Autyzm u dzieci – charakterystyka zaburzeń rozwoju osób z autyzmem Ewa Pisula Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski Ewa.Pisula@psych.uw.edu.pl Zaburzenia w odbiorze i przetwarzaniu bodźców sensorycznych w zależności od kryteriów stwierdza się je u 42- 88% osób z autyzmem William Goldfarb (1956) zaobserwował, że dzieci z autyzmem częściej posługują się zmysłem węchu, smaku i dotyku niż wzroku lub słuchu. Zaburzenia polegają zazwyczaj na niedowrażliwości lub nadwrażliwości sensorycznej. Przejawiają się m. in. w: - fascynacji określonymi obiektami, - unikaniu pewnej stymulacji, - paradoksalnych reakcjach na bodźce (siła reakcji jest niedostosowana do siły stymulacji), - łatwości doprowadzenia do przestymulowania. Według Olgi Bogdashiny (2003) osoby z autyzmem odbierają wiele bodźców, nie interpretując ich i nie rozumiejąc. Odbierają świat taki, jaki jest, bez odwoływania się do swojej wcześniejszej wiedzy lub doświadczeń. Wg Bogdashiny (2003) zaburzenia dotyczą przede wszystkim: - fragmentaryczności percepcji (zw. z ograniczoną zdolnością do odczytywania znaczenia całości), - „dosłowności” (interpretacji bodźców w jeden, sztywny sposób, zgodnie z ich podstawowym znaczeniem), - wyodrębniania figury z tła (dokonywania selekcji informacji i wychwytywania wśród nich właściwych dla odczytania znaczenia danej stymulacji), - czasu percepcji . Przydatne w ocenie zaburzeń występujących u dziecka są zwłaszcza wskaźniki hiper- i hipowrażliwości w obrębie poszczególnych kanałów sensorycznych. Należy je uwzględnić, tworząc środowisko, w którym żyje dziecko. Uwaga: - zaburzenia uwagi społecznej czy też uwagi w ogóle, - nadselektywność uwagi, - czas trwania, pojemność, podzielność, zdolność przenoszenia, zakres. Motywacja, uwaga dowolna. Rozwój motoryczny - opóźniony, czasem przyspieszony lub też mieści się w granicach normy rozwojowej, jeśli chodzi o czas nabywania poszczególnych umiejętności, - nieharmonijny i zazwyczaj zaburzony (pewne funkcje rozwijają się dobrze, inne nie), - nie ma typowego wzorca nieprawidłowości. Badanie Teitelbauma i in. (1998): analiza zachowania 17 niemowląt, u których w wieku 3 lat zdiagnozowano autyzm. U wszystkich występowały zaburzenia w rozwoju ruchowym, ale ich charakter i nasilenie były zróżnicowane. Najczęstsze nieprawidłowości: - asymetria ruchów rąk lub nóg (np. podczas pełzania), - ogólne opóźnienie rozwoju motorycznego, - problemy z wykonywaniem sekwencji ruchów,
(…)
… ruchów,
- trudności z kontrolą ułożenia rąk podczas
czynności motorycznych,
- ruchy rąk i nadgarstków określane jako
trzepotanie.
Dynamika rozwoju osób z autyzmem:
1. Okres niemowlęcy
2. Wczesne dzieciństwo (lata 2-5)
3. Wczesny i “środkowy” okres szkolny (6- do 12)
4. Dorastanie (od 12 do 18-19)
5. Wczesna dorosłość
6. Dorosłość, starość
Czynniki pomocne w prognozowaniu przebiegu
rozwoju:
- czas wystąpienia pierwszych objawów,
- stopień nasilenia objawów wchodzących w skład
“autystycznej triady”,
- iloraz inteligencji (mierzony w skali niewerbalnej),
- posługiwanie się mową przed ukończeniem piątego
roku życia,
- występowanie wyraźnych dysfunkcji mózgowych
(np. ujawniających się w postaci epilepsji),
- współwystępowanie innych zaburzeń (zespół
kruchego chromosomu X, fenyloketonuria,
stwardnienie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)