W. Dajczak. Notatka składa się z 3 stron.
Europejska nauka prawa prywatnego oparta na tekstach rzymskich prawnych Teksty prawne Justyniana stały się od końca wieku XI podstawa do rozwoju nauki prawa w Europie. Dlaczego wtedy? Po pierwsze dochodzi do odkrycia w II połowie XI stulecia we Florencji jednego z tekstów Digestów (tzw. florentina). Po drugie jest to okres, kiedy stosunki gospodarcze w Italii i prawo ichnie nie odpowiada potrzebom praktyki, jest zbyt ograniczone, prymitywne (Germanie, prawa szczepowe). Poza tym pomysł na początek nauki o prawie, związane z metoda scholastyczną (metoda: istnieje księga, która jest autorytetem i studiowanie jej pod kątem znalezienia odpowiedzi na pytania na wszystkie odpowiedzi, które nas interesują; punkt wyjścia - teologia - biblia; ten sposób myślenia rozciągnięto jednak na inne działy nauki.)
Pierwszą metodą studiowania prawa justyniańskiego jest glossa. Potem byli konsyliatorzy, zwani też konserwatorami. Instrumentem ich pracy było konsylium czyli opinia, formowali opinie rozstrzygając współczesne im problemy. Następny nurt - humanizm prawniczy (w jego ramach historyczny i systematyczny). Potem Usu modernus (w tym tzw. elegancja jurysprudencja). Ostatni element to XIX wieczna pandektystyka niemiecka.
Glossatorzy. Metoda glossy. Po odkryciu digestów trzeba było poznać i zrozumieć ten tekst, a po uznaniu ich za księgo autorytetu trzeba było stworzyć instrument rozpowszechniania tej wiedzy. Rolę kluczową odegrał tu Irnelius (koniec XI wieku) oraz Akursjusz (XII/XIII wiek - podsumował dorobek tej działalności). Działalność glossy to przede wszystkim czytanie tekstów. Nie tylko czytanie, wskazywanie podobieństw, odmienności w ramach tekstów justyniańskich, wyjaśniania ich. Pomysł idzie w tym kierunku, aby uczynić tekst justyniańskich zbiorów uczynić zrozumiałym. Wiąże się z tym mechanizm przepisywania, bo nie ma druku. Styl działania glossy utrwala się i upowszechnia. Jest to pierwsza metoda. Czytam test tłumaczę przekazuję innym, to co z niego wynika, w przekonaniu, że to prawnicza prawda. Btw., uznali oni, ze rzeczą materialną jest to, co w ogóle można dotknąć. Np. kamień na gruncie oceany jest materialny, chociaż praktycznie nie mogę go dotknąć. Takie objaśnianie digestów staje się powszechne. Do XVII wieku wydawani instytucje Justyniana w zgodzie z glossą (przekonanie, ze to prawnicza prawda)
Konsyliatorzy - bazowała na glossie. Był tam nie tylko antyczny tekst, ale też poglądy konsyliatorów z komentarzami, które dotyczyły praktyki współczesnej. Dwóch najważniejszych przedstawicielów Baldi Ubaldi (Baldus de Ubaldis) oraz Bartollus de Saksoferato. Ich metoda polegała na tym, że czynili tylko punktem wyjścia tekst antycznych digestów, ale potem rozważali je pod względem praktycznym współeczesnie. Traktowali digesta jako prawnicza prawdę, ale nie tak bardzo jak glossatorzy, bo sięgali także do prawa kanonicznego, statutowego, prawa kupieckiego, lokalnych zwyczajów. W ich praktyce prawo rzymskie to nie jedyny element poszukiwania rozwiązania.
(…)
…, może ją zniszczyć itd. Wierzyciel ma prawo podmiotowe, z którego może on domagać się uzyskania tego, co mu się należy, spadkobierca w ramach prawa podmiotowego może domagać się spadku. Prawo podmiotowe buduje granice wolności. Johanes Apel - prawnik, który dokonał jako pierwszy teoretycznego rozróżnienia pomiędzy prawem rzeczowym (ius in re) a zobowiązaniami (ius ad rem). W tym nurcie budowania systematycznej…
… humanizmu prawniczego (często cytowano Donellusa). Zasadnicze cechy usus modernus dokonano dalekoidącego połączenia rozwiązań, argumentów z antycznych rzymskich tekstów z regułami, z prawem lokalnym powstałym na terenie ówczesnych Niderlandów. Powstała mieszanka nazywana roman-dutch law. Prawo to przez kolonie zostało wyeksportowane np., do Afryki południowej i tam w tym kształcie nadal obowiązuje. Lokalna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)