Tytuł notatki to "Elity w Polsce". Dokument ma 10 stron i porusza zagadnienia takie jak: elity w Polsce, ich miejsce i rola w społeczeństwie, elity władzy w państwie postsocjalistycznym, elity władzy współczesnej Polski, kształtowanie się elit po II wojnie światowej, inteligencja polska, odbudowa elity politycznej, Polska Ludowa, PRL, Komitet Centralny PPR, Komisja Biura politycznego KC PZPR do spraw Bezpieczeństwa, Bierut, Kluby Inteligencji Katolickiej, Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne, Solidarność, układ multipolitarny, rys elit władz lokalnych, rozwój współczesnych elit.
Elity w polsce - ich miejsce i rola w społeczeństwie
Polskie elity ukształtowane zostały przez warunki społeczno-gospodarcze
i polityczne, zaistniałe po II wojnie światowej. Poruszając problematykę współczesnych elit nie można pominąć ostatniego półwiecza dziejów Polski, ponieważ w tym właśnie okresie dokonały się przecież określone przeobrażenia zarówno w świecie, jak i w Polsce.
Współczesne elity są wynikiem procesu rozwoju świata i Polski. Nie znaczy to jednak, że w procesie rozwoju naszych elit, zwłaszcza elit władzy, nie dochodziły do głosu przypadkowe elementy, które wymagają także uwzględnienia. W badaniach współczesnych elit trzeba więc brać pod uwagę zarówno obiektywne uwarunkowania w skali makro i lokalnej, jak i subiektywne uwarunkowania, wynikające z właściwości poszczególnych ludzi danych elit.
Kształtowanie się elit po II wojnie światowej
W następstwie wojny całe polskie społeczeństwo poniosło bardzo poważne straty, ale proporcjonalnie były one szczególnie dotkliwe w odniesieniu do tej warstwy, jaką jest inteligencja, będącej zawsze zapleczem kadrowym dla wszystkich elit. Straty jakie poniosła inteligencja polska były spowodowane nie tylko przez bezpośrednie działania wojenne, ale także przez migracje na ogół wymuszone oraz przez świadomą politykę eksterminacyjną zaborców, dążących z premedytacją do wyniszczenia wspomnianej warstwy po to, aby pozbawić społeczeństwo polskie kadr kierowniczych, niezbędnych do realizacji dążeń niepodległościowych. Wielu wśród inteligentów zginęło w czasie trwania działań wojennych, uczestnicząc bezpośrednio w walce zbrojnej, ale znacznie więcej zostało zmuszonych do opuszczenia kraju lub wywiezionych; wielu z nich zostało też niestety po prostu zamordowanych przez okupantów. Inteligencja polska byłą tępiona po prostu dlatego, że jako najbardziej wykształcona i uświadomiona pod względem narodowym warstwa społeczna była rezerwuarem rozmaitych elit przywódczych, nieodzownych przecież dla odbudowy Polski jako niepodległego państwa.
Takie nastawienie okupantów powodowało, że wyniszczono pracowników nauki, korpus oficerski, przedstawicieli wolnych zawodów z wyższym wykształceniem, artystów i urzędników państwowych oraz nauczycieli i duchowych .Warstwa inteligencka poniosła więc bardzo duże straty. W społeczeństwie polskim po drugiej wojnie światowej pojawił się poważny niedobór fachowców z wyższym i średnim wykształceniem. Nic zatem dziwnego, że istniało wówczas bardzo duże zapotrzebowanie na specjalistów z różnych dziedzin, koniecznych przy odbudowie i rozbudowie kraju, a także potrzebnych do realizacji zamierzonych przeobrażeń ustrojowych. Niewątpliwie pojawiła się również konieczność odtworzenia elit w rozmaitych dziedzinach społecznych.
Elity polityczne okresu międzywojennego były rozbite fizycznie i moralnie, poza tym mało przydatne. Przedwojenne elity władzy, zwłaszcza związane z tzw. „sanacją”, były tak dalece
(…)
…, głoszące programowo poszanowanie praw i wolności obywatelskich, pluralizm polityczny i ideologiczny itp. wartości - doszły do głosu i władzy elity, reprezentujące zwycięskie ugrupowania społeczno-polityczne. Elity te, acz zróżnicowane ze względu na swoje pochodzenie, powiązania, założenia ideowe, aspiracje i cele, wystąpiły w roku 1989 wspólnie pod sztandarem „Solidarności”, wykorzystując w swoich…
… opozycyjnych, którzy znaleźli się w nowej elicie władzy, dążą usilnie do powiększenia swojego stanu posiadania - zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym -a tym samym do eliminacji osób z poprzednich elit władzy. Skutkiem tego występuje ostra walka o stanowiska zarówno w centralnym, jak i lokalnym aparacie władzy;
stronami w tej walce są; stara nomenklatura, dążąca do utrzymania swojego stanu posiadania…
…, że szeregi kombatantów rosną masowo i to „pierwszej klasy”, z których tylko niewielu ma za sobą aktywną przeszłość opozycyjną, skazujące wyroki lub dłuższe pobyty w więzieniach. O wiele liczniejsi, autentyczni, a przy tym ideowi kombatanci z okresu stalinowskiego terroru, nie obnoszą się na ogół ze swym kombatanctwem ani też nie pretendują do rozmaitych godności i profitów, jakie byłyby z nimi związane…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)