KSPLOATACJA ZŁÓś
1.Scharakteryzować występowanie złóŜ węgla kamiennego, rud i soli
w Polsce.
a/ węgiel kamienny (dolnośląskie – okolice Wałbrzych i Nowej Rudy.
DZW – od 2000 roku ( ostania kopalnia Nowa Ruda ) nie istnieje.
Powód – trudne warunki geologiczno – górnicze,
brak złóŜ bilansowych. Były to pokłady cienkie, po rozcinane
uskokami, pofałdowania, nasunięcia, strome warstwy.
90 % - były to węgle koksujące.
W 1970 roku zasoby bilansowe wynosiły 500 mln. Ton.
GZW - obszar w Polsce to 5,8 tys. km2.
Tzw. trójkąt o zaokrąglonych rogach.
PN- Tarnowskie Góry, W - Krzeszowice, Pd – Karwina,
Jastrzębie. Węgiel zalega na Z – do 7,5 km a na W – do 2,5 km.
(utwory karbońskie – łupki, piaskowce, węgiel )
- czynna eksploatacja - 19 % powierzchni,
- rezerwowe złoŜa ( rozpoznanie KAT. – C2 i C1 ) – 24 %
powierzchni.
Na 2004 r. ZłoŜa bilansowe – 43 mld ton (2004 wydobyto 95 mln ton)
(2/3- energetyczne, 1/3 koksujące).
GZW – to olbrzymia niecka. Zasoby GZW – 78,5% pokładów w Polsce
GRUPA WARSTW WARSTWY
ŁĘKOWE
Libiąskie
Łaziskie
Orzeskie
rudzkie
SIODŁOWE
siodłowe
BRZEśNE
Porębskie
Jaklowickie
Gruszkowskie
pietrzykowickie
NUMERY POKŁADÓW
101 – powyŜej
201 – powyŜej
301 – powyŜej
401 – powyŜej
501 – 510
601 – powyŜej
701 – powyŜej
801 – powyŜej
901 - powyŜej
ZagroŜenia naturalne w Zagłębiu.
a) metanowe Pd.- Zach. Część zagłębia
b) wodne – głównie wsch. Część zagłębia
c) tąpania – ( suche kopalnie )
środkowo Zach. Część zagłebia.
Największą miąŜszość mają warstwy siodłowe – 6 grubych pokładów.
Najgrubszy 510 ma do 24 metrów.
Występują zaburzenia ciągłe: fałd (siodło, niecka), cieniowanie, zgrubienie,
rozwarstwienie – ( np. 510/1, 510/2).
1
Zaburzenia nie ciągłe – uskoki.
PoniŜej prezentujemy kilka rysunków, które ułatwią zrozumienie tekstu.
Uskok
normalny
Uskok
odwrócony
Uskok
progowy
Uskok
zrzutowy
Uskok
zrzutowoprzesuwczy
Uskok
przesuwczy
Uskok
zawiasowy
Uskok
noŜycowy
Uskok to naturalna struktura tektoniczna, która powstaje w wyniku
rozerwania mas skalnych oraz przesunięcia ich wzdłuŜ powstałej
powierzchni. Jest to tzw. powierzchnia uskoku lub powierzchnia ślizgu. Na
przykład w uskoku normalnym jedne masy skalne przemieszczają się w dół i
są nazywane skrzydłem zrzuconym. Te masy, które poruszyły się w górę
zwane są skrzydłem wiszącym.
MoŜna rozróŜnić wiele typów uskoków w zaleŜności od nachylenia
powierzchni uskokowej oraz kierunku przemieszczenia mas skalnych. Są to:
uskoki zrzutowe, które dzielimy na:
2
•
•
•
uskok progowy(pionowy), w którym powierzchnia uskoku jest
pionowa
normalny - powierzchnia uskoku nachylona jest ku skrzydłu
zrzuconemu
uskok odwrócony - w nim powierzchnia uskoku jest nachylona
do skrzydła wiszącego
przesuwcze - w tym przypadku masy skalne przesuwają się w
płaszczyźnie poziomej
zawiasowe - ich ruch przypomina zawias
noŜycowe - bloki poruszają się ruchem noŜycowym .
LZW - lubelskie – obszar 9 tys. km2. Zasoby LZW to 21,5 % zasobów kraju.
Na PN od Chełma Lubelskiego. Pokłady silnie zasiarczone, zawodnione.
Do 1000 m
(…)
… – węglowych przy zawartości metanu do 0,5%
lub 1% przy uŜyciu zapalarki z blokadą metanometryczną.
Materiał ten moŜe być uŜyty w skałach płonnych i złoŜu
niepalnym. KOLOR – CZERWONY i brunatny dla prochów
górniczych. NP. DYNAMIT
b) MW węglowe – mają wymagany stopień bezpieczeństwa wobec pyłu węglowego.
Mogą być stosowane do odpalania ładunków w otworach
odwierconych w węglu w pokładach niemetalowych.
KOLOR…
…] ( ściskanie)
- napręŜenia poziome maksymalną wartość w środku wyrobiska
δ x max = - Pz + (1 + β) x Px
9
9. ZJAWISKO TĄPAŃ I JEGO SKUTKI DLA KOPALŃ.
Wstrząsie górotworu - rozumie się przez to wyładowanie energii nagromadzonej w
górotworze, objawiające się drganiem górotworu i zjawiskami
akustycznymi, nie powodujące pogorszenia
funkcjonalności wyrobisk i bezpieczeństwa ich uŜytkowania,
Tąpnięciu - rozumie…
… lub 15 m nad tym pokładem,
c) w przypadku grubego pokładu - przez czyste wybranie warstwy tego pokładu,
d) nie zachowując parametrów określonych w lit. a)-c), ale wyniki badan i opinia
rzeczoznawcy uzasadniają takie zaliczenie w związku z występującymi warunkami
geologiczno-górniczymi oraz własnościami geomechanicznymi pokładu
i skał otaczających, po odpręŜeniu tąpnięcia nie występują.
II STOPIEŃ…
… stopnia zagroŜenia tąpaniami zalicza sie pokłady lub ich części
zalegające w górotworze skłonnym do tąpań, w których nie dokonano odpręŜenia
przez wybranie pokładu sąsiedniego lub wystąpiło tąpnięcie.
10. WYMIENIĆ METODY ZAPOBIEGANIA WYRZUTOM GAZÓW I SKAŁ.
ObniŜenie stanu zagroŜenia wyrzutowego:
1. odgazowanie pokładów o duŜej gazonośności
otworami drenaŜowymi
2. obniŜenie napręŜeń w pokładzie…
…) radiometryczna ( promieniowanie ),
d) elektryczna.
Metody te są wykonywane przez geofizyków. Są bardziej dokładne.
3/ poszukiwania górnicze – polegają na bezpośrednim dotarciu do złoŜa przy
pomocy wyrobisk górniczych ( obecnie rzadko stosowane ) i wierceń poszu –
kiwawczych ( powszechnie stosowane ).
Są bardzo dokładne, ale bardzo kosztowne.
4/ metoda kartograficzna- na podstawie map topograficznych,
zdjęć…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)