To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
II RZECZPOSPOLITA GŁOWA PAŃSTWA od 14.11.1918 r.
Był to okres rządów dyktatorskich Tymczasowego Naczelnika Państwa. Podstawą tych rządów był wydany przez Piłsudskiego dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej z 22.11.1918 r. Dekret regulował ustrój państwa i miał charakter konstytucyjny. Państwo polskie odrodziło się w formie republiki - zerwano z monarchią, która w tamtym czasie przeżywała w Europie kryzys. Dekret regulował więc pozycję Tymczasowego Naczelnika, który:
mianował ministrów i prezydenta ministrów (premiera),
mianował rząd, który był przed nim odpowiedzialny,
mianował innych wyższych urzędników zgłoszonych przez premiera,
zatwierdzał budżet,
zatwierdzał projekty ustawodawcze uchwalone przez Radę Ministrów.
Nie było parlamentu jako najwyższej władzy Narodu. Piłdudski wprawdzie posiadał najwyższą władzę jako Naczelnik, ale uznał, że jego stanowisko było ograniczone w czasie do momentu zebrania się Sejmu. Naczelnik miał pełnię władzy wykonawczej, ale realizował ją za pośrednictwem rządu oraz pełnię władzy ustawodawczej, ale to rząd przygotowywał projekty dekretów, które Tymczasowy Naczelnik tylko podpisywał.
W listopadzie 1918 r. Piłsudski wydał dekret, w którym zarządzał wybory do Sejmu na 26.01.1919 r. Dekret przewidywał bardzo demokratyczną ordynację wyborczą, opartą na 5-przymiotnikowym prawie wyborczym. Uroczyste otwarcie pierwszego Sejmu odbyło się 10.02.1919 r. Przeszedł do on do historii jako Sejm Ustawodawczy - stało przed nim zadanie uchwalenie konstytucji.
od 20.02.1919 r.
Zgodnie z postanowieniem, Piłsudski złożył władzę na ręce Sejmu, który 20.02.1919 r. podjął uchwałę o powierzeniu Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa. Pozycja ustrojowa naczelnika uległa zmianie, a wraz z nią nazwa - z Tymczasowego Naczelnika Państwa na Naczelnika Państwa. Było to prowizorium ustrojowe, a ustawa rozpoczęła okres rządów parlamentarno-gabinetowych. Pierwsze miejsce wśród organów państwowych miał Sejm. Naczelnik natomiast był głową państwa i jego reprezentantem na zewnątrz oraz wykonawcą uchwał Sejmu w sprawach cywilnych i wojskowych - do Naczelnika należała więc najwyższa władza wykonawcza. Wprawdzie to Naczelnik mianował Rząd, ale miało się to odbywać w ,,porozumieniu z Sejmem” - z tego powodu istniały spory kompetencyjne między Sejmem a Naczelnikiem. Naczelnik i rząd byli odpowiedzialni przed Sejmem za sprawowanie urzędów. Przyjęto też zasadę, każdy akt Naczelnika wymagał kontrasygnaty właściwego ministra - minister kontrasygnujący brał w ten sposób na siebie polityczną odpowiedzialność za akty Naczelnika.
Piłsudski pełnił swoje obowiązki do 11.12.1922 r., czyli do czasu wyboru Gabriela Narutowicza na prezydenta.
(…)
… więc na emigracji realizować swojej władzy bez premiera Władysława Sikorskiego, który był jednocześnie naczelnym wodzem sił zbrojnych W związku z silną pozycją Sikorskiego, 30.09.1939 r. prezydent zawarł z nim umowę paryską (była to umowa o charakterze prywatnym). Umówili się w niej, że prezydent rezygnował z prerogatyw na rzecz ,,ścisłego porozumienia z prezesem Rady Ministrów”. Rezydent Raczkiewcz wygłosił…
…, którzy kontrasygnowali akty prezydenta,
odpowiedzialność konstytucyjna - za naruszenie Konstytucji lub innych ważnych ustaw, prezydent stawał przed Trybunałem Stanu, pod wpływem ustawy Sejmu podjętej większością 3/5głosów.
od 1926 r.
Nowela sierpniowa zmieniała sytuację na korzyść prezydenta, który:
uzyskał prawo samodzielnego rozwiązania Sejmu,
uzyskał prawo do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (czyli prezydent…
…, to spośród tych dwóch kandydatów obywatele wybierali nowego prezydenta,
tryb nadzwyczajny - stosowany w czasie wojny. Prezydent mógł wyznaczyć swego zastępcę. Taka sytuacja zaszła w praktyce - Ignacy Mościcki wyznaczył ostatecznie na następcę Władysława Raczkiewicza.
Konstytucja dzieliła zadania prezydenta na:
kompetencje zwykłe - wymagały zwykłego trybu, czyli kontrasygnaty,
kompetencje osobiste…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)