Zaliczenie - pisemne/ustne, nie wiadomo. 2 nieobecności nieusprawiedliwione, a później trzeba odrabiać.
M Ossowska - „Pojęcie moralności”, Etyka, I, 1966
Lazari-Pawłowska - „O pojęciu moralności”, Etyka, I, 1966
O czym jest ten tekst? Dlaczego powinienem go znać/przeczytać?
Dyżury - poniedziałek 10:30-12:30; wtorek 11:30-12:30. W razie czego zaanonsować się drogą mailową. ĆWICZENIA 2 - 25.02.13
Ossowska
Problem: jak odróżnić cnoty moralne od uzdolnień naturalnych?
Hume nie widział różnicy między nimi. Trudno odróżnić jedne od drugich.
W codziennych intuicjach dokonujemy jednak takiego rozróżnienia. Nie mam do nikogo pretensji za to, że nie jest genialnym śpiewakiem.
Reguły prakseologiczne to reguły które mówią, jakie czynności trzeba podjąć, by osiągnąć jakiś efekt. To reguły ROZTROPNOŚCI. Umiem osiągać praktyczne rezultaty podporządkowując się normom. Kultura - są jakieś normy społeczne, i ok. Zauważamy je. Np. „w tej części Europy nie zabija się ludzi”. Określone społeczności podzielają te normy praktycznie jednorodnie. To fakt społeczny, widzimy to na co dzień. Moralność społeczna - czy to moralność stadna?
Decyzja Sokratesa o zakwestionowaniu norm społecznych nie było tylko widzimisię, ale to były decyzje uzasadnione ogólnymi regułami, ARGUMENTAMI. Argument - od twierdzenia do wniosku.
Sokrates zakwestionował normy społeczne, ale nie stał się indywidualistą. DOBRE ARGUMENTY.
Czy normy moralne pochodzą tylko z moralności społecznej i tradycji, czy z jakiejś… natury człowieka? Z innego punktu odniesienia? Ossowska
Wtórność ocen moralnych - może moralny charakter ocen wynika z tego, że wynikają one z pewnych twierdzeń, które nie posiadają charakteru moralnego. Np. traktujemy „nie zabijaj” jako normę moralną. Ale gdy ktoś mówi „gdyż śmierć jest bardzo bolesna” nie ma charakteru moralnego, to odwołanie raczej do biologii. Efekt drugiego piętra - 1 piętro to wartościowanie, to, co uznajemy za zło/dobro, 2 piętro - norma moralna.
Uogólnialność - żywiołem moralności jest ogólność, ale niekoniecznie taka polegająca na powszechności. Cztery warianty:
Hume - charakter masowy, a nie indywidualny (ja) czy jednostkowy (konkretna sytuacja, nawet poza ja).
Ferując pewne oceny, kwalifikowane jako moralne, nie możemy ich zapośredniczyć w sytuacji indywidualnej. Oceny moralne tak samo kwalifikują się do mnie, do kuzyna czy do kogokolwiek obcego.
Rozbudowanie wariantu b - ocena musi być zaakceptowana bez względu na miejsce, jakie dana osoba zajmuje. Abstrahowanie od danej sytuacji, zwrócenie ku ogółowi. Nie patrzymy na tą
(…)
… na miejsce, jakie dana osoba zajmuje. Abstrahowanie od danej sytuacji, zwrócenie ku ogółowi. Nie patrzymy na >tą< zbrodnię, ale na zbrodnię w ogóle.
Bezstronność oceny, odwołanie się do reguł ogólnych… Co wynika z uogólnialności? Kiedy wygłaszamy jakieś twierdzenia o charakterze moralnym, mamy nadzieję, że będą/że powinny obowiązywać wszystkich. IMPERATYW KATEGORYCZNY. POWSZECHNOŚĆ.
SĄDY MORALNE ZAKŁADAJĄ OGÓLNOŚĆ ICH ROZUMIENIA I BEZSTRONNOŚĆ ICH STOSOWANIA
Sprawdzalność reguł - sprawdzać można je przy użyciu imperatywu kategorycznego.
Zakwestionowanie moralności społecznej polega na przeprowadzeniu przez jednostkę próby uogólnienia. [Krynei] - jakieś greckie słowo, od którego pochodzi „kryzys” i „krytyka”. Jeśli w odniesieniu do moralności społecznej zajmujemy postawę krytyczną, czyli uzasadniamy i zastanawiamy się nad moralnością społeczną (np. imperatywem kategorycznym robimy), to zajmujemy się etyką (normatywną, ale to mniej ważne). Moralność jest zamknięta w czasie, chyba?
Etyka pyta o prawomocność pewnych roszczeń o charakterze moralnym. „Moralność” - nie używamy tego pojęcia w charakterze wartościującym. AKSJOLOGICZNA NEUTRALNOŚĆ. Moralność zarówno chrześcijańska, jak i hitlerowska.
11.03.13
Maria…
….
Czysta wola - strona 8
Najwyższa zasada moralności - strona 9/10 - IMPERATYW KATEGORYCZNY.
Przeczytać 1 i 2 rozdział!!!
15.04.13
Kant traktuje metafizykę jako zdolność rozumu do formułowania zasad.
Tytuł pierwszego rozdziału mógłby brzmieć „odejście od pospolitych sposobów rozumienia moralności do filozoficznego rozumienia”. Kant dystansuje się od ujęć.
Przymioty ducha mogą być dobre…
… imperatywy.
Podział imperatywów:
Imperatywy hipotetyczne:
Problematyczne zasady praktyczne - związane ze zręcznością
Asertoryczne zasady praktyczne - imperatyw szczęśliwości (zauważony empirycznie - ale nie jest konieczny, mimo że istnieje u każdego człowieka). - związany z mądrością
Imperatyw kategoryczny (apodyktyczna zasada - niezależny od warunków, KONIECZNY).
Imperatyw szczęśliwości = kwestia mądrości…
… naszych interesów, by możliwa była ich realizacja.
Na dość wysokim poziomie jest to w sumie to samo, co u Kanta. K: zobacz, czy Twoja maksyma jest możliwa do przyjęcia dla wszystkich. Mead: zobacz, czy mówiąc, uwzględniłeś interesy wszystkich innych.
Nasza sytuacja decyzyjna ma UWZGLĘDNIAĆ wszystkie interesy w procesie decyzyjnym, ale niekoniecznie wszystkie realizować. Bo często wszystkie nie mogą być zrealizowane.
To, że uwzględniam coś, nie oznacza, że bezkrytycznie to akceptuję.
12. Działanie moralne musi brać pod uwagę wszystkie wartości i interesy, nie musi być racjonalne.
Ten tekst Meada stał się później fundamentem etyki dyskursu: Apel/Habermas || Coś tam jeszcze Rawls.
Idealne przejmowanie ról - universal (ideal) role-taking - w określonej sytuacji decyzyjnej podmioty są w stanie stawiać siebie…
…? Wtedy taka norma („nie wolno wstawać prawą nogą”) ma charakter moralny, jakkolwiek dziwnie to brzmi w odniesieniu do niej.
Z drugiej strony, normy pozornie moralne mogą nie mieć nic wspólnego z moralnością. Jeśli okaże się, że „nie zabijaj” wynika tylko z jakiejś prakseologii (czyli „nie warto zabijać”, albo „zabijającym żyje się gorzej”, „nie kradnij, bo złodziejowi nikt nic nie pożyczy”), a nie z moralności…
… logicznego atomizmu nie może tam być żadnej sprzeczności.
Z(k) ^ M(w)
„Kot jest na macie” - p.
F(p) - to jednocześnie jestem przekonany, że p, bo to założenie asertywnego sposobu mówienia (asertywy). To taka… presupozycja?
Sprzeczność performatywna powstaje, gdy treść prepozycjonalna aktu illokucyjnego przeczy samemu językowemu wyrazowi mocy illokucyjnej lub jej presupozycjom. „Wiem, że śnieg jest biały…
… w transcendentalny rozum i tak dalej. Nie możemy założeń dyskursu traktować jako transcendentalnie koniecznych, ale traktujemy je jako hipotetyczne konstrukcje, które muszą zostać potwierdzone w badaniach empirycznych.
Dwie różne rzeczy: powiedzieć, że racjonalne podmioty MUSZĄ się zgodzić na pewne prawa (transcendentalizm) oraz powiedzieć, że racjonalne podmioty zgodzą się na pewne prawa (hipotetyczno…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)