To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
21.10.2010
Wykład 4
Temat: Dobra publiczne.
Potrzeby ludzkie - (słownikowo) wymagania konieczne do życia.
Zajmują się nimi różne nauki (psychologia, socjologia).
Ekonomia - zajmuje się zaspokajaniem potrzeb, część potrzeb kreuje człowiek, a część kreuje biznes.
Potrzeba (z nauki o konsumpcji) - pożądanie określonych wartości użytkowych, czyli dóbr i usług wynikających z osiągniętego poziomu rozwoju gospodarczego, cywilizacyjnego i kulturalnego społeczeństwa.
Potrzeby są zróżnicowane w czasie i przestrzeni.
Podział potrzeb:
Według kryterium sposobu zaspokojenia:
Potrzeby indywidualne - to takie, które zgłasza jednostka i zaspokojone one mogą być na rzecz jednostki. Np. głód.
Potrzeby zbiorowe - to takie, które zgłaszają jednostki, bądź całe grupy (społeczne)jednostek zbiorowości, ale zaspokoić te potrzeby można wyłącznie na rzecz zbiorowości, Np. Jest duszno na auli B.
Potrzeby, które wynikają z faktu istnienia społeczeństwa, oraz instytucji, które są jego wytworem. Państwo - zasadniczy wytwór. Aby było Państwo musi być władza i administracja. Władza ustanawia prawa, których przestrzegania powinny pilnować instytucje takie jak: policja, służby bezpieczeństwa wewnętrznego, oraz zewnętrznego (wojsko), służby dyplomatyczne. Polska nie funkcjonuje w próżni, tak jak kiedyś funkcjonowała Albania. Nie można współcześnie pominąć służb dyplomatycznych.
Potrzeby, których naturalne cechy determinują zaspokojenie wyłącznie w sposób zbiorowy. Potrzeby wiążące się ze specyfiką środowiska naturalnego. Ochrona sanitarna kraju (Np. masowe szczepienia), regulacja rzek. Finanse to wspólna kasa dzięki nim możemy zabezpieczyć zaspokajanie potrzeb o charakterze zbiorowym. Potrzeby przesłanka do działania finansów publicznych.
Jaki jest zakres potrzeb, które są zabezpieczone w oparciu o środki publiczne:
Potrzeby „typowo” zbiorowe - potrzeby zbiorowe
Część potrzeb indywidualnych - edukacja, zdrowie, potrzeby mieszkaniowe, potrzeby z zakresu kultury. Zakres tych potrzeb jest zależny od:
czynnika ekonomicznego (zamożność danego państwa) - ile można przejąć
oraz od polityki - ile władza chce
Konsekwencją rozróżnienia potrzeb, oraz tego, że władza publiczna ingeruje jest rozróżnienie dóbr:
Dobra prywatne
Dobra publiczne - te, które jakaś zbiorowość decyduje się pozyskiwać za pomocą dowolnej organizacji zbiorowej.
Czyste dobra publiczne - dobra publiczne sensu stricto - te dobra, które wiążą się z ustanawianiem i egzekwowaniem prawa i te, które wiążą się ze środowiskiem naturalnym,
(…)
… należnej części, tzn. nie można wprowadzić odpłatności Np. wojskowa łódź podwodna. Ale z życia wynika, że policja już nie
Dobra społeczne - usługi społeczne, dobra qusi-społeczne - to dobra, które służą zaspokojeniu potrzeb indywidualnych określonych w danym miejscu i czasie przez władze publiczne.
Dobra publiczne sensu largo to dobra publiczne czyste + dobra quasi-społeczne
Zastosowanie dóbr…
… publicznych i częściowo z prywatnych
Finansowane z funduszy prywatnych
Dostarcza państwo, lub inne podmioty publiczne
Dostarcza rynek
2 schematy:
Potrzeby indywidualne - do ich zaspokojenia służą dobra prywatne, a źródłem finansowania są fundusze prywatne.
W jakim stopniu państwo ma serwować dobra, które zaspokoją potrzeby indywidualne, które może zaspokoić rynek? - Pytanie bez odpowiedzi J
Zakres dóbr…
… indywidualnych nie wyklucza funkcjonowania tych dóbr na rynku.
Różnica między dobrami publicznymi i prywatnymi:
Nie są zróżnicowane ze względu na cechy fizyczne (Np. energia publiczna zasilająca latarnie publiczne i energia w lampce przy biurku studenta).
Porównanie w oparciu o kryterium użyteczności (społeczne)
Kryterium ekonomiczne (odpłatności)
Dobro publiczne
Dobro prywatne
Kryterium użyteczności społecznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)