DEMOKRACJA KONSTYTUCYJNA
Konstytucja jest aktem prawnym, który cechuje się szczególnym trybem stanowienia, modyfikowania i uchylania, który cechuje się najwyższą moc obowiązywania na tle innych aktów prawnych, oraz w którym zawarte są szczególne treści. Jest ona zapisem umowy społecznej między społeczeństwem a państwem, wyraża wole suwerena, legitymizuje organy władzy państwowej.
Demokracja konstytucyjna jest to reżim przedstawicielstwa z sądową kontrolą konstytucyjności woli przypisanej przez reprezentantów suwerenowi. Ponieważ Konstytucja jako akt najwyższy w hierarchii źródeł prawa, wyraża wolę narodu, to zgodność ustaw stanowionych przez reprezentantów należy kontrolować z wolą suwerena zawartą w Konstytucji. Problem ochrony konstytucji pojawia się tam, gdzie istnieje prymat norm konstytucyjnych w hierarchii źródeł prawa. Istota ochrony konstytucji polega na stworzeniu mechanizmów prawnych usuwających niezgodności ustaw z Konstytucją i aktów niższego rzędu z ustawami.
Aby Konstytucja była należycie chroniona muszą istnieć środki jej ochrony. Kelsen obok sądownictwa konstytucyjnego (jako gwarancji najskuteczniejszej) wyróżniał też represyjne gwarancje konstytucji - zaliczał do nich odpowiedzialność konstytucyjną głowy państwa i ministrów za promulgowanie lub kontrasygnowanie aktów sprzecznych z konstytucją. Do gwarancji konstytucji H. Kelsen zaliczał także odpowiedzialność parlamentarną ministrów.
Wyróżnić możemy dwa zasadnicze modele kontroli konstytucyjności prawa:
- Model amerykański - polega na tym, że kontrolę konstytucyjności ustaw sprawują sądy powszechne. W trakcie rozstrzygania sporu przed sądem powszechnym można podnieść zarzut niekonstytucyjności przepisu na podstawie którego dana sprawa ma zostać rozstrzygnięta. Wówczas SN bada konstytucyjność danego przepisu
- Model europejski - polega na tym, że istnieje specjalnie wyodrębniony organ, który orzeka o konstytucyjności prawa. Są to zazwyczaj TK.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)