To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Czym jest wektor? Wymień kilka cech, jakie powinien posiadać Terapia genowa i procedury laboratoryjne w inżynierii genetycznej wymagają wprowadzenia informacji genetycznej do komórki w taki sposób, aby ulegała ona w niej efektywnej ekspresji. Wprowadzenie obcego, niczym nieosłoniętego fragmentu DNA do komórki eukariotycznej czy prokariotycznej najprawdopodobniej zakończyłoby się jego degradacją przez obecne enzymy nukleolityczne w komórkach. Aby uzyskać zamierzony efekt: ekspresję wprowadzonego materiału, należy wprowadzać dany gen (np. gen terapeutyczny) do komórki za pomocą cząsteczek - nośników, których zadaniem jest z jednej strony ułatwienie wniknięcia materiału genetycznego do komórek , z drugiej zaś - zabezpieczenie go przed degradacją . Cząsteczki, które spełniają rolę nośników materiału genetycznego określa się mianem wektorów . Wektor, który zapewnia nie tylko transfer materiału genetycznego, lecz także jego ekspresję w komórce, do której został dostarczony, nazywany jest wektorem ekspresyjnym. Często wykorzystuje się do transferu materiału genetycznego takie nośniki, które dodatkowo umożliwiają powielenie wprowadzonej informacji genetycznej wewnątrz komórki, a tym samym są odpowiedzialne za zjawisko amplifikacji wewnątrzkomórkowej, nazywanej również klonowaniem subkomórkowym. W tym wypadku nośniki informacji genetycznej cechuje zdolność do autonomicznej replikacji w określonym typie komórek. Najczęściej taką zdolność posiadać będą nośniki o charakterze plazmidów, fagów lub innych nośników wirusowych. Ponieważ te ostatnie nie mogą wskutek pojawienia się w organizmie - komórce wywołać efektów niekorzystnych, najczęściej są one tak modyfikowane genetycznie, aby zdolność do replikacji zostawała w komórkach wyłączona. Zdolność replikacyjną zachowują jedynie wybrane nośniki wirusowe i to najczęściej te, które służą do transferu genów do komórek innych niż ludzkie. Najczęściej wykorzystywanymi nośnikami informacji genetycznej, które mogą być wykorzystane do transferu DNA zarówno do komórek prokariotycznych, jak i eukariotycznych oraz mają zdolność autonomicznej replikacji w komórce są nośniki plazmidowe. W obrębie schematycznej budowy wektora molekularnego można wyróżnić następujące
fragmenty: Promotor , czyli miejsce inicjacji transkrypcji wprowadzonej w obręb kontroli ekspresji genu. Obecność silnego promotora, wydajnie wiążącego polimerazę RNA powoduje, że wprowadzony odcinek DNA ulega silnej transkrypcji i na matrycy mRNA powstają w komórkach określone produkty białkowe. Gen terapeutyczny jest to wprowadzona metodami rekombinacji sekwencja nukleotydów kodująca określony, zaplanowany produkt (białko lub dany rodzaj RNA, oligonukleotyd), który pełni właściwą funkcję leczniczą, w tym pełniący funkcję np. antysensownej nici regulującej ekspresję wybranych genów.
(…)
…
produkt jest wydzielany przez transfekowane komórki do medium hodowlanego.
Gen kodujący β-glukuronidazę (GUS), enzym przekształcający β-glukuroniany.
Jako gen markerowy stosowany jest przy transfekcji komórek ssaków i roślin.
Gen kodujący ludzki hormon wzrostu (HGH)
Geny reporterowe ułatwiają w dużej mierze normalizację efektywności transfekcji.
Mogą być także wykorzystane do standaryzacji metod…
… komórek eukariotycznych, to:
Gen lacZ, wchodzący w skład operonu laktozowego E. coli. Koduje on β-galaktozydazę, tetrameryczny enzym hydrolizujący laktozę (β-galaktozyd) do galaktozy i glukozy.
Gen kodujący GFP (Green Fluorescent Protein), czyli białko fluoryzujące w zakresie barwy zielonej. Białko to jest izolowane z organizmów meduz morskich. Najwyższe
wzbudzenie luminescencji GFP występuje przy λ=395…
… wprowadzenie wektora molekularnego. Obecnie dostępne komercyjnie wektory molekularne, poza wcześniej opisanymi, posiadają jeszcze wiele innych dodatkowych elementów ułatwiających bądź to klonowanie, (np. tzw. wektory TA z charakterystycznymi końcami zawierającymi nukleotydy pochodne tyminy i adeniny, ułatwiające klonowanie produktów PCR, często zawierających na swych końcach dodatkowe nukleotydy adeninowe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)