Doktryna monarchii narodowej - wykład

Doktryna monarchii narodowej: rozwój teorii monarchicznej i teorii suwerenności państwa:
Pomimo ekspansywnej polityki papiestwa, w średniowieczu nie zanikła idea suwerenności państwa, niezależnego od kościoła i monarchii uniwersalnej. Idea ta odwoływała się do narodowych sentymentów poszczególnych wspólnot państwowych, powracała do symboliki religijnej (król namiestnikiem bożym, itp.). W służbie tezy monarchicznej oraz idei suwerenności państwa podkreślano chętnie dwie zasady:
zasada cesarskości państwa (rex imperator in regno suo - król jest cesarzem w swoim królestwie)
zasada kultu narodowych tradycji (np. wspomnienia wygranych wojen, wykazywanie genealogicznej ciągłości władzy monarszej, itp.)
W XIII i XIV w. odbudowa autorytetu państwa poczyniła dalsze postępy - u podstaw leżały procesy zjednoczeniowe i centralizacyjne, a także rozwój ekonomiczny (wzrost antagonizmów między rycerstwem, a wielkimi właścicielami ziemskimi; wzrost poziomu kultury, umacniała się świadomość narodowa, krzepło poczucie patriotyzmu, wzrastał zakres gospodarki towarowej)
główne założenia idei suwerenności państwa:
teoria regis exempti uzasadniała „wyjście” monarchy spod władzy cesarskiej
odrzucenie zwierzchności papieskiej
suwerenny monarcha podlega Bogu i tylko Bogu (władza monarchy jest godniejsza od papieskiej)
koncepcja rzymskiej formuły zasiedzenia i przedawnienia (monarcha w drodze usucapio nabywał swoją suwerenną pozycję)
pogląd o nieograniczonej władzy monarchy (szeroko rozbudowany katalog cnót królewskich)
teoria reprezentacji:
Znacznie bujniej rozwijała się teoria reprezentacji, która miała swoje źródła w powstaniu stanowych parlamentów (parlamenty dawały królom możliwość rozwiązywania spraw państwowych wespół z najbardziej aktywnymi siłami społeczeństwa). U kolebki tej teorii tkwiła też rozwijająca się zasada osobowości prawnej państwa, uznająca państwo za fikcyjną osobę, w której miejsce poszczególnych członów określone jest bardzo ściśle na podobieństwo miejsca części organizmu ludzkiego.
główne założenia teorii reprezentacji:
osoba prawna nie może działać sama, musi mieć swego reprezentanta (reprezentantem jest król, ale posłowie reprezentują swoje stany lub terytoria)
z czasem przeważył pogląd, iż parlament to reprezentacja całej wspólnoty
celem reprezentacji było wyrażenie zgody na ważne decyzje (z czasem ugruntowała się zasada głosowania większością głosów)
... zobacz całą notatkę