To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wymienić czynniki wpływające na zdrowie człowieka i omówić możliwości ich modyfikowania.
Czynniki wpływające na zdrowie to drugie po „zdrowiu” podstawowe pojęcie w edukacji zdrowotnej. W biomedycznym modelu zdrowia szczególna rola przypisywana jest opiece medycznej, jednak w XX wieku na skutek dynamicznego rozwoju nauk medycznych- rozwinęły się technologie medyczne, co jednak nie zaowocowało poprawa zdrowia społecznego. Momentem przełomowym był raport M. Lalmonda ( ministra zdrowia Kanady) - w tzw. koncepcji pól zdrowia, wyróżnił 4 grupy czynników warunkujących zdrowie:
Styl życia - zbiór decyzji jednostki wpływający na jej zdrowie, który jednostka może w pewnym stopniu kontrolować ( 50-52% ogółu wpływów).
Środowisko - elementy zewnętrzne do ciała ludzkiego, na które jednostka nie ma wpływu lub jest on ograniczony ( ok. 20%).
Biologia człowieka tj: czynniki genetyczne płeć ( ok. 20%).
Organizacja opieki medycznej - dostępność, jakość, zasoby opieki medycznej.
Obecnie uważa się ten model za zbyt uproszczony, jednak spełnił on ważną funkcję, ponieważ uświadomił ważność wpływu stylu życia na zdrowie- „ Twoje zdrowie w Twoich rękach”. Obecnie wymienia się następujące czynniki:
Zarobki i status społeczny - im wyższe zarobki i status społeczny, tym leprze zdrowie. Sieci wsparcie społecznego - wsparcie ze strony rodziny, społeczności lokalnej obniża ryzyko chorób i zachowań ryzykownych. Edukacja - im wyższy poziom tym więcej możliwości kontrolowania i kierowania swoim życiem.
Zatrudnienie i warunki pracy - bezrobocie wiąże się z występowaniem wielu problemów zdrowotnych (w tym depresja, lęki itd.)
Środowisko fizyczne - naturalne (stan powietrza, wody itd.) stworzone przez człowieka (mieszkanie, bezpieczeństwo w miejscu pracy, na drodze itd.)
Biologiczne i genetyczne wyposażenie - potencjał biologiczny jednostki i funkcje poszczególnych układów organizmu, płeć, wiek.
Zachowania zdrowotne i umiejętność radzenia sobie - są zależne od czynników społecznych oraz wiedzy i umiejętności dokonywania właściwych wyborów. Prawidłowy rozwój w dzieciństwie.
Służba zdrowia - ze szczególnym ukierunkowaniem na zapobieganie chorobom i utrzymanie dobrego zdrowia.
Innym modelem czynników warunkujących zdrowie jest tęcza czynników zdrowia. W centrum modelu znajdują się czynniki biologiczne (genetyczne, wiek, płeć) kolejne 3 grupy czynników to; styl życia, sieci wsparcia społecznego, oraz szeroko pojęte czynniki społeczno- ekonomiczne (kulturowe, środowiskowe).
Ważnym celem edukacji zdrowotnej powinno być umożliwienie ludziom dokonania identyfikacji czynników wpływających na ich zdrowie, pozytywnych jak i negatywnych, narysowania koła zdrowia lub tęczy czynników lub innego własnego modelu tych czynników.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)