4-stronicowa notatka w formacie doc. W notatkach można znaleźć następujące tematy: etapy reformy ustrojowej w Polsce, kryteria podziału administracyjnego w Polsce, jednostki organizacyjne administracji rządowej na poziomie centralnym, administracja rządowa w terenie, administracja niezespolona, administracja zespolona, co to jest samorząd terytorialny - definicja i znaczenie, zasady ustroju i działania samorządu terytorialnego, cechy jednostek samorządu terytorialnego, powiaty ziemskie, powiaty grodzkie, powoływanie organów, organy terenowe, Rada Ministrów, organy administracji zespolonej, organy administracji niezespolonej, unitarność, subsydiarność, względna samodzielność, demokracja i inne.
Etapy reformy ustrojowej w Polsce.
Pierwszy etap reformy ustrojowej państwa polskiego (koncepcja dualistycznego modelu administracji terenowej). Od 1990 roku. Etap ten wymagał przede wszystkim zmian w konstytucji RP. Następnym krokiem było uchwalenie 2 podstawowych ustaw:
ustawy z 08.03.1990r. o samorządzie terytorialnym;
ustawa z 08.03.1990r. Ordynacje wyborcze do gmin.
Pierwsza z nich ustaliła zręby ustroju samorządowego.
Drugi etap reformy zapoczątkowany w 1998r. (system trójszczeblowy). Podstawę prawną stanowiły 2 akty:
ustawa z 24.07.1998r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa;
- Rozporządzenie wykonawcze Rady Ministrów z 07.08.1998r. w sprawie utworzenia powiatów.
Na tej podstawie zostały zlikwidowane dotychczasowe województwa zastąpione 16 nowymi, 288 powiatami ziemskimi i 64 grodzkimi.
2. Kryteria podziału administracyjnego w Polsce:
wg sposobu podporządkowania:
jednostki scentralizowane (rządowe);
jednostki zdecentralizowane (samorządowe).
wg zakresu działania:
organizacje centralne (organy naczelne, urzędy centralne);
organy terenowe (rządowa administracja ogólna, administracja specjalna).
wg zakresu uprawnień:
decydujące (mające uprawnienia do władczego rozstrzygania spraw);
pomocnicze (nie posiadające takiego uprawnienia).
Jednostki organizacyjne administracji rządowej na poziomie centralnym:
organy naczelne - przede wszystkim Rada Ministrów, prezes RM oraz ministrowie i szefowie komitetów wchodzących w skład RM, obsługiwani przez urzędy zwane ministerstwami. Organy naczelne powoływane są przez Prezydenta RP lub Sejm, a ich właściwość obejmuje terytorium całego kraju. W niektórych ministerstwach działają pełnomocnicy rządu powołani do wyodrębnionych spraw;
organy centralne - to organy jednoosobowe noszące najczęściej nazwy: prezes, przewodniczący, szef, główny inspektor, kierownik, dyrektor generalny, dyrektor. Przepisy prawa określają je jako centralne organy administracji rządowej podległe bezpośrednio organom naczelnym i przez nie nadzorowane, których właściwość obejmuje teren całego państwa. Obsługiwane są przez urzędy, a ich podstawowym zadaniem jest wykonywanie prawa. Należą do nich także komisje, czyli organy kolegialne kierowane przez przewodniczących. Centralne organy administracji rządowej podlegają prezesowi RM, RM lub odpowiednim ministrom, które to organy sprawują nad nimi nadzór;
Do administracji rządowej na szczeblu centralnym zaliczamy jeszcze inne jednostki organizacyjne nie będące ani ministerstwami, ani urzędami centralnymi:
rządowe centra - funkcje związane z przygotowaniem polityki rządu;
formacje uzbrojone (niektóre umundurowane) - funkcje związane z bezpieczeństwem publicznym (BOR, ŻW, Służba Wojskowa);
(…)
… może występować wyłącznie w drodze ustawy, jeżeli jest to uzasadnione ogólnopaństwowym charakterem wykonywanych zadań lub terytorialnym zasięgiem działania przekraczającym obszar jednego województwa.
Organy administracji niezespolonej: dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, wojskowi komendanci uzupełnień;
dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urzędów skarbowych, dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej;
dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów górniczych;
dyrektorzy okręgowych urzędów miar i naczelnicy obwodowych urzędów miar;
dyrektorzy okręgowych urzędów probierniczych i naczelnicy obwodowych urzędów probierniczych;
dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej;
dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych;
dyrektorzy urzędów morskich…
…, komend, inspektoratów itd.
administrację zespoloną - podlegającą pod zwierzchnictwo wojewody i składającą się ze służb, inspekcji i straży. Jest ona elementem administracji rządowej w terenie. Chodzi o powiązanie organizacyjne organów tej administracji wyróżnionych przedmiotem działania, należących do różnych działów administracji rządowej, pod kierownictwem jednego organu o kompetencji ogólnej…
…;
corocznie uchwala własny budżet nie będący częścią budżetu państwa, ani budżetu innej jst.;
jest podmiotem zarówno prawa publicznego (dysponując kompetencjami administracyjno-prawnymi), jak i podmiotem prawa prywatnego, osobą prawa cywilnego mającą zdolność sądową;
swe decyzje podejmuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność;
jej względną samodzielność ogranicza zdecentralizowany nadzór organów…
… organizacyjnych stanowiących ich aparat pomocniczy. Co do zasady organy te winny być skupione w jednym urzędzie wojewódzkim i dysponować wspólnym budżetem, ale w praktyce zasada ta doznaje znaczących wyjątków, np. w przypadku policji.
Organy administracji zespolonej:
Komenda Wojewódzka Policji;
KW PSP;
Kuratorium Oświaty;
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Farmaceutycznej;
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)