To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Egzystencjalizm Sartre'a Jean Paul Sartre (1905-1980), francuski filozof, pisarz, krytyk literacki i publicysta; był czołowym przedstawicielem francuskiego egzystencjalizmu; ukończył studia w École Normale Supérieure i następnie przez szereg lat pracował jako nauczyciel filozofii we francuskich liceach. Rok 1933 spędził w Niemczech jako stypendysta Domu Francuskiego w Berlinie. Zapoznał się wtedy z fenomenologią Husserla i z egzystencjalizmem Heideggera, co miało istotny wpływ na kształtowanie się jego własnej filozofii. W 1939 Sartre został zmobilizowany do armii, a w 1940 r. dostał się do niewoli niemieckiej. Po opuszczeniu obozu jenieckiego brał udział w ruchu oporu. Po wyzwoleniu założył, wraz z grupą przyjaciół, pismo „Les Temps Modernes”, którego był redaktorem naczelnym, a ponadto sam dużo pisał i aktywnie angażował się w działalność polityczną. Między innym zainteresował się marksizmem i opowiedział po stronie lewicy politycznej, zachowując przy tym dystans wobec Francuskiej Partii Komunistycznej. Sympatyzował z ruchami anarchistycznymi, nawet z maoizmem. Był członkiem międzynarodowego trybunału do badań zbrodni politycznych. W 1964 r. odmówił przyjęcia literackiej Nagrody Nobla. W 1968 r. entuzjastycznie poparł rewoltę majową we Francji i ruchy młodzieżowe Zachodu. Do końca życia pozostał aktywny politycznie oraz w dziedzinie literatury i publicystyki, pozostawiając po sobie ogromną spuściznę pisarską. W pierwszych swych pracach, z których największą sławę przyniosła mu rozprawa filozoficzna z 1943 r. pt. „L'étre et le néant” („Byt i nicość”), uznana za „biblię” francuskiego egzystencjalizmu, Sartre wskazywał na fenomenologię jako jedyną metodę umożliwiającą prawdziwe rozumienie człowieka. Duże znaczenie miała także niewielka praca pt. „Egzystencjalizm jest humanizmem”, która spopularyzowała poglądy Sartre'a oraz wywołała liczne dyskusje i polemiki. Następna grupa jego prac powstała w okresie zbliżenia z marksizmem i przejścia do lewicowego ekstremizmu. Największe znaczenie zyskała tu książka z 1960 r. pt. „Critique de la raison dialectique” („Krytyka dialektycznego rozumu”). Odzwierciedleniem filozoficznych poglądów Sartre'a była w znacznym stopniu jego twórczość literacka, np. powieści pt. „Mdłości” oraz „Drogi wolności”. Obok powieści były też opowiadania, np. „Mur”, sztuki teatralne: „Muchy”, „Przy drzwiach zamkniętych”, „Ladacznica z zasadami”, „Brudne ręce”, „Diabeł i Pan Bóg”, „Więźniowie z Altony”. Sartre pisywał też własne scenariusze filmowe, eseje oraz parał się krytyką literacką.
Ogólnie rzecz biorąc, Sartre przeniósł na grunt francuski główne myśli i pojęcia Heideggera, które w wielu przypadkach tylko przełożył na język francuski i nadał im bardziej popularną formę. W niektórych jednak sprawach poszedł dalej od swego niemieckiego nauczyciela. Dotyczy to koncepcji człowieka, relacji jednostki z innymi jednostkami oraz problemu wolności.
(…)
… jej radykalnie pojętej wolności. Sartre mówił, że człowiek „jest skazany na wolność”. Mówiąc to, miał na uwadze nie taką wolność, która jest spełnieniem odwiecznych marzeń i ciągłego dążenia ludzi do zdobycia i poszerzania zakresu swobód politycznych, czyli - mówiąc inaczej - Sartrowi nie chodziło na przykład o wolność człowieka jako obywatela, którą miał na uwadze John Stuart Mill. Sartrowska wolność…
…, ponieważ wolność zawsze zakłada odpowiedzialność. Odpowiedzialność jest odwrotną stroną lub - może lepiej powiedzieć - koniecznym dopełnieniem wolności. W przeszłości bardzo mocno akcentował to Immanuel Kant, natomiast w obrębie filozofii współczesnej ponowne naświetlenie tego koniecznego związku między wolnością i odpowiedzialnością zawdzięczamy filozofom z kręgu egzystencjalizmu.
Świadomości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)