Ewangelia - definicja, etapy powstawania

1. Różne znaczenie terminu ewangelia. Etapy powstawania Ewangelii. Ewangelia (z gr. , euangelion , dosł. dobra nowina ) - w starożytności termin używany jako określenie nagrody dla osoby przynoszącej dobrą nowinę. Angelos oznacza, więc zwiastuna dobrej nowiny; słowo to też oznacza anioła , która przybywa do ludzi, by oznajmiać Boże orędzie, Dobrą Nowinę . W grece klasycznej rzeczownik euangelia był używany tylko w l.mn. i oznaczał na­grodę za przy­nie­sienie radosnej nowiny (np. o zwycięstwie lub narodzinach syna) lub samą no­winę. Obecnie używa się go w następujących znaczeniach: jako określenie gatunku literat ury stosowanej , pisma chrześcijańskie opisujące życie i śmierć Jezusa Chrystusa jest to dzielenie się wiarą za pośrednictwem autora natchnionego Duchem Świętym , wyznawaną przez całą społeczność chrześcijańską ewangelią (pisaną małą literą, lecz ze względu na nacechowanie emocjonalne często także wielką) jest też nazywana nauka chrześcijańska, słowa Jezusa: bliskie jest Królestwo Boże, nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię ) jako jedna z ksiąg Nowego Testamentu (pisana wielką literą). Ewangelie kanoniczne , wchodzące w skład Nowego Testamentu , zostały zredagowane w latach 65 - 100 . Współczesne kościoły chrześcijańskie za natchnione uznają Ewangelie spisane przez 4 autorów: Ewangelia Mateusza , Ewangelia Marka , Ewangelia Łukasza , Ewangelia Jana . Co oznacza termin „Ewangelie Synoptyczne”? Mt, Mk i Łk różnią się od Ewangelii Janowej w sposo­bie ujęcia wydarzeń. Całą działalność publiczną Jezusa zamykają w jednym roku, podczas gdy Ewangelia Janowa sugeruje trzy la­ta. Nazwa „synoptyczne” pochodzi od J. Griesbacha (XVIII w.), który ujął te trzy Ewangelie w trzech kolumnach w celu po­rów­nywania tekstu i lektury paralelnej. Przymiotnik synoptyczny oznacza: „obejm u jący coś jednym spojrzeniem”. Etapy powstawania Ewangelii Zanim pojawiły się spisane cztery Ewangelie: Mateusza, Marka, Łukasza i Jana, istniała wcześniej przekazująca Ewangelie ustna katecheza. Dlatego, aby dobrze zrozumieć dzisiejszy kształt Ewangelii, trzeba uprzytomnić sobie trzy okresy ich powstawania. 1. Słuchacze Chrystusa Chrystus wybiera sobie pierwszych apostołów i uczniów. Oni przez prawie trzy lata towarzyszą Mu wszędzie. Słyszą słowa Jezusa, spoglądają na Jego czyny. Chrystus zna mentalność uczniów i innych swoich słuchaczy. Z tego powodu dobiera taki sposób przedstawiania swej nauki, aby prości ludzie mogli Go łatwiej zrozumieć (przypowieści, porównania, alegorie). 2. Ustna katecheza Apostołów Gdy Chrystus zmartwychwstały wstąpił do nieba i umocnił Apostołów zstąpieniem na nich Ducha Świętego, Apostołowie przekazują dalej wieść o Nim, głoszą Jego naukę. Forma spisanej Ewangelii wyróżnia się swoistym rytmem, który ułatwiał słuchaczom zapamiętanie. Takim ustnym rytmem rabini przekazują tekst księgi żydowskiej — Talmudu, a później w podobny sposób utrwala się również tekst świętej księgi muzułmanów — Koranu.

(…)

… Apostołów.
Kościół wspólnotą braterską
→ Mateusz dużo miejsca poświęca relacjom członków Kościoła między sobą. Na określenie członka wspólnoty używa wyrazu brat a nie bliźni, jak czynił to Stary Testament. → Kościół w ujęciu św. Mateusza jest wspólnotą braterską, gdyż Bóg jest jej Ojcem. To braterstwo realizuje się wtedy, gdy brat stoi blisko brata jak w prawdziwej rodzinie; gdy jeden nie wynosi…
… poczęcia Jezusa zaczyna w sposób bardziej intensywny i widoczny działać Duch Święty: najpierw w Jezusie, a potem w Kościele. Jest to jeden z cha­rakte­rystycznych rysów Ew.Łk. Duch Święty jest obecny we wszystkich ważnych momentach. Dzieje Apostolskie zaś zaczynają się zstąpieniem Ducha Świętego na apostołów. Potem przez cały czas towarzyszy On uczniom w ważnych chwilach. Niektórzy mistycy średniowieczni…
… od hebrajskiego: mašiah („namaścić”), który tłumaczy się na jęz. grecki rzeczownikiem: christos. W Starym Testamencie termin ten nie ma jeszcze sensu „mesjańskiego”. W znacze­niu religijnym określa się nim po prostu króla, proroka lub arcykapłana. Namaszczenie jest tam rytem wprowadzającym ich w urząd. Czyni ich sługami Boga i osobami nietykalnymi i świętymi, którym należy oddawać szacunek, a nawet cześć…
… się u Łukasza bardzo często i oznacza też zbawienie w sensie du­cho­wym.
Jak widzimy z cytatów, więk­szość z tych termi­nów wys­tępuje w Ewan­gelii dzieciństwa w kontekście starotestamentalnym, (w kan­tyku Zachariasza). Łukasz, bowiem przejmuje ze ST pojęcie zbawienia i posługuje się nim, gdy pisze o działalności Jezu­sa. W Starym Testamencie określenie „Zbawiciel” było wyłącznym tytułem Boga Ja­hwe…
… Ewangelii
Stoi przy jego imieniu określenie „celnik”. Apostoł ten, zatem wywodził się z tej grupy ludzi, którą żydzi nienawidzili za kolaborację z Rzymem i oszustwa. Po­bierali oni podatki na rzecz Rzymian. Przy tej okazji oczywiście starali się wyciągnąć jak najwięcej korzyści dla sie­bie. Z tej przyczyny faryzeusze nazywali ich nieczystymi. Twier­dzili wręcz, że celnik nie może nawet pokutować za swe…
… mądrych i 5 głupich). Kiedy zaś do tych pięciu części dodamy prolog i epilog, otrzyma­my liczbę 7 - doskonałą, również bardzo umiłowaną przez Mateusza (7 przypo­wieści, przypowieść o 7 braciach, 7-krotne „biada” przeci­wko uczonym w Piśmie i faryzeuszom).
Cała Ew.Mt jest więc sys­tematyczną kate­chezą o tym Królestwie, zło­żoną z pięciu części:
Prolog: Ewangelia dzieciństwa: Mt 1-2.
1. Program Królestwa…
… oraz ich funda­mentem jest (przekazane tylko przez Mateusza) piąte błogo­sławieństwo z Kaza­nia na Górze: „Bło­gosławieni miłosierni, albo­wiem oni miłosier­dzia dostąpią”. Liczne przypowieści ukazują miłosierdzie Pana (przypowieść o synu marnotrawnym itp.)
10. Eklezjologia św. Mateusza Na miejsce ludu Starego Przymierza wchodzi nowy lud Boży - Kościół, który ogarnia wiernych pochodzących z judaizmu, z pogaństwa…
... zobacz całą notatkę