał, czego dotykały jego ręce (zob. 1J 1,1nn) Świadectwo - nigdy z drugiej ręki - to musi być osobiste doświadczenie czegoś. Świadectwo zatem zawsze ma wymiar subiektywny.
(…)
… są elementy (m.in. hymn Magnificat, Benedictus), których nie ma u innych ewangelistów. Skąd Łukasz je wziął? Są dwa wyjścia - albo od Maryi, albo od Jana (który Maryję wziął do siebie).
Łukasz kładzie mocny akcent na miłość i miłosierdzie Boże, czym bardzo mocno zbliża się do ewangelii spisanej przez Jana.
Kościół wszystkie te Ewangelie przyjął za kanoniczne i natchnione.
Każdy z Ewangelistów ma swoją własną…
…, że Apostołowie kontynuują dzieło zbawienia. Jezus przekazuje misję głoszenia Ewangelii Apostołom. Łukasz mówi, że dzieło zbawienia nie kończy się wraz ze śmiercią Chrystusa.
Dzieje Apostolskie zaczynają się dokładnie w tym samym miejscu, gdzie kończy się Ewangelia.
EWANGELIA - jedno dzieło zbawcze:
I Księga - działalność, życie, nauczanie Jezusa - Ewangelia wg św. Łukasza
II Księga - działalność, życie, nauczanie Apostołów - Dzieje Apostolskie
*Jan Chrzciciel należy do Starego Testamentu, to ostatni prorok, sam zapowiada, ale też spotyka Jezusa.
Początek 3 rozdziału (Łk 3,19-20) - działalność Jana Chrzciciela.
Wzmianka o uwięzieniu Jana, dopiero potem opis chrztu Jezusa.
Łukasz w swojej Ewangelii nawet przy chrzcie Jezusa nie wspomina o Janie Chrzcicielu.
Do Jana: Prawo i Prorocy
Po Janie: Królestwo Boże…
… oraz Ewangelistom towarzyszy Duch Święty. Każdemu, kto ma jakąś misję w Kościele towarzyszy ten sam Duch.
Wykład 2 (26.02.2008)
Ewangelie synoptyczne
gr. „synopsomai” (czas przyszły od słowa „synorao”)
„orao” - widzę, patrzę
„opsomai” - będę patrzył, będę widział
„syn” - z
„synopsomai” - będę ogarniał wzrokiem (jednym okiem), patrzeć wspólnie, jednocześnie
W XVIII w trzy pierwsze ewangelie uczeni umieścili…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)